بادرنجبویه

بادْرَنجبویه یا بادَرشبی[1] (نام علمی: Dracocephalum) نام یک سرده از تیره نعناعیان است.

بادرنجبویه
آرایه‌شناسی
فرمانرو: گیاهان
راسته: نعناسانان
تیره: نعناعیان
سرده: Dracocephalum

این گیاه از راسته نعناسانان (Lamiales) و تیره نعناعیان (Lamiaceaes) است که بین ماه‌های تیر و مرداد گل می‌دهد. رویشگاه اصلی این گیاه قسمت وسیعی از شرق مدیترانه است. امروزه به منظور بهره‌برداری‌های تزیینی و طبی و تولید عسل، این گیاه را در باغ‌ها و مزارع کشت می‌کنند.

ویژگی‌ها

ساقه‌های گیاهان این سرده راست و چهار گوش بوده و پوشیده از کرک است. از کنار برگ‌هایش، گل‌هایی با کاسبرگ‌های رنگی می‌روید که در وهله اول زرد کم رنگ است، سپس به سفید و در نهایت به بنفش تبدیل می‌شود. می‌توان گفت تمام گیاه، عطر لیموی تندی از خود ساطع می‌کند.

بادرنجبویه یا بادرشبی سرده‌ای است شامل گیاهان علفی یا بوته‌ای چندساله و به‌ندرت یک‌ساله با ساقه‌های پرشمار و برگ‌های تخم‌مرغی یا تخم‌مرغی ـ مثلثی یا تخم‌مرغی ـ مستطیلی و با برگ‌هایی با دندانه‌های منتهی به نوک بلند و خارمانند اغلب در انتها و در حاشیه و کاسهٔ گل لوله‌ای ـ استکانی و دارای ۱۰ تا ۱۵ رگه و لبهٔ زبرین سه‌دندانه‌ای و دندانهٔ میانی پهن‌تر و لبهٔ زیرین دودندانه‌ای، رگه‌های منشعب‌منشعب و شبکه‌مانند، در قاعده در محل زاویهٔ بین دو دندانه ضخیم و دارای تاخوردگی، جام گل آن در محل لبه‌ها پهن و بادکرده و دارای چهار پرچم و فندقچهٔ آن مستطیلی و دارای زائدهٔ غشایی در انتها.[2]

این گیاه بومی مناطق مدیترانه ای است و در اروپا و آسیا نیز می روید و در ایران در کنار مجاری آب ها و مناطق اطراف تهران، در شمال ایران در رشت و اطراف آن ، رودبار و در آذربایجان و مناطق شرقی ایران و استان های غربی می روید.

همه این گونه‌های گیاهی در طب سنتی به عنوان ضد نفخ و مقوی و همچنین برای درمان احتقان، سردرد، درد معده و کبد استفاده می‌شود.

منابع
  1. «بادَرشبی 1» [گیاهان دارویی] هم‌ارزِ «Dracocephalum, dragonhead»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر سیزدهم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی (ذیل سرواژهٔ بادَرشبی 1)
  2. "فرهنگستان زبان و ادب فارسی". 1396. Persianacademy.Ir. Accessed December 4 2017. بایگانی‌شده در ۴ دسامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine.

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ بادرنجبویه موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.