کارل ویلهلم شیله

کارل ویلهلم شیله (به سوئدی: Carl Wilhelm Scheele) ‏ (۹ دسامبر ۱۷۴۲ – ۲۱ مه ۱۷۸۶)، یک داروساز آلمانی-سوئدی بود که در استان استراسوند[1] سوئد به دنیا آمد. او به بسیاری از مفاد شیمی پی برد؛ که مهمترین کشف او کشف اکسیژن بود (با اینکه اولین بار به نام دوستش جوزف پریستلی منتشر شد) و همچنین کاشف مولیبدنوم،[2] تنگستن و باریوم است. او کلرین[3] را نیز قبل از همفری دیوی کشف کرد. شیله به اندازه پریستلی درکشف اکسیژن سهم نداشت و دیر عمل کرد.

کارل ویلهلم شیله
زادهٔ۹ دسامبر ۱۷۴۲
استراسوند، پومرانی سوئد
درگذشت۲۱ مهٔ ۱۷۸۶ (۴۳ سال)
شوپینگ، سوئد
ملیتآلمانی-سوئدی
شناخته‌شده برایکشف اکسیژن، مولیبدن، تنگستن، کلر
پیشینه علمی
رشته(های) فعالیتشیمی

زندگی‌نامه

شیله در اول مانند پدرش نجار بود و بعد تصمیم گرفت که یک داروساز شود. دوره داروسازی او وقتی که فقط چهارده سال داشت با شاگردی در یک داروسازی در گوتنبورگ سوئد شروع شد. او این جایگاه را تا قبل از اینکه یک دارو فروش در مالمو[4] شود تا هشت سال حفظ کرد. سپس او یک داروگر در استکهلم[5] شد. او بین سالهای ۱۷۷۰ تا ۱۷۷۵ را در اوپسالا[6] و بعد به کوپینگ[7] سوئد رفت. در سال ۱۷۷۶ او توانست یک داروخانه برای خود بنا کند، که آن را از بیوه زن یک داروساز خریداری کرد.شیله بعد از کشف سیانید هیدروژن خودش قربانی آن شد و جان خود را از دست داد.

دوره زندگی علمی شیله

با وجود فقدان مراکز کامل آموزشی شیله به روشنی یک استعداد غریزی برای آزمایش کردن داشت. شیله با اینکه در آموزش رسمی محدود بود ولی با موفقیتهایش همه را شگفت زده کرده بود. او واقعاً تلاش می‌کرد که هرآنچه در توانش است، یاد بگیرد بخاطر همین شبها تا دیروقت بیدار می‌ماند و کتابهای مختلف شیمی مطالعه می‌کرد.

مجسمه شیله در شهر شوپینگ

برخلاف دانشمندانی مثل آنتوان لاووازیه و ایزاک نیوتن، شیله دانشمندی بود که وسعت شناخت بیشتری داشت. او هنوز توانایی کشفهای علمی را داشت. شیله باعث شد که حقوق اعضای انجمن علمی اروپا کمتر شود. فردریک به او مدال برلین داد و دولت انگلستان برای او مبالغی بخاطر کارهایش تقدیم کرد؛ ولی شیله در همان داروخانه قبلی ماند تا به مشتریان باوفایش خدمت کند.

شیله خیلی از یافته‌هایش را در شیمی، قبل از دانشمندان برجسته‌ای که این یافته‌ها را به آنها نسبت می‌دهند کشف کرد. یکی از مشهورترین یافته‌های او فراورده اکسیژن بود به‌طوری که بسیاری از شیمی دانان را در سالهای ۱۷۷۱-۱۷۷۲ به شگفت آورد. گرچه او، آن عنصر را به اسم اکسیژن معرفی نکرد. این کار او باعث سقوط اثباتش شد و چندی بعد آنتو ان لاووازیه در آگوست ۱۷۴۴ دومین بیان را در مورد این گاز ارائه داد و در سال ۱۷۷۵، اکسیژن را در اسمی جدید در کتابش منتشر کرد.

پانویس
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ کارل ویلهلم شیله موجود است.
  1. Stralsund
  2. Molybdenum
  3. Chlorine
  4. Malmö
  5. Stockholm
  6. Uppsala
  7. Köping
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.