ابوالمفاخر رازی
ابوالمفاخر رازی شاعر پارسی گوی دورهٔ سلجوقی و هم دورهٔ محمد بن ملک شاه و پسرش مسعود میباشد. اطلاعات زیادی از زندگی او در دست نیست. او در نیمهٔ اول سدهٔ ششم قمری در ری می زیسته است. دولت شاه سمرقندی او را اندیشمندی کامل و ادیبی فاضل شمرده است. و از او با عنوان استاد الشعرا یاد کرده است.[1]
قصاید
او در مدح امام علی موسی الرضا چند قصیدهٔ مصنوع دارد.[1]
ملا حسین واعظ کاشفی این اشعار را از او در کتاب روضه الشهدا نقل کرده است:[2]
شاه و برادر منست اختر آسمان دین | مهتر و بهتر زمان قبله و قدوه زمین | |
لاله روضه صفا گلبن باغ اصطفا | چشم و چراغ مصطفی میر و امام راستین | |
گوهر کان اجتبا مهر سپهر اهتدی | طره نشان طا و ه چهرهگشای یا و سین | |
من نه برادر ویم خادم و چاکر ویم | پیش دو دیده شما خارجیان تیره دین | |
در گذر مخاصمت صاعقه اجل کمان | بر فلک مقاومت مشتری زحل کمین | |
تحفه جان و دل به کف آمده به درگهش | دیده و رخ بر آستان تیغ و کفن در آستین |
*
قصیدهٔ بال مرصع از قصاید معروف اوست:
بال مرصع بسوخت مرغ ملمع بدن | اشک زلیخا بریخت یوسف گل پیرهن | |
صفحهٔ صندوق چرخ کرد نگونسار باز | کرد برون مار صبح مهرهٔ مهر از دهن | |
صبح برآمد ز کوه دامن اطلس کشان | چون نفس جبرئیل از گلوی اهرمن | |
شعلهٔ خاور گرفت از سر کبریت دود | دوده فرو شست پاک تیغ شعاع از مسن | |
دوش دگر باره داشت گنبد نیلوفری | در بن طاس دو مرد بر سر نعش سه زن | |
کوههٔ دستان ثور سوخته در مجمره | ران فریب حمل دوخته برباب زن | |
تایزک باد صبح دست بیغما نبرد | چاک نزد پرنیان بر تن نازک پرن | |
چون تف آتش فتاد از کف مغرب در آب | زلف بنفشه به دست از گلوی یاسمن | |
چرخ چو پروانه بود قطب چو شمع از قیاس | جرم زحل چون دخان دور قمر چون لگن | |
صولت بهرام رام مهر شهی در نگین | دولت کیوان پیر دلو تهی بر رسن | |
ناخنک جوشنی بر تن بهرام شب | از شفق برهمان از افق برهمن | |
دایرهٔ اژدها بر تن گردون کمند | نایرهٔ فرقدان در چه هامون شطن | |
قاضی شب را صواب از فرجی حله باف | منشی غم را دبیر شطوی خامه زن | |
خامهٔ تیر از کمان بهر نظام زمان | بر کمر تو امان بافته در عدن | |
دفتر اوج ارغوان آمده در ارغنون | از لب چون ناردان تافته بر نارون |
*
منابع
- http://lib.eshia.ir/23022/6/2565
- روضه الشهدا، ذکر شهادت عبدالله بن حسن علیهما السلام با سه تن از غلامان
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.