غلامعلی بایندر
غلامعلی بایَندُر (زادهٔ ۲۳ آذر ۱۲۷۷ – درگذشتهٔ ۳ شهریور ۱۳۲۰) دریادار نیروی دریایی ارتش و به مدت ۵ سال فرمانده این نیرو از مهر ۱۳۱۵ تا شهریور ۱۳۲۰ بود. وی در جریان درگیریهای میان قوای ایران و انگلستان در جنگ جهانی دوم در خرمشهر در تاریخ ۳ شهریور ۱۳۲۰ کشته شد.[2][3]
شناسنامه | ||
---|---|---|
تاریخ تولد | ۲۳ آذر ۱۲۷۷ | |
محل تولد | تهران | |
تاریخ کشتهشدن | ۳ شهریور ۱۳۲۰ | |
محل کشتهشدن | خرمشهر، سواحل بهمنشیر | |
محل دفن | پایگاه دریایی خرمشهر[1] | |
اطلاعات نظامی | ||
درجه | دریابان | |
فرماندهی | نیروی دریایی جنوب | |
جنگ | جنگ جهانی دوم | |
نشانهای لیاقت | نشان ذوالفقار |
تبار
غلامعلی بایندُر فرزند دوم علیاکبر بایندر بود که سال ۱۲۷۷ خورشیدی در تهران متولد گردید،[4][5][6] پدرش علیاکبر بایندر ملقب به دبیر دربار از سران طایفه ترک تبار بایندُر گروس(بیجار) بود. جد غلامعلی بایندر (لطفعلیخان) چهار پسر داشت، علیاشرف خان معروف به امیرمعزز گروسی، علیاکبر خان، قاسم سلطان و فتحعلیخان، علیاکبر بایندر هم صاحب چهار پسر به نامهای غلامعلی، غلامحسین، نصرالله و یدالله بایندر بود.[7]
تحصیلات
وی تحصیلات متوسطه خود را در مدرسه دارالفنون به پایان رساند و در سال ۱۲۹۹ از مدرسه نظام مشیرالدوله با درجه ستوان دومی فارغالتحصیل شد. غلامعلی بایندر در مدرسه نظام مشیرالدوله، در دانشکده توپخانه پواتیه، فونتن بلو، دانشگاه جنگ پاریس و نیروی دریایی ایتالیا تحصیلات نظامی را به پایان رساند.
افتخارات
وی در ۱۳۰۱ در جنگ با اسماعیل سیمیتقو مشارکت نمود و به خاطر رشادت و فداکاری در نبرد شکریازی، نشان ذوالفقار که عالیترین نشان نظامی ایران بود را دریافت کرد.[8]
وی از سال ۱۳۱۵ فرمانده نیروی دریایی ایران شد.
اظهارات بایندُر در جزیرهٔ تنب بزرگ
به دنبال شکست مذاکرات ایران و انگلیس دربارهٔ بازپسگیری جزایر سهگانهٔ ایران، مقامات دولتی و نظامی ایران در سالهای ۱۹۳۳ و ۱۹۳۴ میلادی از جزایر تنب دیدار کردند. دراین بازدیدها دریادار «بایندُر» فرماندهِ وقت نیروی دریایی ارتش ایران پس از گفتگو با ساکنان جزیره به مقامات نظامی بریتانیا اظهار داشت که جزیرههای تنب و ابوموسی، بخشی از سرزمین ایران است.[9]
غائله شهریور ۱۳۲۰
در این روز، دریادار غلامعلی بایندُر فرمانده نیروی دریایی جنوب، در بازگشت از آبادان با گلولههای ناو انگلیسی روبرو شد. ناوچههای غافلگیر شده غرق شدند و گروهی از افسران و ناویها کشته شدند.
بایندر، همراه با سروان ولی مکرینژاد، برای چارهاندیشی و آمادهباش به ستاد نیروی دریایی جنوب، به سوی خرمشهر به راه افتادند ولی پیش از آن که به خرمشهر برسند، با آتش ناگهانی مسلسلهای انگلیسی کشته شدند.
پس از مرگ درجهٔ او به دریابانی ارتقا یافت و یکی از ناوشکنهای نیروی دریایی به یاد او نامگذاری شدهاست.[10]
کتاب
وی دارای آثار متعددی از جمله کتابی به نام خلیج فارس میباشد.
سریال
- در سریال در چشم باد به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی این شخصیت با بازیگری اکبر قدمی به تصویر کشیده شدهاست.
جستارهای وابسته
پانویس
- «پویش ملی خوزستانی سامان دهی شایسته مزار دریادار شهید غلامعلی بایندر». خبرگزاری خوزنا. ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۸. دریافتشده در ۸ بهمن ۱۳۹۹.
- جانباختگان نیروهای مسلح شاهنشاهی ایران در جنگ جهانی دوم، ۳ تا ۵ شهریور
- «زندگینامه: غلامعلی بایندر (1277 - 1320)». همشهری آنلاین. ۲۰۱۳-۰۶-۱۱. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
- Seyed-Ali, Al-e-davod. "بایندر". Great Islamic Encyclopedia. Retrieved 15 February 2012.
- Al-e-davod, Seyed-Ali. "بایندر". Great Islamic Encyclopedia (In Persian). Archived from the original on 25 November 2010. Retrieved 2008-05-01.
- «Seyed-Ali Al-e-Davod: Great Islamic Encyclopedia (in Farsi)». بایگانیشده از اصلی در ۲۵ نوامبر ۲۰۱۰. دریافتشده در ۱۸ دسامبر ۲۰۱۴.
- «مجله فرهنگی و هنری بخارا». بایگانیشده از اصلی در ۲۷ اوت ۲۰۱۴. دریافتشده در ۲۶ اوت ۲۰۱۴.
- ettelaat newspaper
- «پس از انجام تعمیرات اساسی؛ ناوشکن شهید بایندر به ناوگان نیروی دریایی ارتش پیوست». بایگانیشده از اصلی در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۸. دریافتشده در ۱۲ ژوئیه ۲۰۱۳.
منابع
- https://www.hamshahrionline.ir/news/218297/زندگینامه-غلامعلی-بایندر-1277-1320
- معرفی مشاهیر ایران به نقل از کتاب شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد اول)-همشهری آنلاین مورخ سهشنبه ۲۱ خرداد ۱۳۹۲
- سید علی حقشناس، سیاست خارجی امارات و تنشهای مرزی با همسایگان، بخش پنجم، روزنامه اطلاعات، ۲۵/۵/۱۳۸۹
- magiran.com روزنامه اطلاعات> شماره ۲۳۷۲۴ ۲۱/۶/۸۵> صفحه ۱۱ (گفتهها و نوشتهها)