محسن صبا

محسن صبا (زادهٔ ۱۲۸۵ در تهران — درگذشتهٔ ۲۳ فروردین ۱۳۷۱ در آمریکا) صبا استاد کرسی آمار دانشکده حقوق و اسناد بایگانی و روش تحقیق در دانشکده ادبیات. او کتاب‌شناسی ایران در زبان فرانسه را به وجود آورد و کتاب‌های فرانسه راجع به ایران را فهرست کرد و مطالبی راجع به ایران در ادبیات فرانسه گردآوری کرد.

محسن صبا
زادهٔ۱۲۸۵
تهران
درگذشت۲۳فروردین ۱۳۷۱
سن دیه گو آمریکا
پیشهپایه‌گذار کتابداری نوین در ایران، فهرست نویس، روزنامه‌نگار، مترجم، نویسنده، استاد دانشگاه.

زندگی

محسن صبا در سال ۱۲۸۵ در تهران به دنیا آمد. وی از نوادگان فتحعلی خان صبا بود. تحصیلات خود را به‌ترتیب در مدرسه‌های فرانکوپرسان، دارالنفون و سپس علوم سیاسی انجام داد. پس از آن دانشجویان اعزامی به اروپا، به فرانسه رفت و در پاریس از دانشکده حقوق درجهٔ دکتری دریافت کرد. همچنین دوره مدرسهٔ شارت را مخصوص تعلیمات مربوط به آرشیو، بایگانی و کتابداری است در آن دیار گذراند و دیپلم آنجا را کسب کرد. صبا نخستین ایرانی است که درجهٔ علمی از آنجا گرفت.[1]

همهٔ قبیلهٔ او شاعران و هنرمندان بودند. او هم جوهری و خمیره‌ایی ارزشمند از آن تیره در نهاد داشت. خاندان صبای کاشان دنبلی زاده‌اند. دنبلی‌ها رشته‌ای از کردان‌اند که تیره‌ای از آنان صباهای کاشان‌اند. بزرگی از آنان به روزگار قاجار بدین شهر آمد و زاد و بوم اوست که صباها در تاریخ ادبی و هنری و فرهنگی ایران جای و جان گرفته‌اند.

گفتاورد

به گفته‌ ایرج افشار: «مرگ غریبانهٔ دکتر صبا برای من یادآور ۵۰ سال شاگردی او دوستی او که در آغاز راه دست مرا گرفت و به قفسه‌های کتابخانه نردیک ساخت و راه‌های پیچاپیج درون آن‌ها را به من نمود. بی گمان یکی از دلسوزترین کسانی بود که برکشیدن تازه کاران می‌پرداخت.»[2]}}

آثار
  • صبا، محسن (۱۳۸۴). اصول بایگانی. تهران: انتشارت دانشگاه تهران.[3]
  • صبا، محسن. اصول فن کتابداری و تنظیم کتابخانه‌های عمومی در خصوص. تهران.[4]
  • صبا، محسن. دو گفتار. تهران: آوانوشت.[5]

فعالیت‌ها

وی در روزنامه‌های شفق سرخ، نوبهار، عصر اقتصاد، کیهان مقالات متعددی نوشته و مدت ده سال سردبیر مجلهٔ بانک ملی ایران بود و مؤسس انجمن دوستداران کتاب بود شماری از پیشینیان را به سبکی زیبا و دل پسند انتشار داد. از دیگر آثار او ترجمهٔ «اصول اماری کلیات امار اقتصادی»، «اصول بایگانی»، «اصول فن کتابداری و تنظیم کتابخانه‌های عمومی و خصوصی»، «گل‌های حافظ» و «یکی بود یکی نبود»[1]

منابع
  1. دکتر زهرا موسوی زاده. «مشاهیر کتابدای و اطلاع‌رسانی». سازمان اسناد و کتابخانه جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۱۵ دی ۱۳۹۷.
  2. یاد نامه دکتر محسن صبا : یاد نامه دکتر محسن صبا، یه قلم ایرج افشار، در پرتال جامع علوم انسانی، پیام بهارستان فروردین 1385 شماره 58 بازدید در 15 دی 1397.
  3. «اصول بایگانی». سازمان اسناد و کتابخانه جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۱۵ دی ۱۳۹۷.
  4. «اصول فن کتابداری و تنظیم کتابخانه‌های عمومی در خصوص». سازمان اسناد و کتابخانه جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۱۵ دی ۱۳۹۷.
  5. «دو گفتار». سازمان اسناد و کتابخانه جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۱۵ دی ۱۳۹۷.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.