شاه جهان (کوه)
قلهٔ شاه‌جهان با ارتفاع ۳٬۰۸۰ متر بلندترین نقطه از رشته‌کوه آلاداغ بوده که در شهرستان فاروج، استان خراسان شمالی واقع شده‌است.[1] این کوه به علت پهناوری بسیار در سه شهرستان خراسان شمالی گسترده شده‌است. قلهٔ شاه جهان از شمال‌شرق و شرق به شهرستان فاروج، از شمال و شمال‌غرب به شهرستان شیروان ، از جنوب و غرب به شهرستان اسفراین منتهی می‌گردد.در شمال شاه جهان روستاهای بلقان، اسطخری و امیرانلوی شیروان قرار دارد. در جنوب کوه روستای جهان، نوده بام، در، اسفراین قرار دارد. در شرق روستای تبریان و مگچی فاروج قرار دارد، از غرب به النگ‌زار بسیار زیبا و وسیع دشت میدان جیک اسفراین وصل است و در انتهای غربی میدان جیک قلهٔ کرکزای قرار دارد.[2] مسیر صعود به قلهٔ از روستای نوده بام اسفراین آغاز و با حدود ده ساعت پیاده‌روی به پایان خواهد رسید.
| شاه جهان | |
|---|---|
 | |
| مرتفع‌ترین نقطه | |
| ارتفاع | ۳٬۰۸۰ متر |
| جغرافیا | |
| رشته‌کوه | آلاداغ |
علت نامگذاری شاه جهان به این نام وجود قبر زنی سرداره به‌نام شاه جهان است که حدود ۳۰۰ سال پیش حاکم یا کدخدای منطقه بوده و در این قله دفن گردیده است.
پوشش گیاهی شاه جهان درختان ارس، زرشک کوهی، کاسنی، پونه، آنخ، آق باش، اسطوقودوس، انواع درمنه، گون، سیاه تلو، انواع گل‌های لالهٔ وحشی و مراتع وسیع و صدها گونهٔ ناشناختهٔ دیگر است.
شاه جهان به لطف پوشش گیاهی مناسب و آب فراوان زیستگاه بی‌شماری از جانوران و زیر عنوان پارک ملی ساریگل است؛ وجود گله‌های قوچ و میش، کله بز، در هر دره‌ای به چشم می‌خورد و شکارچیان زیادی را به وسوسه می‌اندازد.
گرگ، پلنگ، روباه، شغال، آهو، گراز، گربهٔ وحشی پالاس، مارمولک، موش، مار، خرگوش و تشی و از پرندگان کبک، تیهو، کبوتر، بلدرچین و عقاب طلایی مکرراً مشاهده می‌شود
در ضلع شمال‌غربی قله برف‌چال واقع است و به علت این که اشعهٔ زرین خورشید کمتر به آن می‌رسد تا اواخر مرداد ماه برف دارد در سال‌های گذشته برف آن تا زمستان بعدی می‌ماند.
چشمهٔ کبابی در شمال قله، چشمه‌های تخت رستم و چشمهٔ رستم درکاسه قله و رودخانهٔ بیدواز رود پرآبی است که از ارتفاعات شاه جهان سرچشمه می‌گیرد؛ و وجود یک آبشار بسیار زیبا در دامنهٔ شمالی قله و در دره‌ای زیبا مشرف به اسطخری معروف به آبشار اسطخری است، که گردشگران و طبیعت دوستان زیادی را جذب می‌کند.
روستای خسرویه فاروج در دامنهٔ رشته‌کوه‌های شاه جهان و در شمال‌شرق آن در دل دره‌ای سرسبز جای گرفته است. باغ‌های میوهٔ بسیاری دارد و از روستاهای هدف گردشکری استان است. روستا از بافت سنتی و معماری بسیار غنی برخوردار است، خسرویه زادگاه عالم ربانی آقا نجفی قوچانی است.
در دامنه‌های کوه دام‌های بسیاری از عشایر و روستائیان به چشم می‌خورد و با وجودی که پوشش نسبتاً خوبی دارد اما چرای دام باید با نظارت و کنترل بیشتر و مناسب با مراتع پیش برود. به برکت نزولات آسمانی در شاه جهان وجود آب در ارتفاعات پایین و پیرامون آن کشاورزی دیم و آبی و باغداری بسیار رایج است.
نمونهٔ آن روستاهای بلقان و اسطخری در شمال، هشت مرخ، استاد و خسرویه در شمال شرق، تبریان و مگچی در شرق، نوده بام و جهان در جنوب که باغات نگور، گلابی، گیلاس، آلبالو، زردآلو، هلو و سیب فراوان می‌باشد، در جنوب شاه جهان باغات دیمهٔ بادام بسیاری وجود دارد که مربوط به طرح طوبی در اوایل انقلاب است و محصولات خوب و فراوانی دارد.
منابع
- misbah، HPA,. «گزارش برنامه صعود قله شاه‌جهان (اسفراین) ـ 1394.01.04 | باشگاه کوهنوردی اسپیلت». espilat.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۲-۲۹.
- YJC، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان |. «شاه جهان بام خراسان شمالی +تصاویر». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۲-۲۹. از پارامتر ناشناخته
|وبگاه=صرف نظر شد (|وبگاه=پیشنهاد می‌شود) (کمک)