تقیخان شیرازی
تقی خان شیرازی فرزند حاجی محمد علی مستوفی شیرازی، پدرش در اواخر دولت صفویه از مقام میرابی به استیقای دیوانی سرافراز گردید، در آغاز استیلای افغانان بر ایران میرزا محمد علی توسط زیردستان خویش کشته شد و اموالش به یغما رفت. پس از روی کار آمدن نادر میرزا، محمد تقی که از احوال آن روزها جان سالم به در برده بود به خدمت نادر پیوست[1]. از آنجا که پس از روی کار آمدن نادر، تقی خان مورد توجه وی قرار گرفت و به فرمانداری فارس منصوب شد و در جنگ با سلطان عمان نیز نقش مهمی داشت. به خاطر اینکه وی در زمان لشکرکشی نادر به هندوستان با ولیعهد - رضاقلی میرزا - رابطه خوبی نداشت و برخی وی را در برانگیختن دشمنی نادر نسبت به پسرش دخیل میدانند.
تقی خان شیرازی در اواخر عمر نادر شاه شورش کرد ولی به سختی شکست خورد. پس از شکست اعضای خانوادهاش کشته شده یا مانند برده فروخته شدند و خود تقی خان پس از تحمل بیاحترامیهای بسیار از یک چشم کور شد. با کمال تعجب، تقی خان باز توانست اعتماد نادر را جلب کند و علاوه بر نجات بقیه افراد خانوادهاش به حکمرانی کابل منصوب شد و پس از مرگ نادر در خدمت احمد شاه درانی بود و در افغانستان درگذشت.
منابع
- فارسنامه ناصری ص175-176
- لاکهارت، لارنس، نادر شاه افشار، ترجمه مصطفی قلیعماد، تهران، ۱۳۴۳.
- سایکس، سرپرسی، تاریخ ایران (۲ جلد)، ترجمه سید محمدتقی فخرداعی گیلانی.