آقامحمدابراهیم ارباب
آقامحمدابراهیم ارباب (درگذشته ۱۳۰۰ هجری قمری - /۱۸۸۲–۸۳ میلادی) ملقب به امین السلطان از درباریان گرجی ایران در دوران ناصرالدینشاه، وزیر داخلهٔ دربار و پدر میرزاعلیاصغر اتابک بود.[1][2]

از جمله تأسیسات و بناهای احداث شده توسط او میدان امین السلطان قابل ذکر است.
او نوهٔ زال بیک گرجی، وی ابتدا آبدارباشی و بعد سقاباشی فتحعلی شاه بوده و عقل و فصاحت شخصی او را به مقام امین السلطانی رسانیده است.
امین السلطان وزارت دربار، گمرگ، خزانه، ریاست در اندرونی همایونی، ریاست دواب دولتی ضرابخانه، قراولان مخصوص وزارت ابنیه، ریاست صندوق مبارکه و بیست شغل دیگر را تدریجاً و به استحقاق ضبط کرد.
وی در هنگام مسافرت ناصرالدین شاه به خراسان همراه شاه بود، چون بیمار بود با اجازه ناصرالدین شاه از اردوی شاهی جدا شده و از مسیر دیگری رهسپار خراسان شد و در نزدیکی سبزوار درگذشت و پیکرش در حرم رضا دفن شد. پس از مرگش ظل السلطان گفته است که او بمرد و کارها رو به خرابی گذاشت و در حقیقت سلطنت بمرد.[3][4][5]
پس از مرگش تمام مقام و مناسبش به پسرش میرزاعلی اصغر خان اتابک رسید، که قبل از آن ملقب به امین الملک بود.
پانویس
- دانشنامۀ ایرانیکا، AMĪN-AL-SOLṬĀN, ĀQĀ EBRĀHĪM
- «مرکز اسناد انقلاب اسلامی». بایگانیشده از اصلی در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۴. دریافتشده در ۵ ژوئن ۲۰۱۴.
- رحیمی، گرجیهای ایران، ۸۷.
- اعتماد السلطنه، خاطرات اعتماد السلطنه، ۳۷۲.
- ضل السلطان، سرگذشت مسعودی، ۳۰۵.
منابع
- دانشنامۀ ایرانیکا، AMĪN-AL-SOLṬĀN, ĀQĀ EBRĀHĪM
- مؤسسهٔ مطالعات تاریخ معاصر ایران، علیاصغر خان اتابک اعظم (امین السلطان)
- رحیمی، ملک محمد. گرجیهای ایران. اصفهان: یکتا، ۱۳۷۹.
- اعتماد السلطنه، محمدحسن خان. خاطرات اعتماد السلطنه.
- ظل السلطان، مسعودمیرزا. سرگذشت مسعودی.