واسا (کشتی)
واسا (به سوئدی: Vasa) نام یک کشتی بادبانی جنگی متعلق به نیروی دریایی پادشاهی سوئد و از نوع گالئون بود که به‌فرمان گوستاو آدولف دوم، پادشاه سوئد در سال ۱۶۲۶ ساخته و به‌منظور شرکت در جنگ با مشترک‌المنافع لهستان–لیتوانی به‌آب انداخته‌شد.
ساخت واسا، حدود ۲ سال به طول انجامید. در ۱۰ اوت ۱۶۲۸، در نخستین سفر دریایی خود و در حالی که تنها ۱۳۰۰ متر از بندرگاه دور نشده بود، بر اثر وزش تندباد به یک سو کج شد و آب از درگاه‌های لوله‌های توپ وارد کشتی شد. نهایتاً کشتی غرق شد و بین ۵۰ تا ۱۵۰ تن از ملوانان‌اش را با خود به قعر دریا برد.[1]
کشتی در سال ۱۹۵۶ کشف و به خشکی منتقل شد و اکنون محل نگهداری آن در موزه واسا است.[2]
مشخصات فنی
واسا دارای قابلیت حمل ۱۰ بادبان بود. فاصله بالای دکل تا تیر ته کشتی ۵۲ متر و طول کلی آن ۶۹ متر بود. این کشتی بیش از ۱۲۰۰ تن وزن داشت. کشتی جنگی واسا دو عرشه برای توپ‌ها داشت و به ۶۴ توپ سنگین ۲۴ پوندی مجهز بود.[3]
بیرون کشیدن از آب و مرمت
در ۲۴ آوریل ۱۹۶۱، یعنی پس از ۳۳۳ سال، کشتی واسا از دریا بیرون کشیده‌شد. در ابتدا بر روی واسا آب پاشیده می‌شد تا الوارش در خشکی ترک نخورد. پس از چندی، کارشناسان برای چندین سال اقدام به پاشیدن پلی‌اتیلن گلیکول که یک ماده مومی حلال در آب است، کردند. با این روش، مواد نگهدارنده به آرامی در چوب نفوذ کرده و باعث حفظ چوب در برابر ترک و انحطاط شدند.
پانویس
- Fred Hocker in Cederlund (2006), p. 51
- کشف یک کشتی شکسته «بسیار سالم» در بالتیک، بی‌بی‌سی فارسی
- موزه واسا بایگانی‌شده در ۸ دسامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine, Vasa Museet