تابوت‌دان اسکندر

تابوت دان اسکندر تابوت‌دان سنگی‌ای است که از مدارک مهم حقیقت مقابلهٔ ایرانیان هخامنشی و اسکندر از مقدونیه است که در موزهٔ باستان‌شناسی ترکیه قرار دارد. قدمت این شی به سدهٔ چهارم پیش از میلاد باز می‌گردد و بر آن نقش‌برجستهٔ عالی در یک سو از نبرد ایسوس میان ایرانیان و سپاه اسکندر و در یک سو صحنه‌ای از همکاری ایرانیان با یونیان در صحنه شکار نقش شده‌است. رنگ‌های بازمانده بر این تابوت دان و روایت تصویری آن اطلاعات مهمی از چگونگی لباس و ابزار ایرانیان در نبرد را مشخص می‌نماید.

تابوت دان سنگی منسوب به اسکندر در موزه باستان شناسی ترکیه

تاریخچه- سابقه اکتشاف

این تابوت دان یکی از تابوت دان‌هایی است که طی اکتشافات باستان‌شناسی به سرپرستی عثمان حمدی بی و ایروان وسکان از ترکیه در نکروپولیس نزدیک صیدا لبنان در سال ۱۸۸۷ انجام شد. دربارهٔ اینکه تابوت متعلق به چه کسی است تردید وجود دارد. در ابتدا این گمان می‌رفت که مربوط به اسکندر باشد. سپس احتمال دادند که تابوت مربوط به ابدالونیموس فرماندار صیدا باشد که پس از نبرد ایسوس در ۳۳۳ پیش از میلاد توسط اسکندر منصوب شده‌است.[1] و [2] اما محققان متأخر بر این باورند که تابوت دان برای مازئوس (BC 385 -325) فرماندار ایرانی بابل ساخته شده‌است. مارگارت میلر معتقد است که تابوت دان در همان صیدا ساخته شده‌است.[3]

سکه‌ای که به نام مازئوس ایرانی ضرب شده و نشان شیر و گاو پارسه بر آن دیده می‌شود

شرح تصاویر تابوت

تابوت دان که به شکل یک معبد یونانی است از همان مرمری ساخته شده‌است که معمولاً یونانیان برای ساخت معبد به کار می‌بردند. تصویر اصلی تابوت نبرد ایسوس میان ایرانیان و یونانیان را بازنمایی می‌کند. نبردی که در ترکیه امروز اتفاق افتاد. در این صحنه لباس و ابزار ایرانیان به خوبی نمایش داده شده‌است. در درون سپر یکی از سپاهیان ایران تصویر کامل شاه ایران بر تخت درست به همان شکل که در پارسه دیده می‌شود کشیده شده‌است. نیزه‌ها، کمان‌ها و شمشیرها از جنس دیگری بوده‌است که هم‌اکنون در تابلو دیده نمی‌شود. در کنار این تابوت مدلی گچی از بازسازی رنگ‌های تابوت قرار دارد که دقیقاً نقش‌ها و رنگ‌های آن را نشان می‌دهد. چیزی که عجیب است برهنه بودن سربازان یونانی در صحنه پیکار است در حالیکه پوشیده بودن خود اسکندر و هفستیون سوار بر اسب نشان می‌دهد که هدف از این نقش وصف اسطوره‌ای نبوده‌است. پس باید نتیجه بگیریم که سربازان یونانی واقعاً در کارزار برهنه بوده‌اند. صحنه این نبرد با نگاره نبرد ایسوس که از خانه‌ای در ناپل به دست آمده قابل مقایسه‌است. در برابر این صحنه تهاجمی در سوی دیگر تابوت صحنه‌ای نقش شده‌است که سپاهیان اسکندر را در حال شکارشیر با ایرانیان و ابدالونیموس نشان می‌دهد. یک انتهای کوچک تابوت نبرد غزه در سال ۳۱۲ پیش از میلاد را نشان می‌دهد و انتهای دیگر صحنه‌ای از شکار پلنگ توسط پارسیان را می‌نمایاند. از دیگر هنرهای تلفیقی قابل توجه بر این تابوت نگاره‌های فوقانی گردآگرد آن است. در عکس مشاهده می‌شود که سمبل گردونه مهر ایرانی با نمادهای یونانی تلفیق شده‌است.

صحنه پیکار ایرانیان و سپاه اسکندر مقدونی
صحنه شکار شیر توسط ایرانیان و یونانیان
مدل گچی برای بازسازی نقوش و رنگها ؛ در بزرگنمایی تصویر داریوش شاه را بر تخت در داخل سپر افسر ایرانی می بینید

پیوند به بیرون

ویکی‌پدیای انگلیسی : http://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_Sarcophagus

منابع
  1. J.D. Beazley and Bernard Ashmole, (Greek Sculpture and Painting 1932, p. 59, fig. 134), Margarete Bieber ("The Portraits of Alexander" Greece & Rome, Second Series, 12.2, Alexander the Great [October 1965], pp. 183-188) and Karl Schefold (Der Alexander-Sarkophag [Frankfort/Berlin] 1968) maintain this opinion; Schefold's is the modern monograph from which more recent opinion departs; its many photographs are by Max Seidel
  2. Studniniczka Achäologische Jahrbook 9 (1894), pp 226ff; F. Winter, 1912
  3. Margaret C. Miller, Athens and Persia in the Fifth Century BC: A Study in Cultural Receptivity, Cambridge University Press, 2004, p.122
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ تابوت‌دان اسکندر موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.