دیوان منوچهری دامغانی
دیوان ابوالنجم احمد بن قوص بن احمد منوچهری دامغانی شامل شعر فارسی است که تا سال ۴۳۲ قمری به زبان فارسی سروده شدهاست.[1] [2]
![]() دیوان منوچهری دامغانی | |
ویراستار(ها) | عزیزالله علیزاده |
---|---|
نویسنده(ها) | منوچهری دامغانی |
طراح جلد | علی سلیمی |
کشور | ایران : تهران |
زبان | زبان فارسی |
موضوع(ها) | شعر فارسی |
گونه(های) ادبی | نظم |
ناشر | انتشارات فردوس |
شمار صفحات | ۳۳۶ |
شابک | شابک ۹۷۸−۹۶۴−۳۲۰−۴۵۹−۴ |
محتوا
دیوان منوچهری دامغانی کتابی است مشتمل بر همه اشعار باقیمانده از منوچهری دامغانی. شعرها به زبان فارسی است. مهمترین بخش این دیوان، قصاید است. شعرهایی در دیگر قالبهای شعری همانند قطعات، مسمطات، رباعیات، دوبیتی و ابیات دیگر هم در این دیوان هست.[3] شاید مهمترین علت زیاد نبودنِ شمار شعرهای موجود بخاطر فوت زودهنگام شاعر دانسنت. در مجموع ۱۱۰ شعر با ۲۸۱۷ بیت سروده است.
قالبهای شعری
ردیف | قالب شعری | تعداد شعر | تعداد بیت | تعداد وزن و بحر |
---|---|---|---|---|
۱ | قصیده | ۵۷ | ۱۹۱۹ | ۲۴ |
۲ | قطعه | ۱۲ | ۱۴۷ | ۱۵ |
۳ | مُسَمَّط | ۱۱ | ۷۲۳ | ۸ |
۴ | رباعی | ۶ | ۱۲ | ۴ |
۵ | دوبیتی | ۱ | ۲ | ۱ |
۶ | ابیات دیگر | ۱۴ | ۱۴ | ۱۳ |
مجموع | ۱۱۰ | ۲۸۱۷ | ۱۱۰ |
اوزان شعری
از مجموع ۱۱۰ شعر منوچهری دامغانی:
- تعداد ۱۹ یعنی ۱۷/۲۷ درصد اشعار مُردَّف (ردیفدار) است.
- تعداد ۹ یعنی ۱۰ درصد از قصاید، قطعات و مُسَمَّطات دارای اوزان دوری است.
- بحر ۹۵ یعنی ۸۶/۳۶ درصد شعرها مثمن و ۱۵ یعنی ۱۳/۶۴ درصد مسدس است.
- بحر ۳۷ شعر هزج، ۳۵ شعر رمل، ۱۲ شعر مضارع، ۸ شعر مجتث، ۸ شعر متقارب، ۵ شعر منسرح، ۲ شعر سریع، ۲ شعر خفیف و ۱ شعر رجز است.
- بحر ۱۴ یعنی ۱۲/۷۳ درصد سالم و ۹۶ یعنی ۸۷/۲۷ درصد غیرسالم است.[5]
سال نگارش
دیوان منوچهری دامغانی تا سال ۷۲۳ نوشته شدهاست.[6]
چاپ
در سال ۱۳۹۰ دیوان منوچهری دامغانی توسط عزیزالله علیزاده را در انتشارات فردوس [7] به چاپ رساند و تا حال دو بار به نشر رسیدهاست.[8] [9] مصحح در ابتدای کتاب در نه صفحه به معرفی زندگی و آثار منوچهری دامغانی پرداخته است. وی مینویسد: «در چاپ حاضر شش مورد ذیل بدان اضافه گردیدهاست:
- کشف الابیات؛
- نامگذاری قصاید، قطعات و مُسَمَّطات؛
- ذکر اوزان و بحور اشعار؛
- فهرست اعلام شامل اسامی اشخاص، اماکن جغرافیایی، کتابها، حیوانات، پرندگان، گلها، آهنگها و سورههای قرآن؛
- لغتنامهای شامل معنای ۳۸۵۶ واژه و عبارت مشکل؛
- سئوالات بیست سال کنکور کارشناسی ارشد همراه با پاسخ، آدرس منبع و توضیح».[10]
پانویس
- دیوان منوچهری دامغانی، مصحح عزیزالله علیزاده، انتشارات فردوس، چاپ اول ۱۳۹۰
- دیوان منوچهری دامغانی، ص ۳ (مقمه مصحح)
- دیوان منوچهری دامغانی، صص ۵-۳ (مقمه مصحح)
- دیوان منوچهری دامغانی، صص ۱۳-۸ (مقمه مصحح)
- ، دیوان منوچهری دامغانی صص ۱۳-۸ (مقدمه مصحح)
- ، دیوان منوچهری دامغانی، ص ۸ (مقدمه مصحح)
- https://ferdosbook.com/
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۵. دریافتشده در ۳۱ اوت ۲۰۲۰.
- «دیوان منوچهری دامغانی |اموضوع(ها): شعر فارسی ||خانه كتاب |ketab.org.ir». ketab.org.ir. دریافتشده در ۲۰۱۸-۱۲-۱۴.
- دیوان منوچهری دامغانی، ص ۱۴ (مقدمه مصحح)