سمام
سَمام یکی از پنج دهستان شهرستان املش استان گیلان در شمال ایران است.
این شهرستان دارای بخش‌های کوچک‌تری مثل ملکوت و امام است.
کوه سماموس در گویش محلی آن را سمامس (سین و میم دوم مضموم) می نامند(۱) با ارتفاعی معادل ۳۶۷۱ متر، مرتفع‌ترین کوه این ناحیه است (۲) و در قدیم‌الایام در محدوده ولایت گرجیان (جورده رامسر) واقع بود. از مشاهیر این روستا می توان شماری از جمله شیخ علی‌اکبر الهیان تنکابنی سمامی رامسری از صاحبان مکتب تفکیک را نام برد.
روی این کوه بقعه امامزاده‌ای است که محقق والامقام دکتر منوچهر ستوده آن را مدفن شاه یحیی (کارکیا یحیی جان) از سادات کیایی ملاطی می‌داند و می‌نویسد: ظاهراً این سیه سر همان سیه سر خرمه دشت است که روی کوه سماموس است. در این جا آستانه‌ای قدیمی است که باید گور کارکیا یحیی جان باشد.(۳)
اما ظهیر الدین اشاره‌ای به کوه سماموس نکرده و در این باره چنین می‌نویسد: در این اوقات چنان رسانیدند که روز سه شنبه ۲۹ صفر موافق با هفتم مهرماه قدیم (۸۸۴) از تقدیر سبحانی طایر روح پاک حضرت شاه یحیی از قفس جسمانی طیران نموده و بر کنگره ارجعی الی ربک بنشست. انا لله و انا الیه راجعون و مغفور مرحوم را بنا بر وصیت که کرده بود همان‌جا به گرجیان که مشهور و ملقب به سیه سر دفن کردند.(۴)
رابینو نیز به همین کتاب استناد جسته و می‌نویسد: شاه یحیی، حاکم تنکابن و برادر سلطان محمد لاهیجانی که در سال ۸۸۳ هجری وفات یافته است در گرجیان در محلی به نام سیا سر مدفون گردید.(۵)
این کوه از جاده ساحلی قابل رویت است. رابینو ضمن مشاهده آن از فاصله دور می‌نویسد: من راجع به کوهی به نام سماموس تحقیقاتی کرده ام ولی اطلاعاتی به دست نیامد تا روزی از کنار دریای رانکو سفر می کردیم، قله کوهی پوشیده از برف در پشت جنگل در سمت شمالی جاده نمودار شد، از راهنمای خودمان اسم آن کوه را پرسیدم گفت: سومام موز. گفتم: یعنی>
- نکته ۱:در این متن ارتفاع قله سماموس ۳۶۲۰ متر ذکر شده است.اما اینجانب با استفاده از دستگاهGPS ارتفاع قله را محاسبه نموده ام که مقدار آن را ۳۷۱۳ متر نشان داد.
- نکته ۲: مسیرهای دسترسی به کوه سماموس از دو منطقه می‌باشد:
۱- گیلان –رودسر- کلاچای- نرسیده به چابکسر دوراهی سیاهکلرود جواهر دشت ۲- رامسر- جواهر ده
جهت صعود به قله سماموس از ۸ مسیر می‌توان به قله رسید.
موقعیت جغرافیایی قله: N۳۶٫۸۴۰۷۲ E۵۰٫۳۸۴۲۱
منابع
۱. جغرافیای کامل ایران؛ ج ۲، ص ۱۱۱۷
۲. گزارش توجیهی اجرای قانون تعاریف و تقسیمات کشوری، فرمانداری رامسر
۳. از آستارا تا استاراباد، دکتر منوچهر ستوده، ج ۲ ص ۴۱۵
۴. تاریخ گیلان و دیلمستان؛ ظهیرالدین مرعشی، ص ۴۲۳
۵. سفرنامه مازندران و استرآباد، رابینو، ص ۱۴۳
۶. همان پیشین، ص۲۲۶