فارسنامه ناصری
فارسنامهٔ ناصری کتابی در حوزهٔ تاریخ و جغرافیای استان فارس که در فاصلهٔ سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۱۱ هـ. ق توسط حسن فسائی و به دستور ناصرالدین‌شاه به رشتهٔ تحریر درآمده‌است.[1][2]
| نویسنده(ها) | حسن حسینی فسائی |
|---|---|
| موضوع(ها) | تاریخ ایران |
| ناشر | امیر کبیر |
تاریخ نشر | ۱۳۶۷ |
گفتارهای کتاب
این اثر در دو گفتار تنظیم شده و هر گفتار در یک جلد گنجانده شده‌است.
گفتار اول
گفتار اول در مورد تاریخ فارس (احوال پادشاهان و ثروتمندان و بزرگان فارس) از صدر اسلام تا سال ۱۳۱۱ است.[3][4] حوزهٔ آن بخش‌هایی از سواحل و بنادر خلیج فارس، خوزستان و حتی کرمان امروزی در دورهٔ بعد از اسلام تا اوایل قرن چهاردهم هجری را شامل می‌شود.[5]
گفتار دوم
گفتار دوم دربارهٔ وضعیت جغرافیایی و باغ‌ها و آبادی‌ها و مسجدها و چشمه‌ها و رودهای فارس است که در چاپ حاضر، و از منابع معتبر در این باره به‌شمار می‌رود.[3][4][5] و تقسیم فارس در دورهٔ پیش از اسلام؛ خصایص شیراز و محلات شیراز؛ علما، شعرا، وزرا، بِقاع، مساجد، مدارس، و بساتین شیراز؛ بلوکات فارس و آب و هوا؛ محصولات و سرانجام معرفی مشاهیر و آثار آنها. در پایان این گفتار، ایلات مملکت فارس، جزایر خلیج فارس، چشمه‌ها و دریاها و دریاچه‌های فارس، رودخانه‌ها، صحراها و طوایف متفرقه، قلعه‌های کوهی، کوه‌ها و معدن‌های فارس معرفی شده، و در پی آن، فهرست بلوکات فارس آمده‌است. در پایان کتاب، پس از نقشهٔ بافت قدیم شیراز (و نقشهٔ راهنمای استان فارس)، فهرست‌های نام کسان، جاهای، اشعار و کتاب‌ها، به انضمام تعلیقات به طبع رسیده‌است. جلد دوم کتاب با تصاویری از اماکن همراه است.[2]
حوزهٔ موردبحث کتاب
کتاب بخش‌هایی از ساحل‌ها و بندرهای خلیج فارس، استان خوزستان، و بخش‌هایی از استان کرمان امروزی را، در دوره‌ی بعد از اسلام تا آغاز قرن چهاردهم هجری قمری، شامل می‌شود.[2]
تصحیح
تصحیح این کتاب در سال ۱۳۶۷ منتشر و در مراسم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان کتاب برگزیده معرفی شد.[6]
کتاب‌شناسی
- حسن حسینی فسائی (۱۳۸۲)، فارسنامهٔ ناصری، به کوشش به تصحیح منصور رستگار فسایی.، تهران: امیرکبیر، ص. ص۲۱۸۲، شابک ۹۶۴-۰۰-۰۴۴۲-۱
پانویس
- لغت‌نامهٔ دهخدا
- «فارسنامهٔ ناصری». دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۱-۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=را بررسی کنید (کمک) - علی‌اصغر شمیم، ایران در دورهٔ سلطنت قاجار، ص ۶۶۳
- فارسنامهٔ ناصری در وب‌گاه آفتاب
- «فارسنامه ناصری». دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۱-۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=را بررسی کنید (کمک) - آیینه دوران: گزارش سی و شش دوره کتاب سال ایران، تهیه و تنظیم مؤسسه خانه کتاب، تهران: خانه کتاب، ۱۳۹۷