خانه حاجآقاعلی
خانه حاجآقاعلی با زیربنایی بالغ بر ۷۰۰۰ متر مربع و با معماری زیبا و ایرانی یکی از بزرگترین خانههای خشتی و سنتی جهان بهشمار میآید که توسط حاجآقاعلی معروف به زعیم الله رفسنجانی (بزرگترین تاجر ایرانی آن دوره) در ۱۱۳۶ خورشیدی بنا گردیدهاست. این بنا در فاصلهٔ شش کیلومتری شهر رفسنجان (در نزدیکی قاسمآباد) واقع شدهاست. خانهٔ حاجآقاعلی در گذشته به خانهٔ وقفی شهرت داشتهاست. خانه دارای هشتاد و شش اتاق (هفت دری، پنج دری، سه دری و پستو) بوده که در چهار بخش اصلی ساختمان حوضخانه، شاه نشین، پاییزی و زمستانی بنا گردیدهاند. یک آشپزخانه بزرگ و انبار بزرگ وظیفه تأمین نیازهای این مجموعه را بر عهده داشتهاست. چهار حیاط، راهروهای سرپوشیده و روباز و سه هشتی نیز ارتباط قسمتهای مختلف این خانه را تأمین مینمودهاست.[1]
بعضی از بخشهای خانه حاجآقاعلی عبارتند از:
- تالار حوضخانه: وسیعترین فضای سرپوشیده خانه است سقف آن در ارتفاع طبقه دوم با گنبدی عظیم پوشانده شدهاست. در زمینه مستطیل کار بندی شده و در مرکز آن کلاه فرنگی قرار گرفتهاست که نور فضای حوضخانه را تأمین مینماید. در وسط حوضخانه حوض مستطیل شکلی قرار دارد که در گذشته با حوضهای حیاتهای جانبی در ارتباط بودهاست و آب آن از طریق قنات تأمین میشدهاست حوضخانه در دو طبقه ساخته شده که در طبقه بالای آن تعدادی اتاق و دو تالار در ضلع شمالی و جنوبی قرار گرفتهاست. نمای داخلی حوضخانه با با اندود گچ و گچ بریهای برجسته با طرحهای اسلیمی تزیین گردیدهاست.
- تالار شاه نشین یا بهاره: در مرکز ضلع جنوبی ایوانی نسبتاً رفیع قرار دارد که در طرفین آن با حفظ تقارن دو راهرو دسترسی ایجاد گردیدهاست.
- تالارهای پاییزی و زمستانی در اضلاع غربی و شمالی بنا قرار گرفتهاند و نسبت به تالار شاه نشین و حوضخانه کمی سادهتر اجرا گردیدهاند.[2]
منابع
- «Haj Agha ALI – حاجآقاعلی». دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۵-۲۸.
- «سایت رودان». بایگانیشده از اصلی در ۱ آوریل ۲۰۱۷. دریافتشده در ۱ آوریل ۲۰۱۷.