پل صیحه (آباره عباس خان)
پل صیحه (آباره عباس خان) مربوط به دوره صفوی است و در اندیمشک، کیلومتر ۱۰ جاده اندیمشک به شوش واقع شده و این اثر در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۳۷۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
.jpg.webp)
| پل صیحه (آباره عباس خان) | |
|---|---|
| نام | پل صیحه (آباره عباس خان) |
| کشور | ایران |
| استان | استان خوزستان |
| شهرستان | اندیمشک |
| اطلاعات اثر | |
| کاربری | پل |
| دیرینگی | دوره صفوی |
| دورهٔ ساخت اثر | دوره صفوی |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۸۳۷۶ |
| تاریخ ثبت ملی | ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ |
این آباره در حدود10 کیلومتری جاده اندیمشک به شوش و در حاشیه شرقی جاده واقع شده‌است. پل صیحه در سال ۱۳۷۹ شناسایی گردید و کار خاکبرداری و مرمت آن از سال ۱۳۸۰ آغاز گردید. این بنا دارای ۱۲ دهانه است و در گذشته کاربری انتقال آب را داشته و آب را به وسیلهٔ کانال به این منطقه آورده و پس از عبور آب از روی پل زمین‌های کشاورزی آن طرف پل را آبیاری می‌نمودند.
پل‌های آبرو تنها جهت آبیاری زمین‌های کشاورزی به کار می‌آیند و اصطلاحاً آباره گفته می‌شود. این پل مربوط به دوره صفوی می‌باشد.
هرچند بخشی از این بنا نیمه اول دهه هشتاد توسط اداره میراث فرهنگی خوزستان مرمت شد، اما به نظر می‌رسد بخشی از سازه، مربوط به دهانه دیگر پل به هر دلیلی مرمت نشده‌است.
مصالح بکار رفته در ساخت این بنا سنگ، آجر به همراه ملاط گل، آهک و ساروج می‌باشد پی پایه‌های این پل از سنگ، ستون‌ها از آجر و دیواره‌های فوقانی از سنگ می‌باشد . دریچه‌های پل در جهت خلاف جریان آب و هم در جهت موافق آن پیش آمدگی‌های دارد که اصطلاحاً موج شکن یا آب ( پشت پل ) به صورت نیم دایره می‌باشد . افزایش مقطع طولی پل و سنگین تر نمودن پایه‌ها جهت خنثی‌سازی رانش حاصل از طاقهای بزرگ، نقش استحکامی پل در مقابل فشارهای سرسام‌آور آب در هنگام طغیان رودخانه‌ها و هدایت مناسب آب که از لحاظ مکانیکی و مهندسی در دوام پل تأثیر بسیاری داشته‌است .
در ساخت پل صیحه به نمای پل توجه نشده‌است و فقط به جنبة کاربری و استحکامی آن توجه نموده‌اند . قوس دهانه‌ها یک اندازه نمی‌باشد این دهانه‌ها از ارتفاع « تیزی » تا پا کار بین 6/3 و 70/3 متفاوت می‌باشد . پایه‌ها تقریباً 1 متر می‌باشد . دهانه 6 بزرگترین دهانه می‌باشد.
با توجه به اینکه در گذشته به دلیل شرایط زندگی مردم و نیاز به آب، اکثر سکونتگاه‌ها در کنار رودخانه و چشمه‌ها و مناطق آب خیز صورت می‌گرفت، احتمال وجود سکونت گاه‌هایی هم‌زمان با این آباره در منطقه نیز وجود دارد . در نزدیکی این آباره در منطقه سبز آب، آباره دیگری وجود دارد که کاربری آن نیز مانند پل صیحه می‌باشد . در طی خاکبرداری از دو آباره در اعماق مختلف به تکه‌های مختلف سفال شکسته برخورد نمودیم که متعلق به دوره اسلامی می‌باشد . [1]
جستارهای وابسته
منابع
- «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.