ابراهیم زکزاکی
ابراهیم یعقوب زَکزاکی (عربی: إبراهیم یعقوب زکزاکی) (انگلیسی: Ibrahim Yaqoub El Zakzaky) (زادهٔ ۵ مه ۱۹۵۳) روحانی و رهبر شیعیان نیجریه است.
![]() | |
شناسنامه | |
---|---|
نام کامل | ابراهیم یعقوب الزَکزَاکی |
تاریخ تولد | ۵ مهٔ ۱۹۵۳ (۶۸ سال) |
زادگاه | زاریا نیجریه |
محل زندگی | زاریا |
اطلاعات آموزشی | |
زندگی
وی در پنجم ماه ۱۹۵۳ میلادی در شهر زاریا در ایالت کادونا، شمالِ غربی نیجریه به دنیا آمد. در سال ۱۹۷۹ در رشتهٔ اقتصاد از دانشگاه احمدو بلو لیسانس گرفت. پیش از دانشگاه، دو سال در مدرسهٔ استانی عربی و چهار سال (۱۹۷۱–۱۹۷۵) در مدرسهٔ معروف مطالعات عربی در کانو درس خوانده بود. آموزش اولیهٔ اسلامی–قرآنی را نزد علمای مختلف در حوزههای زاریا به پایان رسانده بود.[1]
فعالیت سیاسی
زکزاکی از بدو ورود به دانشگاه فعالیت سیاسی را آغاز کرد. سالهای ۱۹۷۷ و ۱۹۷۸ دبیرکل انجمن دانشجویان مسلمان نیجریه در پردیس اصلی دانشگاه احمدو بلو بود. سال ۱۹۷۹، معاون امور بینالملل کمیته ملی همین انجمن شد. چیزی به پایان دوران دانشجوییاش نمانده بود که در ایران انقلاب شد. همزمان جنبشِ اسلامیِ نیجریه هم که تحت تأثیر روحالله خمینی بود، شکل گرفت.
زکزاکی از چهرههای اصلی اعتراضهای سراسری دانشجویی بود که میخواستند قوانین شرع در بازبینی قانون اساسی نیجریه لحاظ شود. فعالیت زکزاکی در دوران دانشجویی به دانشگاه محدود بود، اما بعد از فارغالتحصیلی به شهرها و روستاها گسترش یافت.[2]
زندگی شخصی
همسر زکزاکی، زینتالدین ابراهیم نام دارد. گزارشهای حاکی از این بود که در جریان محاصره خانه او گلوله خورد و کشته شد، هرچند ارتش این خبر را تکذیب کرد. زکزاکی مجموعاً ۹ فرزند دارد که هفت نفر آنان پسر و دو نفرشان دختر بودهاست. سه پسر دیگرش حماد، حمید و علی در ژوئن ۲۰۱۴، هنگام راهپیمایی روز قدس به دست نظامیان، کشته شدند. از فرزندان زکزاکی دو دختر به نامهای نصیبه و سهیلا و یک پسر به نام محمد باقی ماندهاست.
زندان و دستگیری
زکزاکی چندینبار به اتهام فتنه و اخلال در نظم عمومی زندانی شده. زکزاکی در همهٔ حکومتهای نیجریه از اوباسناجو و شاجاری و بوهاری گرفته تا بابانگیدا و آباچا او را حبس کردهاند. روی هم رفته، ۹سال در ۹ زندان کشور به سر برده – از جمله زندان انوگو (۱۹۸۱–۱۹۸۴)، زندان پورت هارکورت، و زندان کادونا. سپتامبر ۲۰۰۹، حکومت آباچا وی را زندانی و مرکز اسلامی و محل سکونتش را در زاریا خراب کرد.
در روز ۱۳ دسامبر ۲۰۱۵ بر اثر حملهٔ ارتش نیجریه به حسینیهٔ بقیةالله و منزل، ابراهیم زکزاکی نیز زخمی شد و توسط ارتش دستگیر و زندانی شد. ارتش نیجریه علت را تلاش هواداران او برای ترور رئیس ستاد ارتش نیجریه در منطقه زاریا اعلام کرد.
حمله ارتش علیه جنبش
کشتار روز قدس ۲۰۱۴
در ۲۵ ژوئیه ۲۰۱۴، در تظاهرات روز قدس در شهر زاریا ۳۵ تن از همراهان ابراهیم زکزاکی مورد هدف تیراندازی قرار گرفتند که سه تن از آنها سه فزرند او بود.[3] کمیسیون حقوق بشر اسلامی بریتانیا در اکتبر ۲۰۱۴ گزارشی از این کشتار منتشر کرده و به نقش ارتش اشاره کرد.[4]
کشتار زاریا ۲۰۱۵
در جریان این کشتار، زکزاکی همراه با همسرش و صدها نفر از طرفدارانش و سه فزرند دیگرش توسط ارتش نیجریه زخمی و دستگیر شدند.[5]
بازداشت و دستور آزادی
بر اساس نظر دادگاه نیجریه در ۲ دسامبر ۲۰۱۶، دستور آزادی زکزاکی از ادارهٔ استخبارات نیجریه به بازداشت پلیس برای ۴۵ روز صادر شد. همچنین زکزاکی و همسرش موظف به پرداخت ۵۰میلیون واحد پول نیجریه شدند.[6] قاضی اعلام کرد که این توجیه خوبی نیست که او را برای محافظت خودش نگه میداریم. از دسامبر ۲۰۱۵ تا ۱۳ ژانویهٔ ۲۰۱۸ او و همسرش در جای نامشخصی تحت بازداشت بودند و تنها دکتر او مجاز به ملاقات بود.[7] در ۲۲ ژانویه ۲۰۱۹ آنها تحت نظارت شدید امنیتی به دادگاه مراجعه کرده و دادخواست رسیدگی دادند.[8]
در ژوئیۀ ۲۰۱۹، بهمنظور تقاضای آزادی زکزاکی، صدها نفر از طرفداران او خارج ساختمانهای دولتی اجتماع کردند و پلیس با استفاده از تیراندازی و گاز اشکآور برای پراکندهکردن آنها اقدام کرد. در این درگیریها ۲نفر کشته و بیش از ۴۰نفر دستگیر شدند. رهبر جنبش اسلامی نیجریه، گفت که تا زمانی که از آزادی زکزاکی اطمینان پیدا نکنیم، این تظاهرات ادامه دارد؛ چرا که او فورًا به درمان و اعزام به خارج از کشور نیاز دارد.[9][10]
آزادی
بر اساس حکم دیوان عالی نیجریه، زکزاکی رهبر جنبش شیعیان باید فوراً آزاد شود. ولی همچنان حکومت از آزادی او سر باز میزند. این حکم توسط گابریل کولاول در دوم دسامبر سال ۲۰۱۶ صادر شد. در هنگام صدور حکم، وی استدلال مخالفان مبنی بر تحت حفظ بودن وی برای محافظت از وی را رد کرد.[11]
جستارهای وابسته
منابع
- «چهار دهه مجاهدت برای تبلیغ اندیشههای امام) ره (در نیجریه» (PDF). khorasannews. ۶ بهمن ۱۳۹۳.
- «شیخ زکزاکی کیست و ماجرای کشتار شیعیان نیجریه چه بود؟».
- Punch Newspaper. "Soldiers killed three Elzakzaky sons, 32 others". Archived from the original on 27 July 2014. Retrieved 10 April 2015.
- "IHRC. Zaria Quds Massacre: The role of the Military". IHRC United Kingdom. October 2014. Retrieved 15 April 2015.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۹.
- http://pulse.ng/local/ibrahim-el-zakzaky-court-orders-dss-to-release-shiite-leader-pay-him-n50m-compensation-id5844119.html
- "Nigerian Shi'ite leader, rumoured dead, makes first public appearance in two years". Reuters. 13 January 2018. Retrieved 13 January 2018.
- "Updated: Heavy security as El-Zakzaky, wife head to court in Kaduna". Oak TV Newstrack. oak tv. 22 January 2019. Archived from the original on 22 January 2019. Retrieved 22 January 2019.
- "Nigeria's Shia Muslims continue protest over el-Zakzaky detention". aljazeera. Retrieved 11 July 2019.
- "Nigerian parliament: Violent clashes at Shia protest". bbc. Retrieved 9 July 2019.
- http://pulse.ng/local/ibrahim-el-zakzaky-court-orders-dss-to-release-shiite-leader-pay-him-n50m-compensation-id5844119.html
- "Nigerian forces arrest Shi'ite sect leader, kill two aides in raids". رویترز.
- "Nigeria's firebrand Muslim leaders". بیبیسی. 1 October 2001.
- «گزارش العالم ازحمله نیروهای امنیتی نیجریه به منزل شیخ ابراهیم زکزاکی». ایرنا.
- «ایران در واکنش به حوادث زاریا، کاردار نیجریه را احضار کرد». رادیو فردا.
پیوند به بیرون
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ ابراهیم زکزاکی موجود است. |
- عکسی از علامه شیخ ابراهیم زکزاکی هنگام دستگیری
- وبگاه شیعیان نیجریه
- جام نیوز: تسلیت آیتالله وحید خراسانی به شیخ ابراهیم زکزاکی بایگانیشده در ۱۹ دسامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine