پرفشار سیبری
پرفشار سیبری توده هوای خشک و فوق العاده سردی است که در منطقه وسیعی از سطح زمین در شمال روسیه و منطقه سیبری تشکیل می‌شود و در اغلب ماههای سال در آن منطقه ساکن است. بیشترین قدرت این توده هوا در فصل زمستان است، به گونه‌ای که دمای هوا در مرکز آن اغلب زیر ۴۰- درجه سانتیگراد (۴۰- درجه فارنهایت) و فشار اتمسفری در آن نقطه بالای ۱۰۴۰ میلیبار (هکتوپاسکال) می‌باشد.
پرفشار سیبری همچنین قوی‌ترین سامانه پرفشار در نیمکره شمالی است و سردترین دمای ثبت شده در نیمکره شمالی (۶۷٫۸- درجه سانتیگراد، ۹۰- درجه فارنهایت) در ۱۵ ژانویه ۱۸۸۵ در ورخویانسک روسیه[1] و بیشترین فشار اتمسفری ثبت شده در این نیمکره (۱۰۸۳٫۸ هکتوپاسکال) در آگوتای روسیه[2] در ۳۱ دسامبر ۱۹۶۸ نتیجه فعالیت این توده هوایی است.
پرفشار سیبری بر هوای عرضهای پایین تر نیز تاثیر می‌گذارد. این توده هوا می‌تواند بر چرخندها و سامانه‌های کم فشار تاثیر گذاشته و از فعالیت آنها بکاهد و هوای خشک و آرامی را در شمال اروپا و روسیه و شمال کانادا ایجاد کند.
همچنین در فصل زمستان با گسترش پرفشار سیبری به عرضهای پایین تر و عبور آن از آب‌های گرم، زمینه برای ناپایدار شدن این توده هوا فراهم می‌شود. بعنوان مثال با عبور پرفشار سیبری از دریای خزر و گرفتن رطوبت از این دریا، در فصل پاییز و زمستان در سواحل شمالی ایران بارش‌های شدید باران اتفاق می‌افتد.[3]
شاعر بزرگ ایرانی منوچهری دامغانی سیستم پر فشار سیبری را به زیباترین شکل وصف نموده است:
| خیزید و خز آرید که هنگام خزان است | باد خنک از جانب خوارزم وزان است |
پانویس
- «رکوردهای دمای هوا، وبسایت دانشگاه آریزونا». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۱۰.
- «رکوردهای فشار هوا، وبسایت دانشگاه آریزونا». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۱۰.
- «تأثیر توده هوا و سامانه‌های هواشناسی بر اقلیم استان گیلان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ اوت ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۷ سپتامبر ۲۰۱۰.
| به خوارزم در پادچرخند بود | زمستان به سوی خراسان غنود |