غار دربند رشی
غارهای دربند رشی ('۵۰°۳۶ شمالی، '۳۹°۴۹ شرقی) در جنوب روستای رشی در بخش رحمت آباد و بلوکات شهرستان رودبار (استان گیلان) و در ارتفاع حدود ۷۵۰ متر از سطح دریا واقع شده‌است. قلۀ دُلفَک یا درفک نیز با ارتفاع نزدیک به ۲۷۳۳ متر از سطح دریا در این منطقه قرار دارد. این مکان‌های باستانی شامل غار بزرگ کویل گر با طول تقریبی ۶۰ متر و غار جوکویله با طول تقریبی ۳۰ متر است که دهانه هر دو در جهت جنوب قرار دارد. طی کاوشی که اخیراً توسط غار نوردی به نام سجاد عمادی انجام گرفت، شکافی بسیار کوچک کشف شد و مشخص شد که این دو غار از دریچه بسیار کوچکی به یکدیگر متصل هستند.
غار دربند ب (جوکویله) نخستین بار به وسیلهٔ دکتر ولی جهانی (باستان‌شناس) در سال ۱۳۸۴ شناسایی شد و مورد بررسی قرار گرفت. طی این پروژه، شماری از بقایای استخوان های جانوران و انسان و همچنین تعدادی قطعات سفال (هزاره اول ق م) کشف شد. در بررسی غار مجاور (کویل گر) شماری قطعات سفال گردآوری شد که همانند سفال های غار دربند ب به هزاره اول قبل از میلاد تعلق دارند. پس از بررسی اولیه، پروندۀ ثبت این غار آماده شد و در مرداد ۸۴ با شماره ۱۳۲۱۹ به ثبت آثار ملی رسید. در بررسی‌های مجددی که توسط بیگلری، جهانی و شیدرنگ انجام شد، در این غار علاوه بر بقایای سنگواره ای جانوران (از جمله خرس غار)، تعدادی ابزار سنگی شامل یک ساطور، تراشه روتوش شده، سنگ مادر و ضایعات تراش سنگ از سطح رسوبات گردآوری شد که مربوط به دوره پارینه سنگی قدیم است. در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۱ نخستین فصل گمانه زنی در غار دربند ب به سرپرستی دکتر فریدون بیگلری از موزه ملی ایران و با معاونت دکتر ولی جهانی، مسئول مرکز باستان‌شناسی گیلان و مشارکت متخصصین میان رشته‌ای انجام شد. در نتیجه این گمانه زنی، مجموعه غنی از بقایای باستان شناختی شامل سنگواره جانوران و دست ساخته‌های سنگی به جای مانده از ساکنان غار کشف شد که باستان شناسان را در شناخت یکی از ناشناخته‌ترین و کهن ترین ادوار پیش از تاریخ ایران یاری می‌کند. طبق مطالعات جدید این غار پیش از ۱۲ هزار سال پیش مسکن شکارچیان عصر سنگ بوده‌است. غار دربند قدیمی ترین سکونتگاه تاریخ گذاری شدۀ انسان در ایران است. البته طبق گفته دکتر امین محمدزاده باستان شناس ایرانی قدمت وجود انسان در این مکان ۲۰۰ هزار سال قبل از میلاد بوده است.
منابع
Biglari, F. , V. Jahani 2011 The Pleistocene Human Settlement in Gilan, Southwest Caspian Sea: Recent Research, Eurasian 8 (1-Prehistory 8 (1-2): 3-28.
Biglari, F. and Shidrang, S 2006 The Lower Paleolithic Occupation of Iran, Near Eastern Archaeology 69(3–4): 160-168
پیوند به بیرون
 | این نوشتار، نیازمند مختصات است. خواهشمند است با تعیین مختصات بر پایه راهنمای مختصات‌دهی به بهبود کیفیت آن کمک کنید. سپس این برچسب را از صفحه بردارید. |