اردشیر نیکپور
اردشیر نیکپور (۱۵ بهمن ۱۲۹۷–۱۳۸۱) مترجم ادبیات کودکان و نوجوانان اهل ایران بود، که بیش از ۱۰۰ کتاب برای کودکان و نوجوانان ترجمه کرد.
زندگی‌نامه
اردشیر نیکپور در در تبریز زاده شد. پدرش از رزمندگان بنام مشروطیت و از یاران ستارخان، بود. نیکپور نخستین مقاله خود را در سال دوم دبیرستان نوشت که در روزنامه «شفق» تهران به چاپ رسید و پس از آن پیوسته مطالبش در نشریات به چاپ می‌رسید.
هم‌زمان با کار در راه‌آهن و نگارش و ترجمه مقاله و کتاب، به دانشکده حقوق دانشگاه تهران رفت و در رشته‌های حقوق قضایی (۱۳۲۷) و علوم سیاسی و اقتصاد (۱۳۲۸) دانش‌آموخته شد. او با زبان‌های ترکی عثمانی، ارمنی و فرانسوی به خوبی آشنایی داشت، بنابراین پس از بازنشستگی از خدمت دولتی در سال ۱۳۴۷ پیگیرانه به کار نگارش و ترجمه برای نوجوانان و جوانان پرداخت و برای ترجمه کتاب «دور ماه» اثر ژول ورن در سال ۱۳۴۴ جایزه سلطنتی گرفت.
اردشیر نیکپور سال ۱۳۶۶ پس از یک تصادف در تهران دیگر هوشیاری کامل خود را بازنیافت و سرانجام در کالیفرنیا در کنار خانواده اش درگذشت.
برخی از ترجمه‌ها
- مسافرت به ماه (جلد اول) ژول ورن، بنگاه ترجمه و نشر کتاب چاپ اول ۱۳۴۰، بنگاه ترجمه و نشر کتاب چاپ دوم ۱۳۴۸، انتشارات علمی و فرهنگی چاپ سوم ۱۳۸۷، انتشارات علمی و فرهنگی چاپ چهارم ۱۳۹۳
- دور ماه (جلد دوم) ژول ورن، بنگاه ترجمه و نشر کتاب چاپ اول ۱۳۴۸، انتشارات علمی و فرهنگی چاپ سوم ۱۳۸۷
- بیست هزار فرسنگ زیر دریاها (دوره سه جلدی) ژول ورن، بنگاه ترجمه و نشر کتاب چاپ اول ۱۳۳۶، بنگاه ترجمه و نشر کتاب چاپ دوم ۱۳۴۶، بنگاه ترجمه و نشر کتاب چاپ سوم ۱۳۵۲، انتشارات علمی و فرهنگی چاپ چهارم ۱۳۷۳، انتشارات علمی و فرهنگی چاپ پنجم ۱۳۸۴، انتشارات علمی و فرهنگی چاپ ششم ۱۳۹۲
- دور دنیا در هشتاد روز ژول ورن، انتشارات گوتنبرگ (میر) چاپ اول ۱۳۳۶، انتشارات امیرکبیر ۱۳۵۱، گوتنبرگ (میر) چاپ دوم ۱۳۷۳، جاودان خرد چاپ سوم ۱۳۷۴
- میشل استروگف ژول ورن، نشر اقبال ۱۳۴۴
- داستان‌های دلپذیر هانس کریستیان آندرسن، بنگاه ترجمه و نشر کتاب چاپ اول ۱۳۳۷، انتشارات علمی و فرهنگی چاپ دوم ۱۳۷۸، انتشارات علمی و فرهنگی چاپ سوم ۱۳۸۱، انتشارات علمی و فرهنگی چاپ چهارم ۱۳۸۲، انتشارات علمی و فرهنگی چاپ پنجم ۱۳۸۴، انتشارات علمی و فرهنگی چاپ ششم ۱۳۸۷، انتشارات علمی و فرهنگی چاپ هفتم ۱۳۹۳
- آتیلا لوئی دول، انتشارات گوتنبرگ (میر) چاپ اول ۱۳۶۲
- دوازده برادر برادران گریم
- شنل‌قرمزی برادران گریم
- غاز زرین برادران گریم
- سفیدبرفی برادران گریم
- دختر هوشمند برادران گریم
- جزیره گنج رابرت لویی استیونسن
- گنجشک‌ها و گل سرخ‌ها
همچنین افسانه‌هایی شامل: آذربایجانی، ارمنی، گرجی، استرالیایی، الجزایری، بلغاری، پاکستانی، تونسی، سرخپوستان، لائوسی و کامبوجی، ویتنامی، تبت، جزایر اقیانوسیه، خاور دور (ژاپن)، کولی‌ها، تاهیتی و دریای جنوب، چینی، سنگالی، ماداگاسکاری، مصر باستان، مکزیکی، هندی، وایکینگ‌ها و یونان باستان ازجمله آثاری است که اردشیر نیکپور در دهه ۴۰ و ۵۰ ترجمه است.
منابع
- «نیکپور، اردشیر - ایرانک».
- «یادی از اردشیر نیکپور در زادروزش». ایسنا.
- «پیشگام ترجمه برای کودکان و نوجوانان». روزنامه شرق.