مباهته

مباهته یک اصطلاح در فقه امامیه است که برگرفته از یک حدیث نبوی نقل‌شده در کتاب اصول کافی است، که دربارهٔ نحوه مواجهه مسلمانان با دشمنان دین بحث می‌کند. این حدیث به لحاظ سندیت، یک حدیث صحیح محسوب می‌شود.[1]

تردید در معنای یک واژه (به عربی: باهِتوهُم)، منجر به بروز اختلاف نظر میان فقها شده و دو نظریه اصلی در مورد معنی آن وجود دارد: برخی از فقها آن را به معنای «مبهوت‌کردن [از ارائه استدلال محکم]» در نظر گرفته‌اند در حالی که عده دیگری قائل به این هستند که این حدیث صدور جواز «بهتان» است.[2][3] نظریه دوم در میان متأخّرین و برخی از عناصر نظام جمهوری اسلامی هوادارانی دارد، و استفاده از آن در دوران معاصر موجب ورود این اصطلاح به عرصه عمومی شده‌است. کارناوال عصر عاشورا به عنوان یکی از نمونه‌ای از کاربرد مباهته در ایران معاصر مشهور است.[4]

متن حدیث

مستند مباهته روایتی است که از پیامبر اسلام نقل شده است.

«محمد، عن محمد بن الحسین، عن البزنطی، عن داود بن سرحان، عن أبی عبدالله علیه‌السلام، قال: «قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:

إذا رَأَیتُم أهلَ الرَّیبِ وَ البِدَعِ مِن بَعدی، فَأَظهِرُوا البَراءَةَ مِنهُم وَ أَکثِروا مِن سَبِّهِم وَ القَولِ فیهِم وَ الوَقیعَةِ وَ باهِتوهُم کی لایطمَعوا فِی الفَسادِ فِی الإِسلامِ وَ یحذَرَهُمُ النّاسُ وَ لایتَعَلَّمونَ مِن بِدَعِهِم، یکتُبِ اللّهُ لَکم بِذلِک الحَسَناتِ وَ یرفَع لَکم بِهِ الدَّرَجاتِ فِی الآخِرَةِ.» (ترجمه: پس از من، هر گاه شکاکان و بدعتگذاران را دیدید، از آنان بیزاری جوئید و بسیار به آنان دشنام دهید و درباره‌شان بدگویی و افشاگری کنید و به آنان تهمت بزنید تا به تباه کردن اسلام، طمع نکنند و مردم از آنها بر حذر باشند و از بدعت‌هایشان چیزی نیاموزند. برای این کار، خداوند برایتان ثواب‌ها می‌نویسد و در آخرت بر درجات شما می‌افزاید.)

منابع
  1. پیروزفر، سهیلا؛ بهادری، محمدرضا (بهار ۱۳۹۵). «بررسی سندی و متنی روایت مباهته». نشریه علمی-پژوهشی تحقیقات مطالعات فهم حدیث. دانشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین. دوره ۲ (۲): ۵۵–۷۵. doi:10.30479/mfh.2016.1127.
  2. حیدری، علی‌مراد (زمستان ۱۳۹۴). «بررسی فقهی-حقوقی مباهته رسانه‌ای». فصلنامه علمی-پژوهشی حقوق اسلامی. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. دوره ۱۲ (۴۷): ۱۱۳–۱۳۰.
  3. محمدیان، علی؛ علمی سولا، محمدرضا؛ فخلعی، احمدتقی (زمستان ۱۳۹۴). «تأمّلی در مدلول روایت موسوم به مباهته». فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات علوم قرآن و حدیث. دانشگاه الزهرا. دوره ۱۲ (۴): ۱۵۷–۱۸۰. doi:10.22051/tqh.2015.2136.
  4. موسوی، سیداکبر (۱۵ خرداد ۱۳۹۳)، سیاست‌ورزی با ابزار مباهته و قدرت اتهام جنسی، دین‌آنلاین
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.