نظریه ایرانی کنشگر مرزی
کنشگر مرزی نظریه ایرانی است که مقصود فراستخواه آن را از مطالعات تاریخ معاصر ایران به دست آورده و توسعه داده است. کنشگر مرزی عاملی انسانی است که می کوشد در فاصله میان محدودیتهای ساختاری ایران[1] ، امکان هایی تازه کشف یا حتی خلق بکند[2]. در مرزهای میان دولت وجامعه در تردد است[3]. بین دیوان حکومتی و ایوان اجتماعی رفتوآمد می کند[4]. هر چند محدودیت های جامعه مدنی در ایران به صورت مانعی جدی بر سر راه توسعه ایران درآمده است اما پسزمینه های فرهنگ وتمدن ایرانی از یکسو و پویاییشناسی خاص در زیر پوست این جامعه از سوی دیگر موجب می شود نژاد کاملاً متفاوتی از کنشگران به عرصه بیایند وطرح تغییر را همچنان پی بگیرند[5]. در نظریه ایرانیِ کنشگران مرزی سه دورهٔ قاجار ، پهلوی و بعد از انقلاب اسلامی بررسی شده است ، انواع مدلها وشیوه های عمل این کنشگران، بسترهای ظهور وخاستنگاه های فعالیتی آنها، سنخ شناسی این کنشگران[6] ، ظرفیتهای عملکردی، کارکردهای نهادساز و ساخت دهنده و سرانجام آسیب شناسی و محدودیتهای شان مورد بحث قرار گرفته است. رهیافت کنشگر مرزی از رهگذر استقرای جزء به جزء تاریخ ایرانی و تنوعات کنش های ایرانیان بویژه در شرایط شکاف بین دولت وملت به دست آمده است.
نظریه ایرانی کنشگر مرزی کوششی است برای عبور از سرمشق فقدان و نگاه یکسویهٔ آسیب شناختی در فهم مسائل جامعه ایرانی[7]. نظریه پرداز با حساسیت تاریخی به توصیف غنی در هریک از سه دوره مبادرت می کند و می کوشد تجربه های زیستهٔ این کنشگران را قابل فهم بکند، نشان بدهد که چگونه در دل جامعه ایرانی توانایی های بالقوه ای برای تداوم زندگی حتی در شرایط عسرت تاریخی و انسدادهای ساختاری وجود دارد و رمز بقای موجودیتی به نام ایران وصلح وهمبستگی اجتماعی[8] بوده است. [9]
منابع
- 2171 (۲۰۱۹-۰۸-۱۱). «فراستخواه: ساختار هم میتواند تغییر کند». ایرنا. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۶.
- 2171 (۲۰۱۹-۰۸-۱۱). «فراستخواه: از شکافهای موجود، به اهمیت کنشگری مرزی رسیدم». ایرنا. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۶.
- 2171 (۲۰۱۹-۰۸-۱۱). «فراستخواه: کنشگری مرزی حرکت میان دوگانههاست». ایرنا. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۶.
- «Magiran | روزنامه شرق (1398/04/22): مقصود فراستخواه: کنشگری در مرز دیوان دولت و ایوان جامعه». www.magiran.com. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۶.
- «Magiran | روزنامه شرق (1396/11/09): کنشگر مرزی و ظرفیت هایش برای تغییر». www.magiran.com. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۶.
- «سنخشناسی کنشگران مرزی». روزنامه دنیای اقتصاد. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۶.
- «چگونه به فهم مساله در ایران دست یابیم | به تاریخ پناه بریم». عطنا. ۱۳۹۹-۰۸-۱۱. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۶.
- 10 (۲۰۱۹-۰۲-۲۷). «كنشگران مرزي ظرفيت تحقق همبستگي اجتماعي هستند». ایرنا. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۶.
- «ايران هنوز مساله است». روزنامه اعتماد. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۶.