ده هزار مایل در ایران
معرفی کتاب
كتاب سفرنامة ژنرال سرپرسي سايكس يا ده هزار ميل در ايران در سال 1902م./1281ش. در لندن انتشار یافته و مؤلف، آن را به لرد کرزن، نایب السلطنة وقت هندوستان پیشکش کرده است. سفرنامة سایکس، از چند نظر حائز اهمیت است: اول اینکه وی زبان فارسی را خوب میدانسته؛ لذا شخصاً با مردم ارتباط داشته و از کتابهای تاریخی قدیم و سیاحتنامههای جهانگردان قبل از خود به خوبی بهره برده است. دوم اینکه وی با تیزبینی خاصی، اوضاع تاریخی و جغرافیائی هر منطقه را با دقت و وسواس مطالعه کرده و ضمن اظهار عقیده درباره اوضاع اجتماعی، مانند دیگر سیاحان انگلیسی، مسائل را غرضآلود و از روی دشمنی بیان نکرده است. اگرچه جانب دولت خود را نگه میداشته، ولی ایرانیان را از هر جهت بر تمام مردم مغرب آسیا برتر میدانسته و نظر راولینسون را که گفته بوده: «هیچ یک از ملل این قاره بزرگ در تیزهوشی و بلندفکری، به پای ایرانیان نمیرسند» تأیید کرده.[1]