قایم‌موشک
قایم‌موشک (قایم با شک) یا چشم‌گیرک، یک بازی است که در آن چند تن پنهان می‌شوند تا کسی پیدایشان کند. این بازی بیشتر در یک میدان باز انجام می‌شود و می‌تواند هر اندازه بازیکن داشته باشد. در فارسی افغانستان به آن چشم‌پُتَکان گفته می‌شود. نام ایرانی این بازی ،احتمالاً در رفتارهای دفاعی پستاندار کوچکی بنام موش ریشه دارد. پنهان شدن ،استراتژی اصلی موش ،برای زنده ماندن است. موشک بمعنی موش کوچک است؛ و قایم به معنی ماندن و یا به عبارت دیگر، همان زنده باقی ماندن، است.
 یک نقاشی از سدهٔ نوزدهٔ میلادی که سه کودک را هنگام بازی قایم‌موشک در جنگل نشان می‌دهد. | |
| تعداد بازیکن‌ها | ۲+ |
|---|---|
| بازه سنی | بی‌مرز |
| زمان لازم برای شروع بازی | <۹۰ ثانیه |
| مدت‌زمان بازی | بی‌مرز |
| میزان تأثیر فاکتور شانس | بسیار پایین |
| مهارت‌های لازم | پنهان شدن، دیدن، دنبال کردن، دویدن |
روش بازی
در آغاز، یکی از بازیکن‌ها، با قرعه‌کشی، انتخاب می‌شود. سپس او چشم‌هایش را می‌بندد و تا یک شماره (مانند صد یا پنجاه) می‌شمارد، که به این کار می‌گویند «چشم گذاشتن». در این میان، بازیکن‌های دیگر خود را پنهان می‌کنند تا او نتواند آن‌ها را ببیند. پس از پایان شمارش، کسی که چشم گذاشته به دنبال دیگر بازیکن‌ها می‌رود تا آن‌ها را پیدا کند.
اگر بازیکنی را بیابد، باید نام و پنهان‌گاه او را بلند بگوید تا آن بازیکن از پنهان‌گاهش بیرون بیاید. اگر نام و پنهان‌گاه درستی گفته شده باشد، چشم‌گذارنده باید خود را، پیش از بازیکن نامبرده، به جایگاه چشم‌گذاری برساند و بلند بگوید «سُک‌سُک» تا آن بازیکن را ببازاند. بازیکن نامبرده می‌تواند، زودتر از چشم‌گذارنده، خود را به جایگاه چشم‌گذاری برساند و با گفتن «سُک‌سُک، همه آزاد»، از باختن خود و بازیکن‌های نامبرده و بازاندهٔ پیش از خود جلوگیری کند. اگر نام یا پنهان‌گاه نامبرده، نادرست باشد، بازیکن نامبرده نباید از پنهان‌گاهش بیرون بیاید و می‌تواند دنبالهٔ بازی را انجام دهد.
سرانجامِ بازی می‌تواند به دو گونه باشد. یک آن که چشم‌گذارنده بتواند همه را بیابد؛ که سپس نخستین بازیکنِ باخته، یا نخستین کسی که «آزاد» نشده‌است، چشم‌گذارنده‌ی دورِ دیگرِ بازی می‌شود. دیگر آن که آخرین بازیکنِ پیدانشده بتواند با رسیدن به جایگاه چشم‌گذاری (پیش از چشم‌گذارنده) و گفتنِ «سُک‌سُک، همه آزاد»، همه را آزاد کند؛ که سپس چشم‌گذارندهِ همان دور، چشم‌گذارندهِ دورِ دیگر نیز می‌شود.