یدالله شیراندامی
یدالله شیراندامی (زاده ۱۳۱۴ در مرو – درگذشتهٔ ۲۸ مهر ۱۳۸۳[1] در لس آنجلس، کالیفرنیا) بازیگر ایرانی سینما و تئاتر بود. وی از سال ۱۳۴۳ تا ۱۳۶۰ در ۵۶ فیلم نقش آفرینی کرد. وی برادر ولی الله شیراندامی بود.
یدالله شیراندامی | |
---|---|
![]() | |
نام اصلی | یدالله شیراندامی |
زمینه فعالیت | سینما، تئاتر |
تولد | ۱۳۱۴ ۱۹۳۵ مرو، ترکمنستان شوروی |
مرگ | ۲۸ مهر ۱۳۸۳ ۱۹ اکتبر ۲۰۰۴ لس آنجلس، کالیفرنیا، ایالات متحده آمریکا |
علت مرگ | بیماری دیابت |
مدفن | ایالات متحده آمریکا |
ملیت | ایرانی |
پیشه | هنرپیشه |
سالهای فعالیت | سینما ۱۳۴۳ تا ۱۳۶۰ تئاتر ۱۳۳۰ تا ۱۳۴۳ |
فعالیت هنری
او در سن سه سالگی به همراه خانوادهاش به ایران مهاجرت کردند و در تهران ساکن شدند، بعد از اتمام تحصیلات متوسطه فعالیتهای هنری را همراه برادر بزرگتر خود ولیالله شیراندامی از ایفای نقش در تئاترهای دههٔ سی در تهران آغاز کرد.
در سال ۱۳۳۸ وارد دانشکده هنرهای دراماتیک شده و در رشته تئاتر به تحصیل مشغول میشود و در حین تحصیل با عشق و علاقهای که به هنر نمایش داشت وارد گروه هنری تروپ اسکار و بعدها گروه هنری آناهیتا شد و به اجرای چندین نمایش پرداخت، وی در نمایشنامههای کلاسیک از جمله «اتللو»، «اتوبوسی بنام هوس» و «هیاهوی بسیار برای هیچ» بازی کرد. فرهنگ فرهی در مصاحبه با رادیو فردا میگوید اسکوییها در سالهای دهه سی و چهل تآتر آناهیتا در یوسف آباد را پایهگذاری کردند و جوانان علاقهمند را به این مرکز هنری جذب کردند. در آن دوره یدی و ولی شیراندامی از اعضای فعال این گروه بودند. وی بعدها به گروه بیژن مفید پیوست. شیراندامی در بیش از ۵۰ فیلم و سریال تلویزیونی بازی کرده بود.[2][3]
در سال ۱۳۴۳ با بازی در فیلم قانون زندگی به کارگردانی جمشید شیبانی وارد عرصه سینما شد و به مرور زمان در فیلمهای دیگر نیز به ایفای نقش میپردازد که میتوان از میان این فیلمها به اثراتی مانند تنها مرد محله، جهنم به اضافه من، عزیز قرقی، حسن کچل، کاکو، قلندر و حرمت رفیق اشاره کرد اگر چه رل کوچکی نیز در فیلم گاو اجرا میکند، او بعد از انقلاب برای درمان بیماری فرزندش به آمریکا مهاجرت کرد.[3]
همچنین وی پسر عموی ناتنی رضا بیکایمانوردی هنرپیشه سینما است.
مرگ
سر انجام در ۲۸ مهر ماه سال ۱۳۸۳ در آپارتمان شخصیاش در شهر لس آنجلس آمریکا بر اثر بیماری دیابت در سن ۶۹ سالگی درگذشت، و در گورستان کوچکی نزدیک هالیوود به خاک سپرده شد.[3]
گزیدهٔ آثار
سینما
- بمانی (۱۳۸۰)
- اوکی مستر (۱۳۵۷)
- مشت مرد (۱۳۵۷)
- اشک رقاصه (۱۳۵۶)
- تازه عروس (۱۳۵۶)
- جای امن (۱۳۵۶)
- حرمت رفیق (۱۳۵۶)
- فریاد عشق (۱۳۵۶)
- فقط آقا مهدی میتونه (۱۳۵۶)
- قول مرد (۱۳۵۶)
- مرد خدا (۱۳۵۶)
- تنهایی (۱۳۵۵)
- راز (۱۳۵۵)
- ولی نعمت (۱۳۵۵)
- آلوده (۱۳۵۴)
- انگشتنما (۱۳۵۴)
- تعصب (۱۳۵۴)
- فرار از حجله (۱۳۵۴)
- همقسم (۱۳۵۴)
- آب توبه (۱۳۵۳)
- خوشگلا عوضی گرفتین (۱۳۵۳)
- دختران بلا، مردان ناقلا (۱۳۵۳)
- شوهر کرایهای (۱۳۵۳)
- کوثر (۱۳۵۳)
- پاپوش (۱۳۵۲)
- تیغ آفتاب (۱۳۵۲)
- خوشگذران (۱۳۵۲)
- روسیاه (۱۳۵۲)
- سر طلایی (۱۳۵۲)
- قصه ماهان (۱۳۵۲)
- مصطفی لره (۱۳۵۲)
- تنها مرد محله (۱۳۵۱)
- جهنم + من (۱۳۵۱)
- شیر تو شیر (۱۳۵۱)
- عطش (۱۳۵۱)
- قلندر (۱۳۵۱)
- گذر اکبر (۱۳۵۱)
- نواب (۱۳۵۱)
- سهقاپ (۱۳۵۰)
- عزیز قرقی (۱۳۵۰)
- عمو یادگار(۱۳۵۰)
- مردان خشن (۱۳۵۰)
- فریاد (۱۳۵۰)
- قلاب (۱۳۵۰)
- کاکو (۱۳۵۰)
- حسن کچل (۱۳۴۹)
- امشب دختری میمیرد (۱۳۴۸)
- بهشت دور نیست (۱۳۴۸)
- الماس ۳۳ (۱۳۴۶)
- مرد دو چهره (۱۳۴۶)
- آقا دزده (۱۳۴۵)
- شارلاتان (۱۳۴۵)
- چرخ فلک (۱۳۴۵)
- نبرد غولها (۱۳۴۴)
- ولگرد قهرمان (۱۳۴۴)
- قانون زندگی (۱۳۴۳)
تلویزیون
- تلهفیلم همه فرزندان من[5] (۱۳۶۳–۱۳۶۲)
- مرد اول (۱۳۵۵)
- سمک عیار (۱۳۵۴–۱۳۵۳)
منابع
- «یدالله شیراندامی بازیگر قدیمی تآتر و سینما درگذشت». رادیوفردا.
- «یدالله شیراندامی بازیگر قدیمی تآتر و سینما درگذشت». آفتاب.
- «یداله شیراندامی». سوره سینما.
- ماهنامهٔ سینمایی فیلم؛ سال دوم، شمارهٔ یازدهم، ویژهنامه نوروز ۱۳۶۳، صفحهٔ ۲۹