اقتصاد پساکمیابی
پساکمیابی یک وضعیت اقتصادی نظری است که در آن بیشتر کالاها با حداقل نیروی انسانی مورد نیاز میتوانند به وفور تولید شوند، به طوری که بسیار ارزان یا حتی آزاد در دسترس همه قرار گیرند.[1][2] پساکمیابی به معنای این نیست که کمیابی در تمام کالاها و خدمات برطرف شدهاست، بلکه منظور این است که همه مردم میتوانند به راحتی نیازهای اصلی بقای خود را همراه با نسبت قابل توجهی از خواستههایشان برای کالاها و خدمات را برآورده کنند.[3] نویسندگان در این زمینه معمولاً تأکید میکنند که برخی از کالاها در جامعه پساکمیابی کمیاب خواهند ماند.[4][5][6][7]
بخشی از یک مجموعه درباره |
علم اقتصاد |
---|
|
|
در مقاله «جهان پس از کمیابی ۲۰۵۰-۲۰۷۵»[8] نویسندگان ادعا میکنند که کمیابی عصر کنونی، ناشی از سهل انگاری قرن ۱۹ و ۲۰ (در مورد آینده) است. دوره بین ۱۹۷۵ و ۲۰۰۵ با فراوانی نسبی منابع (نفت، آب، انرژی، غذا، اعتبار، و غیره) مشخص شد که باعث تقویت صنعتی شدن و توسعه در اقتصادهای غربی شد. افزایش تقاضای منابع همراه با افزایش جمعیت منجر به فرسودگی منابع میشود. تا حدی، ایدههای توسعه یافته در مورد پساکمیابی ناشی از تجزیه و تحلیلهایی است که نشان میدهد سرمایهداری از کمیابی استفاده میکند و به آن دامن میزند.
یکی از اصلیترین ردپاهای دورههای کمیابی، افزایش و نوسان قیمتها است. برای مقابله با این وضعیت، پیشرفت در فناوری وارد عمل میشود و باعث استفاده کارآمد از منابع تا حدی میشود که هزینهها بهطور قابل توجهی کاهش مییابد (تقریباً همه چیز رایگان خواهد بود). در نتیجه، نویسندگان ادعا میکنند که دوره بین ۲۰۵۰ و ۲۰۷۵ یک عصر پس از کمیابی خواهد بود که در آن دیگر کمیابی وجود نخواهد داشت.[8]
انواع
فناوری گمانه زن
امروزه، آیندهپژوهانی که دربارهٔ پساکمیابی صحبت میکنند، به اقتصادی بر پایه پیشرفت در فناوریهای تولید خودکار اشاره میکنند.[4] پیشرفتهایی مثل دستگاه خودجایگزین، روی کاغذ میتوانند تمام کالاها را به صورت فراوان، بدون نیروی انسانی و صرفاً با فراهم کردن مواد اولیه و انرژی کافی تولید کرد.
فناوریهای گمانه زنی شده در حوزه نانو مثل همگذاری مولکولی یا کارخانههای نانو، که هماکنون وجود خارجی ندارند، احتمال به وجود آمدن دستگاههایی که میتوانند به صورت خودکار هر مادهای را با دادن مواد اولیه و دستورالعملهای صحیح تولید کنند را زیاد کردهاست[9] که در صورت به وجود آمدن چنین دستگاههایی میتوان به یک جهان پساکمیابی رسید.[10][11]
در آینده نزدیکتر، افزایش حجم خودکار سازی کار فیزیکی توسط رباتها به عنوان یکی از عوامل رسیدن به یک جهان پساکمیابی بررسی شدهاست.[12][13]
پیشبینی شدهاست که افزایش شکلهای مختلف دستگاههای نمونهسازی سریع و رپرپ نیز به کمک تولید فراوان مورد نیاز یک جامعه پساکمیابی بیاید.[14] مبلغان ماشینهای خودجایگزین مثل آدریان بایر مخترع پروژه رپرپ، ادعا میکنند که زمانی که یک ماشین کاملاً خودجایگزین ساخته شود، به دلیل این که هر کس میتواند آن را تکثیر کند و بفروشد، رقابتهای بازار قیمت این ماشین را به مواد اولیه اش خواهد رساند،[15][16] و همین اتفاق برای کالاهایی که این ماشین میتواند تولید کند خواهد افتاد.
حتی با وجود دستگاههای تمام خودکار تولید، محدودیت مواد اولیه و انرژی، به علاوه آسیبهای زیستمحیطی تولید میتوانند باعث محدود شدن کالاهای تولید شده شوند.[4] مبلغان پساکمیابی معمولاً برای حل این موضوع به استفاده از انرژی تجدیدپذیر و بازیافت گستردهتر اشاره میکنند تا به وسیله آنها آسیبهای زیستمحیطی و نیاز به مواد اولیه کاهش یابد.[4] بهطور خاص معمولاً انرژی خورشیدی ذکر میشود، زیرا قیمت پانلهای خورشیدی در حال کاهش است.[4](و توسط فناوریهای تولید خودکار میتواند به شدت کمتر شود) و مبلغان اشاره میکنند که کل انرژی رسیده از خورشید به زمین، هزاران برابر نیاز امروز ما به انرژی است.[17][18]
همچنین بعضاً مبلغان ادعا میکنند که میتوان از مواد اولیه و انرژی موجود در فضا نیز استفاده کرد و منابع موجود در زمین را به صورت قابل توجهی گسترش داد. برای مثال، معدن کاوی سیارکها به عنوان راهکاری برای حل کمیابی فلزات مفیدی مانند نیکل مورد بحث واقع شدهاست.[19] اگرچه معدن کاوی سیارکها هماکنون وجود ندارد و ماموریتهای ابتدایی آن ممکن است به نیروی انسانی نیاز داشته باشد، اما مبلغان امیدوارند که بشریت بتواند معدن کاوی خودکار را به کمک ماشینهای خودجایگزین انجام دهد.[19][20]
مارکسیسم
کارل مارکس، در بخشی از گروندریسه تحت عنوان «در باب ماشینها»،[21][22] بحث میکند که گذار به جامعهی پساسرمایهداری که به صورت پیشرفته با خودکارسازی ترکیب شده است، میتواند کاهش چشمگیری در نیروی کار مورد نیاز برای تولید کالاهای مورد نیاز داشته باشد؛ سرانجام میتوان به نقطهای رسید که همهی مردم برای دنبال کردن علم، هنر و فعالیتهای خلاقانه اوقات فراغت زیادی داشته باشند. بعدها برخی از مفسرین این وضعیت را «پساکمیابی» نامگذاری کردند.[23]
مارکس ادعا میکند که سرمایهداری —سیستم رشد اقتصادی مبتنی بر انباشت سرمایه— به بهرهبرداری از کار مازاد وابسته است؛ اما جامعهی پساسرمایهداری به موارد زیر میپردازد:
توسعهی رایگان فردیتها، همچنین ترجیح بر کاهش حداکثری کار عمومی لازم برای جامعه به جای عدم کاهش زمان کار ضروری که منجر به قرار گرفتن در وضعیت کار مازاد میشود؛ این زمان به کار هنری، علمی و ... اختصاص پیدا میکند. توسعهی افراد برای همهی آنها در زمان آزادشده (صرفهجویی شده) رخ میدهد.[24]
جستارهای وابسته
برای مطالعهٔ بیشتر
- فراوانی: آینده بهتر از آن است که فکر کنید توسط پیتر دیاماندیس
- آینده ای روشن: فراوانی و پیشرفت در قرن بیست و یکم توسط دیوید مک مولن
- کتابهای مارتین فورد (نویسنده)
- جنبش جدید حقوق بشر: اختراع مجدد اقتصاد برای پایان دادن به ظلم توسط پیتر جوزف
- سرمایهداری مردم: اقتصاد انقلاب رباتها نوشته جیمز آلبوس
- Anarchism Post-Scarcity توسط موری بوکچین
- Trekonomics: The Economy of Star Trek توسط مانو سعدیا
- جنبش Zeitgeist تعریف شده: تحقق قطار جدیدی از فکر توسط پیتر جوزف و اعضای TZM
- Zero Marginal Cost Society توسط جرمی ریفکین
- کمونیسم لوکس کاملاً خودکار توسط آرون باستانی
- بهترین چیزی که پول نمیتواند خریداری کند توسط ژاک فرسکو
منابع
- Sadler, Philip (2010), Sustainable Growth in a Post-Scarcity World: Consumption, Demand, and the Poverty Penalty, Surrey, England: Gower Applied Business Research, p. 7, ISBN 978-0-566-09158-2
- Robert Chernomas. (1984). "Keynes on Post-Scarcity Society." In: Journal of Economic Issues, 18(4).
- Burnham, Karen (22 June 2015), Space: A Playground for Postcapitalist Posthumans, Strange Horizons, archived from the original on 14 November 2015, retrieved 14 November 2015,
By post-scarcity economics, we're generally talking about a system where all the resources necessary to fulfill the basic needs (and a good chunk of the desires) of the population are available.
- Frase, Peter (Winter 2012), Four Futures (5), Jacobin, archived from the original on 13 November 2015, retrieved 31 March 2021
- Sadler, Philip (2010), Sustainable Growth in a Post-Scarcity World: Consumption, Demand, and the Poverty Penalty, Surrey, England: Gower Applied Business Research, p. 57, ISBN 978-0-566-09158-2
- Das, Abhimanyu; Anders, Charlie Jane (30 September 2014), Post-Scarcity Societies (That Still Have Scarcity), io9, archived from the original on 14 November 2015, retrieved 14 November 2015
- (Drexler 1986), See the first paragraph of the section "The Positive-Sum Society" بایگانیشده در ۶ اوت ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine in Chapter 6.
- Aguilar-Millan, Stephen; Feeney, Ann; Oberg, Amy; Rudd, Elizabeth. "The Post-Scarcity World of 2050–2075" (PDF).
- (Drexler 1986)
- Sparrow, Rob (2007), "Negotiating the nanodivides", in Hodge, Graeme A.; Bowman, Diana; Ludlow, Karinne, New Global Frontiers in Regulation: The Age of Nanotechnology, Cheltenham, England: Edward Elgar Publishing Limited, p. 98, ISBN 978-1-84720-518-6
- Barfield, Thomas (2 September 2010), Get ready for a world of nanotechnology, Guardian US, archived from the original on 11 November 2015, retrieved 12 December 2016
- Wohlsen, Marcus (8 August 2014), "When Robots Take All the Work, What'll Be Left for Us to Do?", Wired, archived from the original on 10 November 2015, retrieved 11 March 2017
- Merchant, Brian (18 March 2015), Fully automated luxury communism, Guardian US, archived from the original on 10 November 2015, retrieved 12 December 2016
- (Paters, Marginson & Murphy 2009), pp. 75–76
- Gordon, Stephen; Bowyer, Adrian (22 April 2005). "An Interview With Dr. Adrian Bowyer". Archived from the original on 11 November 2015. Retrieved 11 November 2015.
- Biever, Celeste (18 March 2005), 3D printer to churn out copies of itself, New Scientist, archived from the original on 11 November 2015, retrieved 1 April 2021
- Diamandis, Peter H. (2012), Abundance: The Future is Better Than You Think, New York, New York: Free Press, p. 6, ISBN 978-1-4516-1421-3
- (Drexler 1986). See the section "The Limits to Resources" in Chapter 10.
- Thomson, Iain (24 January 2013), Asteroid mining and a post-scarcity economy, The Register, archived from the original on 16 November 2015, retrieved 8 September 2017
- (Drexler 1986), See the section "Abundance" بایگانیشده در ۶ اوت ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine in Chapter 6.
- Barbour, Charles (2012). The Marx Machine: Politics, Polemics, Ideology. Lexington Books. p. 118. ISBN 978-0-7391-1046-1.
- The section known as the "Fragment on Machines" can be read online here.
- Jessop, Bob; Wheatley, Russell (1999). Karl Marx's Social and Political Thought, Volume 8. Routledge. p. 9. ISBN 0-415-19330-3.
Marx in the Grundrisse speaks of a time when systematic automation will be developed to the point where direct human labor power will be a source of wealth. The preconditions will be created by capitalism itself. It will be an age of true mastery of nature, a post-scarcity age, when men can turn from alienating and dehumanizing labor to the free use of leisure in the pursuit of the sciences and arts.
- (Marx 1973), pp. 706
- Marx, Karl (1973). Grundrisse: Foundations of the Critique of Political Economy (Rough Draft). Translated by Nicolaus, Martin. Penguin Books. ISBN 0-14-044575-7, Foreword by Martin Nicolaus.