محمود مهرمحمدی
محمود مهرمحمدی (زاده ۱۳۳۷ در تهران) اندیشمند و دستاندرکار آموزش و پرورش در ایران است. او سرپرست پیشین دانشگاه فرهنگیان و عضو شورای سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی است.
محمود مهرمحمدی | |
---|---|
![]() | |
زمینه فعالیت | تعلیم و تربیت |
ملیت | ایرانی |
تولد | ۱۳۳۷ تهران |
تابعیت | ایران |
استاد دانشگاههای | تربیت مدرس |
زمینه تحقیق | برنامهریزی درسی |
همکار در پروژههای | سند تحول بنیادین آموزش و پرورش |
مدرک تحصیلی | دکترا |
رشته تحصیلی | برنامه درسی و آموزش |
محل کار | دانشگاه تربیت مدرس |
بنیانگذار | پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش |
وبگاه رسمی | http://mehrmohammadi.ir |
مهرمحمدی عضو هیئت علمی بازنشسته دانشگاه تربیت مدرس (با مرتبه استاد) و دارای مدرک دکترای برنامه درسی و آموزش میباشد. وی آثار، پژوهشها و مسئولیتهای متعددی در باب تعلیم و تربیت دارد و جوایز مهمی را نیز کسب کردهاست. مهرمحمدی از مجریان و تدوینکنندگان اصلی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش میباشد و در تأسیس و فعالیت پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، انجمن مطالعات برنامه درسی و دانشنامه برنامه درسی نقش مهمی بر عهده داشتهاست.[1][2]
زندگینامه
محمود مهرمحمدی به سال ۱۳۳۷ در خانوادهای مذهبی که وضع اقتصادی متوسطی داشت در تهران متولد شد. بیشتر دوران تحصیلش را در مدرسه علوی گذراند و در سال ۱۳۵۵ دیپلم ریاضی را اخذ کرد. سپس برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و تحصیلات دانشگاهی خود را در آمریکا گذراند. وی مدرک کارشناسی خود را در رشته فناوری صنعتی از دانشگاه ایالتی کالیفرنیا و کارشناسی ارشد خود را از همان دانشگاه در رشته فناوری آموزشی گرفت.
دوران بین کارشناسی ارشد و دکترا (۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴) را در ایران گذراند و در وزارت علوم، به عنوان مدیر کل دفتر نظارت و سنجش آموزش وزارت علوم فعالیت میکرد. سپس دکترای تخصصی خود را در گرایش برنامه درسی و آموزش از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی کسب کرد. وی در سال ۱۳۶۷ به ایران بازگشت و مسئول مرکز برنامهریزی آموزشی وزارت علوم شد. در سال ۱۳۶۸ مهرمحمدی به عنوان مشاور پژوهشی وزیر در این وزارتخانه مشغول به کار شد. در سال ۱۳۷۴، پژوهشکدهای در وزارت آموزش و پرورش به نام پژوهشکده تعلیم و تربیت تأسیس شد که بعداْ به پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش تبدیل شد. از آن سالها به بعد مهرمحمدی درگیر کار اجرایی نشد و تمام وقت در دانشگاه تربیت مدرس مشغول به تدریس بود.[3] تا اینکه در ۲۴ شهریور ۱۳۹۲ به سرپرستی دانشگاه فرهنگیان منصوب شد و تا ۲۰ آذر ۹۶ در این سمت مشغول به کار بود.[2]
علاوه بر این، وی هماکنون مدیر عامل مؤسسه آموزش نیروی انسانی شهید مهدوی، عضو هیئت علمی بازنشسته دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس با رتبه استاد و عضو هیئت مؤسس انجمن مطالعات برنامه درسی ایران و سردبیر فصلنامه علمی-پژوهشی تعلیم و تربیت (پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش) و رئیس شورای علمی دانشنامه ایرانی برنامه درسی است. او مجری طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش در سالهای ۸۳ تا ۸۸ نیز بود.[4][5][6][7][8][9]
تربیت معلم
محمود مهرمحمدی توجه و دلبستگی فراوانی به امر تربیت معلم داشته و آثار بسیاری در اینباره دارد. به غیر از کتابهای وی که بهطور مستقیم یا غیر مستقیم به این امر مربوط هستند، برخی مقالات مختص تربیت معلم وی عبارتند از:
- نگاهی به شیوه اصلاح و نوع اصلاحات ضروری در تربیت معلم (۱۳۷۱)
- نظام تربیت معلم در جمهوری فدرال آلمان و مقایسه آن با جمهوری اسلامی ایران (۱۳۷۷)
- نقد و بررسی رویکردهای تدریس فکورانه به منظور ارائه برنامه درسی تربیت معلم فکور (۱۳۸۵)
- الگوی تدوین برنامههای درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات -فاوا- در تربیت معلم (۱۳۸۶)
- برنامه درسی تربیت معلم و الگوی اجرائی مشارکتی آن؛ راهبرد تحولی برای تربیت معلم در ایران (۱۳۹۲)
- فلسفه تربیت در جمهوری اسلامی ایران و تحقق معلم پژوهنده (۱۳۹۲)[10][11]
مهرمحمدی در ۲۴ شهریور ۱۳۹۲ به سرپرستی دانشگاه فرهنگیان منصوب شد.[2] وی میگوید که تصدی مسئولیت دانشگاه فرهنگیان کار عظیم تخصصی تربیت نیروی انسانی برای آموزش و پرورش است که به شهادت مقالات و سایر تلاشهای علمی ام، دغدغه سالهای دور و نزدیکم بودهاست. قرار گرفتن در مسند مدیریت این دانشگاه، بهترین فرصت ممکن را در اختیار چون منی میتوانست قرار دهد که در جهت عملیاتی کردن اندیشهها و افکارم بکوشم... دانشگاه فرهنگیان یک دستاورد تشکیلاتی مهم و یک فرصت برای آموزش و پرورش کشور است... تربیت معلم در کشور ما باید به یک گفتمان تخصصی تبدیل شود و ضمن پاسداشت میراث گذشتگان، به نوآوری و نواندیشی در این عرصه بها داده شود... هیچ حرفهای به اندازه شغل معلمی بر توسعه و پیشرفت جامعه تأثیرگذار نیست. از این رو است که معلمان را نخستین مشعلداران پیشرفت و توسعه کشور میدانند و تحول و پیشرفت در هر جامعهای را در گرو متحول شدن نظام تعلیم و تربیت آن جامعه قلمداد میکنند؛ بنابراین محور اصلی تحول و توسعه، نظام تعلیم و تربیت و بهبود شرایط و کیفیت کار معلم است.[12]
کتابها
این کتابها اعم از تألیف و ترجمه به شکل انفرادی یا با همکاری دیگران است:[13]
- ۱- نظریههای برنامه درسی، جی، پی، میلر، ترجمه به فارسی، انتشارات سمت، ۱۳۷۹
- ۲- مبانی علمی هنر تدریس، ان. ال. گیج، ترجمه به فارسی، انتشارات مدرسه، ۱۳۶۸
- ۳- برنامه درسی: رویکردها، دیدگاهها و چشماندازها، انتشارات به نشر، مشهد، ۱۳۸۱
- ۴- بازاندیشی فرایند یاددهی – یادگیری و تربیت معلم. انتشارات مدرسه، ۱۳۷۹
- ۵- جستارهایی در پژوهش در آموزش و پرورش، پژوهشکده تعلیم و تربیت، ۱۳۷۸
- ۶- بررسی تطبیقی ابعاد اساسی نظام آموزش و پرورش آلمان و مقایسه آن با جمهوری اسلامی ایران، پژوهشکدة تعلیم و تربیت، ۱۳۷۵
- ۷- آموزش عمومی هنر: چیستی، چرایی و چگونگی، انتشارات مدرسه، ۱۳۸۳
- ۸- زبان تخصصی برای رشته برنامهریزی درسی، انتشارات سمت، ۱۳۸۲
- ۹- روششناسی مطالعات برنامه درسی، سمت، ۱۳۸۷
- ۱۰- بازاندیشی فرایند یاددهی - یادگیری، مدرسه، ۱۳۸۷
- ۱۱- درآمدی بر آموزشگری در آموزش عالی: به سوی استاد آموزش پژوه، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۹۲
- ۱۲- برنامه درسی و آموزش هنر در آموزش و پرورش، سمت، ۱۳۹۳

جوایز
- ۱. پژوهشگر برگزیده علوم انسانی، جشنواره بینالمللی فارابی، ۱۳۹۱
- ۲. استاد نمونه دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۸۳
- ۳. استاد نمونه کشوری ایران / وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، ۱۳۸۸
- ۴. استاد راهنمای برتر، جهاد دانشگاهی و معاونت علمی و فناوری رئیسجمهور،[14]
مقالات
محمود مهرمحمدی دهها مقاله علمی و پژوهشی نگاشته است. مقالاتی که وی تنها نویسنده آن بودهاست، به ترتیب از سال ۹۲ تا ۷۵ عبارتند از:
تبیین و بازشناسی ظرفیت نظریههای ناظر به آموزش ارزشها در نظام آموزشی از منظر اثربخشی - بازشناسی مهارتهای اساسی زندگی در عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات - بررسی سازواری مدعای نظریههای رقیب برنامه درسی برای تربیت شهروند دمکراتیک با تکیه بر روایتی شوآبی - کثرت روششناسی پژوهش افول پوزیتیویسم یا مرگ حقیقت؟ - فرهنگ خانواده مبنای مغفول در ساماندهی تعاملات خانه و مدرسه - نظرورزی دربارهٔ برنامه درسی دبیرستان گرایش عمومی تخصصی یا همگرایی در چهارچوب تخصص گرایی نرم - تبیین چرخش زیباشناسانه در تعلیم و تربیت: درسهای خرد و کلان برای بهبود کیفیت آموزش با الهام از عالم هنر - بازشناسی مفهوم و تبیین جایگاه تخیل در برنامههای درسی و آموزش با تأکید بر دوره ابتدائی - ملاحظات اساسی در باب سیاست گذاری توسعه برنامه درسی میان رشتهای در آموزش عالی از منظر فرایند تکوین - «مروری بر اندیشههای استاد کاردان و دلالتهای آن برای آموزش و پرورش ایران» - کند و کاو در ترجیحات روش شناختی پژوهشگران حوزه تعلیم و تربیت در ایران - فن آوری اطلاعات و ارتباطات و نسبت آن با آموزش و پرورش - مدیریت همزمان مدارج تمرکز زدایی در نظام برنامهریزی درسی - نظریهٔ هوش چندگانه و دلالتهای آن برای برنامه درسی و آموزشی - پژوهش مبتنی به عمل فکورانه در فرایند برنامه درسی، نظریه عمل گرای شواب - کاوشی در ماهیت تدریس و رابطه آن با یادگیری - اقدام پژوهی: رویکردی مؤثر در حرکت نظامهای پژوهشی انسانی- اجتماعی به سوی تعادل - ترکیب بهینه برای تصمیم گیرندگان در فرایند تدوین برنامه درسی - برداشتی نو از سطوح و گستره تحقیقات آموزشی و تربیتی - نظریه پیاژه و کاربرد آن در برنامهریزی درسی و آموزشی: تحلیلی بر دو کاربرد معارض - چرا باید برنامههای درسی را به سوی مسئله محوری سوق دهیم؟[15][16]
زمینههای تحقیقاتی
۱- تربیت معلم ۲- روششناسی پژوهش در حوزه برنامه درسی ۳- هنر و زیباشناسی در برنامه درسی ۴- برنامه درسی پنهان، برنامه درسی پوچ ۵- تلفیق در برنامههای درسی ۶- مطالعات تطبیقی در حوزة برنامه درسی ۷- راهبردهای یاددهی – یادگیری ۸- برنامهریزی درسی آموزش عالی ۹- رویکردهای طراحی برنامه درسی[17][18]
منابع
- «شناسنامه فصلنامه تعلیم و تربیت»، بانک اطلاعات نشریات کشور.
- «دکتر مهر محمدی، سرپرست دانشگاه فرهنگیان». بایگانیشده از اصلی در ۱۸ سپتامبر ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۸ سپتامبر ۲۰۱۳.
- «گفتگو با دکتر محمود مهر محمدی». بایگانیشده از اصلی در ۲ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافتشده در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۴.
- «سند ملی آموزش و پرورش و فراماسونها!»، خبرآنلاین.
- «مجری طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش: سند ملی آموزش و پرورش فرازهای پایانی خود را طی میکند»، خبرگزاری فارس.
- «مجری طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش: آموزش و پرورش فردا، باید از نو تعریف شود»، خبرگزاری فارس
- «مجری طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش در پاسخ به فارس: موافق تعطیل دبستانها در روزهای پنجشنبه هستیم»، خبرگزاری فارس
- «تحولات اساسی آموزش و پرورش در راه است؛ سند ملی آموزش و پرورش 20 روز مهلت دارد»، روزنامه اعتماد ملی.
- «درباره استاد – استاد محمود مهرمحمدی». بایگانیشده از اصلی در 19 اكتبر 2019. دریافتشده در 2019-09-19. تاریخ وارد شده در
|archivedate=
را بررسی کنید (کمک) - مقالات محمود مهرمحمدی درباره تربیت معلم
- «مقالات علمی و پژوهشی – استاد محمود مهرمحمدی». دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۹-۱۹.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۶ دسامبر ۲۰۱۴. دریافتشده در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۴.
- «کتاب ها – استاد محمود مهرمحمدی». دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۹-۱۹.
- «دستاورد های علمی – استاد محمود مهرمحمدی». دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۹-۱۹.
- «مقالات علمی و پژوهشی – استاد محمود مهرمحمدی». دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۹-۱۹.
- صفحهٔ محمود مهرمحمدی در دانشگاه تربیت مدرس
- «درباره استاد – استاد محمود مهرمحمدی». بایگانیشده از اصلی در 19 اكتبر 2019. دریافتشده در 2019-09-19. تاریخ وارد شده در
|archivedate=
را بررسی کنید (کمک)
پیوند به بیرون
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ محمود مهرمحمدی موجود است. |