حروف شمسی و قمری
حروف شمسی
حروف شمسی، 14 حرفی هستند که «الف و لام» ال بر سر آنها نوشته می شود ولی خوانده نمی شود.
به بیان دیگر این حروف هرگاه بعد از «الف و لام» قرار بگیرند مشدد خوانده می شوند.
مانند: وَ الشَّمْسِ، مِنَ النَّاسِ
این حروف عبارتند از:
حروف | مثال | سوره |
ت | لَهُمُ التَّنَاوُشُ | (سبا 52) |
ث | کُلِّ الثَّمَرَاتِ | (محمد ص 15) |
د | یوْمِ الدِّینِ | (الفاتحه 4) |
ذ | یأْکُلَهُ الذِّئْبُ | (یوسف 13) |
ر | کَفَرُواْ الرُّعْبَ | (آل عمران 151) |
ز | فِی زُجَاجَةٍالزُّجَاجَةُ | (النور 35) |
س | فِی السَّمَاءِ | (الحجر 16) |
ش | مِنَ الشَّاهِدِینَ | (القصص 44) |
ص | أَقَامُواْ الصَّلَوةَ | (الحج 41) |
ض | مِنَ الظُّلُمَاتِ | (ابراهیم 5) |
ط | إِلَی الطَّیرِ | (النحل) |
ظ | مَدَّ الظِّلَّ | (الفرقان 45) |
ل | عَنِ اللَّغْوِ | (مؤمنون 3) |
ن | مِنَ النُّورِ | (البقره 257) |
استثناء
الر در ابتدای سوره های (یونس)، (هود)، (یوسف)، (ابراهیم) و (الحجر)؛ جزو حروف مقطعه می باشد و هر کدام به تنهایی خوانده می شود: الف، لام، را.
حروف قمری
حروف قمری، 14 حرفی هستند که «الف و لام» ال بر سر آنها نوشته می شود و حرف لام خوانده می شود.
مانند:
وَ الْقَمَرِ، وَ الْبَنُونَ
این حروف عبارتند از:
حروف | مثال | سوره |
الف | یَرَ الْإِنْسَانُ | (یس 77) |
ب | یرِیکُمُ الْبَرْقَ | (الرعد 12) |
ج | یحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ | (البقره 273) |
ح | وَ الْحَافِظِینَ | (الاحزاب 35) |
خ | عَنِ الْخَمْر | ِ (البقره 219) |
ع | سَاعَةِ الْعُسْرَةِ | (التوبه 117) |
غ | هُمُ الْغَالِبُونَ | (المائده 56) |
ف | فِی الْفُلْکِ | (الاعراف 64) |
ق | مِنَ الْقَانِطِینَ | (الحجر 55) |
ک | ءَایاتُ الْکِتَابِ | (یونس 1) |
م | عَلَی الْمُؤْمِنِینَ | (النساء 103) |
و | مِنَ الْوَاعِظِینَ | (الشعرا 136) |
ه | لَا أَرَی الْهُدْهُدَ | (النمل 20) |
ی | لَا عَاصِمَ الْیوْمَ | (هود 43) |
استثناء
الم (البقره)، (آل عمران)، (العنکبوت)، (الروم)/ف (لقمان)، (السجده)
المص (الاعراف)
المر (الرعد)
موارد فوق نیز که در ابتدای سوره های مختلف آمده است حروف بعد از ال را جزو حروف قمری قرار نمی دهند و هر کدام به تنهایی خوانده می شود: الف، لام، میم، را.
ازAMMD