عبدالملک همدانی
محمدبن عبدالملک همدانی (۴۶۳ق-۵۲۱ق)، مُکَنّیٰ به ابوالحسن، مورخ قرن پنجم و ششم هجری بود که به ابن همدانی نیز شهرت داشته؛ چرا که پدرش، همدانی بود. نسبت «الفَرَضیُّ» به علت استاد بودن پدرش در دانش فرائض به او داده شده بود.[2] فرائض دانشی است که چگونگی تقسیم ارث برمستحقان بوسیلهٔ آن دانسته میشود. پدرش، معروف به مقدسی، از مردم همدان بوده که در بغداد میزیستهاست. ابن همدانی نیز در تاریخ و حدیث استاد بود. او و پدرش، هر دو در کنار قبر «ابوالعباس بن سریج» در بغداد به خاک سپرده شدهاند.[2]
محمد بن عبدالملک همدانی | |
---|---|
نام اصلی | ابوالحسن محمد بن عبدالملک بن ابراهیم بن احمد همدانی فَرَضیّ |
زاده | ۴۶۳ قمری ۱۰۷۱ میلادی بغداد |
محل زندگی | بغداد |
درگذشته | ۵۲۱ قمری ۱۱۲۷ میلادی بغداد |
لقب | ابن همدانی |
پیشه | تاریخنگار و نویسنده |
زمینه کاری | تاریخ و حدیث |
ملیت | ایرانی |
در زمان حکومت | سلجوقیان، فاطمیان مصر |
دلیل سرشناسی | نوشتن تکمله تاریخ طبری تا سال ۴۸۷ [1] |
پدر و مادر | پدرش معروف به مقدسی |
او یکی از تاریخنگاران برجسته، اما گمنام تاریخ میباشد.[3] دانشوری آگاه به تواریخ و اخبار دولتها، شاهان و رویدادهای زمان خود بودهاست. وی رویدادهای چند دوره مشخص را هم از لحاظ زمانی و هم از حیثیت مکانی، به دو صورت همگانی و ویژه نگاشتهاست. ثبت تاریخ عمومی جهان اسلام در سدههای چهارم و پنجم هجری و اخبار و حوادث ایران زمین و عراق عرب از دوره بوییان (آل بویه) تا عباسیان به مدت ۶۰ سال و همچنین وقایع دوره سلجوقی، از فعالیتهای او میباشد.[2]
آثار متعددی از او به جای ماندهاست که عمدتاً در زمینه تاریخ و بیشتر ذیل بر تاریخ پیشین است. ازاینرو میتوان او را یک مورخ ذیلنویس، فزونساز و کمالپرداز شناخت.
آثار
- ذیل طبقات الفقها ابواسحاق شیرازی.
- قِطَع تاریخیّة من کتاب عنوان السیر فی محاسن أهل البدو و الحضر (المعارف المتأخرة).
- أمراء الحج.
- التکملة.
- فی الشئوم.
- الذیل علی تاریخ الطبری.
- الذیل علی تاریخ ابیشجاع التالی لکتاب تجارب الأمم لمسکویة.
- تاریخ الملوک و الدول.
- أخبار دولة السلطان محمد و محمود سلجوقی.
پانویس
منابع
- "همدانی، محمد بن عبدالملک". ویکینور، دانشنامهٔ تخصصی. 2018-07-31. Retrieved 2018-07-31.
- Lewis, B.; Holt, P.M. (1962). Historical Writing on the Peoples of Asia: Historians of the Middle East. Indiana University: University of London. School of Oriental and African Studies. p. 61.
|access-date=
requires|url=
(help) - "مورخی که پرآوازهترین تاریخ قرن چهارم هجری را مکتوب کرد". مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. Retrieved 2018-07-31.