یعقوب دانشدوست
یعقوب دانشدوست معمار، مرمت گر بناها و محوطههای تاریخی، محقق و نویسنده، متخصص باغ ایرانی.[1] در سال ۱۳۱۷ در شهر تبریز متولد شده و از سه سالگی خانواده اش در شهر مشهد ساکن میشوند.
یعقوب دانشدوست | |
---|---|
زادهٔ | ۱۳۱۷ |
ملیت | ایرانی |
پیشه | معمار، مرمت گر بناها و محوطههای تاریخی، محقق و نویسنده، متخصص باغ ایرانی |
جایزه(ها) | لوح تقدیر از ریاست جمهوری - نشان فردوسی - مؤلف کتاب برگزیده معماری ۱۳۷۹ |
تحصیلات دانشگاهی را در دانشگاه تهران در فوق لیسانس معماری و دکترای شهرسازی به پایان رسانده است. با معماری سنتی ایران و باغهای ایرانی آشنا شده و کوشش میکند با استفاده از آن ارزشها یک معماری مدرن ایرانی به وجود آورد.
مرمت بناها وسایتهای تاریخی
در آغاز کار، بخشهای مهمی از مجموعه گنجعلی خان در کرمان و سپس ترکهای نگران کننده گنبد طلای حرم امام رضا را مرمت نموده و سپس نظارت بر مرمت بناهای تاریخی خراسان بزرگ را بر عهده میگیرد که مرمت کلیه آثار باستانی خراسان بزرگ از کوششهای اوست از آن جمله مدرسه خرگرد، رباط شرف، مسجد گوهرشاد، مسجد شاه مشهد، مدرسه دو در، مدرسه پریزاد، مدرسه میرزا جعفر، مصلی پایین خیابان مشهد، گنبد سبز مشهد، کاخ خورشید کلات، مسجد کبود گنبد کلات، مزار شیخ احمد جام، مزار مولانا زین الدین ابوبکر تایبادی، میل اخنجان، مسجد ملک زوزن، مسجد جامع فردوس، مرمت آرامگاه عطار واحیای باغ آن، مسجد جامع نیشابور، قدمگاه، امامزاده محروق نیشابور، هارونیه، مقبره و منار ایاز، مزار خواجه ربیع، مقبره بابا لقمان سرخس، مسجد جامع گناباد، میل رادکان، منار خسروگرد سبزوار، مسجد جامع قاین و…
تا سال چهارم انقلاب اسلامی به عنوان ریاست دفتر فنی سازمان ملی حفاظت آثار باستانی دراستان خراسان مشغول کار بوده و پس از آن همکاری باسازمان میراث فرهنگی و نظارت عالیه بر بناها را تا کنون ادامه داده است.[2]
سال هاست که عضو ایکوموس بوده در کنگرههای متعدد معماری و باغ سازی در ایران و خارج از کشور حضور فعال داشتهاست.[3][4]
تالیفات
به کار تحقیق و نوشتن کتاب نیز مشغول بودهاست که حاصل آن سه کتاب با نام کلی " طبس شهری که بود"[5] با زیر عنوانهای: باغهای طبس، بناهای تاریخی طبس (برگزیده بهترین کتاب معماری سال ۱۳۷۹) و شهرسازی و معماری طبس و کتاب ارزشهای فرهنگی طوس و آرامگاه فردوسی و کتاب پیدایش باغ آسمانی ایران[6] در سال ۱۳۹۴ (به فارسی وانگلیسی) و نوشتار فیلمی در مورد هنر کاشیکاری ایران (با سرمایه اوقاف خراسان) از جمله کارهای اوست. مقالات متعددی هم توسط ایشان نگارش شدهاست که از آن میان میتوان به مقاله ایشان در مجموعه مقالات «معماری ایرانی در سخن چهار نسل از معماران صاحب نظر» در مجله آبادی اشاره کرد.[7]
آثار معماری
همراه با مرمت بناهای تاریخی بناهای متعدد مدرن با کوشش برای اینکه شیوه معماری مدرن ایرانی داشته باشند طراحی و اجرا نموده است که مهمترین آنها بیمارستان آریا، بنای یادمان میدان آزادی (به سوی نور)، بنای یادمان میدان راهآهن (همیشه به سوی او)، بنای یادمان همای رحمت، بنای یادمان والفجرو… تهیه نقشههای معماری و اجرایی خانه علم و کیهان نمای شهر مشهد میباشند. وی همچنین بناهای مسکونی بسیاری در مشهد طراحی واجرا نموده است. طراحی و اجرای باغ آرامگاه فردوسی با طرح باغ ایرانی و آرامگاه کنل محمد تقی خان پسیان در مجموعه آرامگاه نادر از دیگر کارهای اوست.[8][9][10]
جوایز و تقدیرات
در سال ۱۳۹۲ لوح وتندیس تقدیر از ریاست جمهوری دریافت نموده است[1] و در بیست و پنجم اردیبهشت ۱۳۹۴ به خاطر کوششهای فرهنگی بسیار مفتخر به دریافت لوح و نشان فردوسی از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گشته است.[11] در سال 1397 نیز مفتخر به دریافت کاشی ماندگار به عنوان یکی از چهرههای ماندگار ایران شد.[12][13]
منابع
- «لوح تقدیر رییس جمهور به یکی از پیشکسوتان حوزه میراث فرهنگی خراسان رضوی اهدا شد». خبرگزاری جمهوری اسلامی. ۱۶ تیر ۱۳۹۲. دریافتشده در ۶ اسفند ۱۳۹۵.
- «"دانشدوست" یادگار نیم قرن تاریخ شفاهی مرمت و معماری خراسان». باشگاه خبرنگاران جوان. ۱۴ دی ۱۳۹۵. دریافتشده در ۶ اسفند ۱۳۹۵.
- «اعضای پیوسته- بین المللی موسسه فرهنگی ایکوموس ایران». ایکوموس ایران. دریافتشده در ۱۱ آذر ۱۳۹۹.
- «بیانیه ایکوموس ایران در نکوداشت دکتر یعقوب دانش دوست». اداره کل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان. ۵ خرداد ۱۳۹۷. دریافتشده در ۱۳ آذر ۱۳۹۹.
- «یعقوب دانشدوست». دانشنامه گلشن طبس. ۱ اردیبهشت ۱۳۹۲. دریافتشده در ۴ اسفند ۱۳۹۵.
- «معرفی کتاب: پیدایش باغ آسمانی ایران». همشهری آنلاین. ۱۸ مهر ۱۳۹۴. دریافتشده در ۶ اسفند ۱۳۹۵.
- «معماری ایرانی در سخن چهار نسل از معماران صاحب نظر». مجله آبادی. انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران (شماره نوزدهم). زمستان ۱۳۷۴.
- «گفتگو با دکتر یعقوب دانشدوست معمار و طراح المانهای ماندگار مشهد؛ خاطراتمان را ساده خراب می کنیم» (PDF). روزنامه شهرآرا. ۲۴ خرداد ۱۳۹۳. دریافتشده در ۹ اسفند ۱۳۹۹.
- «بنای یادمان «کنل محمد تقی خان پسیان» درمشهد پرده برداری شد»». روزنامه خراسان. ۱۱ مهر ۱۳۷۹.
- «نماد میدان راه آهن از یادمانهای با پیشینه شهر مشهد است؛ ۴۴ سال «به سوی او»» (PDF). شهرآرا محله. ۲۰ تیر ۱۳۹۵. دریافتشده در ۹ اسفند ۱۳۹۹.
- «نشان فردوسی به چهار فردوسی پژوه در مشهد اهداء شد». وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۴. دریافتشده در ۴ اسفند ۱۳۹۵.
- «توسط اداره کل میراث فرهنگی خراسان رضوی : سومین کاشی ماندگار برسردر منزل دکتر یعقوب دانشدوست نصب شد». پورتال اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان خراسان رضوی. ۵ خرداد ۱۳۹۷. دریافتشده در ۹ اسفند ۱۳۹۹.
- «نکوداشت یعقوب دانشدوست». ایسنا. ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۷. دریافتشده در ۹ اسفند ۱۳۹۹.