تخت مرمر

تخت مرمر، تخت مرمرین ۲۱۸ ساله فتحعلی شاه قاجار به صورت ۶۳ پازل به هم وصل شده است و دارای تزیینات بسیار زیبا و منحصر به فردی است. این تخت در ایوان تخت مرمر واقع در کاخ موزه گلستان قرار دارد.

مختصات: ۳۵٫۶۸۰۳۰۲۴°شمالی ۵۱٫۴۲۰۵۲۷°شرقی / 35.6803024; 51.420527

در سال ۱۲۲۱ فتحعلی شاه قاجار به سبب محفوظ نبودن ایوان تخت مرمر و دشواری جابجایی تخت طاووس (قاجاری)، دستور داد تختی بسازند که همیشه در وسط ایوان قرار داشته باشد. این تخت به تخت مرمر یا تخت سلیمانی مشهور شد. طراحی تخت را میرزا بابای شیرازی نقاش باشی و سرپرستی حجاری آن را استاد محمد ابراهیم اصفهانی حجارباشی دربار انجام دادند. تخت مرمر به شکل سکوی بلند دیواره داری روی دوش سه دیو و شش فرشته و یازده ستون مارپیچی که بعضی از آنها بر پشت شیر قرار دارند، در وسط ایوان مستقر شده‌است. در سطح عمودی پله‌ها و بر روی طارَمیهای (دست اندازهای دور تا دور تخت) تخت مرمر اشکال و اشعاری از فتحعلی خان صبا حک و زراندود شده‌است که دارای مادّه تاریخ ساخت تخت می باشد. نام سازنده اصلی تخت، محمدابراهیم، بر روی مجسمه‌ها حک شده‌است. تخت مرمر از ۶۵ قطعه مرمر زرد معادن یزد شامل ۵ قطعه سنگ مرمر صاف به ضخامت ۱۲ سانتی‌متر که از زیر به یکدیگر وصل شده پله‌ها ۷ قطعه، طارمی‌ها ۲۱ قطعه، پایه‌ها و ستونها و مجسمه‌های حامل تخت ۲۱ قطعه، مجسمه‌های کوچک دور تخت ۱۲ قطعه ساخته شده و از چهار طرف بر دوش ۳ دیو و ۶ فرشته یا انسان قرار گرفته‌است. ارتفاع تخت یک متر است و نشیمنگاه آن از دو سطح ۳*۲ متر (سطح جلو) و ۲۷ر۱*۷۰ر۱ متر (سطح عقب) تشکیل می‌شود. همان‌طور که گفته شد تخت بر دوش سه مجسمه دیو و شش فرشته و بر ۱۱ ستون مارپیچی قرار دارد. بعضی از ستونها در زیر تخت و بقیه در کناره‌های تخت و هرکدام در پشت شیری قرار گرفته‌اند. بر روی سطح عمودی کنار دو پله جلو تخت، نقش دو اژدها و در دوسوی پله اول دو مجسمه شیر حجاری شده‌است. به دستور کریم خان ایوان تخت مرمر بنای نخستین دیوانخانه و ایوان دارالاماره نامیده شد[1].

جستارهای وابسته

نگارخانه

منابع
  1. "کاخ گلستان> موزه های کاخ". کاخ گلستان. Retrieved 2020-11-05.
  • ذکاء، یحیی، تاریخچه ساختمان‌های ارگ سلطنتی تهران
  • (مصطفوی، ج ۱، ص ۸۳؛ ذکاء، ص ۹۱–۹۲، ۹۵، ۹۹)
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ تخت مرمر موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.