الانتصار
الانتصار فی انفرادات الامامیه معروف به الانتصار از قدیمیترین و معروفترین منابع فقهی استدلالی شیعه است که توسط سید مرتضی علمالهدی (متوفی ۴۳۶ ق) برای دفاع و رفع اتهام از مذهب تشیع به زبان عربی تألیف شد.[1][2]
فهرست
این کتاب فقهی مشتمل بر بیش از ۳۳۶ مسئله فقهی است که غالباً برای استدلال به صحت آن احکام به آیات قرآن و اجماع استناد شدهاست. فهرست مباحث این کتاب عبارتند از:[3][4]
- طهارة
- صلاة
- صیام
- زکاة
- حج
- نکاح
- طلاق
- ظهار
- ایلاء
- لعان
- عدهٔ زنان
- ایمان
- نذور و کفارات
- عتق
- تدبیر
- مکاتبه
- صید و ذبائح
- اشربه و لباس
- بیوع و ربا و صرف
- شفعه
- قضاء
- شهادات
- حدود و قصاص
- دیات
- فرائض
- مواریث
- وصایا
مقدمه
سیدِ مرتضی در بخشی از مقدمه این کتاب چنین میآورد:[5]
علی أنه لا أحد من فقهاء الأمصار إلا و هو ذاهب إلی مذاهب تفرد بها، و مخالفوه کلهم علی خلافها، فکیف جازت الشناعة علی الشیعة بالمذاهب آلتی تفردوا بها، و لم یشنع علی کل فقیه کأبی حنیفة و الشافعی و مالک و من تأخر عن زمانهم بالمذاهب آلتی تفرد بها؟ و کل الفقهاء علی خلافه فیها، و ما الفرق بین ما انفردت به الشیعة من المذاهب آلتی لا موافق لهم فیها، و بین ما انفرد به أبو حنیفة أو الشافعی من المذاهب آلتی لا موافق له فیها؟
با این حال، هیچیک از فقیهان شهرها نیستند مگر اینکه آراء و نظریاتی داشته باشند که مختص به خودشان باشد و عالمان دیگر مخالف آن نظر باشند. پس چگونه عیب گرفتن بر شیعه بخاطر آراء و نظریات خاصشان جایز است اما بر هر فقیه دیگری مثل ابوحنیفه، شافعی، مالک و کسانی که از حیث زمان متاخر از اینان هستند، جایز نیست؟ در حالی که همه فقیهان مخالف آن آراء و نظریات هستند. چه فرقی بین نظریات خاص شیعه با نظریات خاص ابوحنیفه یا نظریات خاص مالک وجود دارد؟
جایگاه کتاب
اهمیت و جایگاه این کتاب به قدری است که اکنون و پس از گذشت هزار سال از تألیف آن، بارها به زبانهای مختلف مورد تحقیق و بررسی قرار گرفتهاست.[6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16]
منابع
- «الانتصار». www.andisheqom.com. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۴.
- «منابع فقهی شیعه - پایگاه تخصصی ائمه اطهار». aemehathar.com. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۴.
- «نمایش محتویات فایل pdf | کتابخانه مجازی الفبا». alefbalib.com. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۴.
- «الانتصار فی انفرادات الامامیه (کتاب) - ویکی فقه». wikifeqh.ir. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۴.
- «الانتصار فی انفرادات الإمامیة - السید الشریف المرتضی - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۴.
- الفرهودی, علی; البندر, عقیل. "دراسه تحلیلیه لکتاب (الانتصار)". فقه أهل البیت (عربی) (به عربی). 74 (19): 103–152.
- شریعتمداری, حمیدرضا. "کاوشی در مبانی نظری استنباطات فقهی سید مرتضی در «ناصریات»". پژوهشهای فقهی. 15 (9): 127–148.
- «منفردات امامیه در حقوق کیفری اسلام توجه و تحقیق کتاب حدود، قصاص و دیات از کتاب الانتصار ((سید مرتضی))». irandoc.
- ارضی, منصوره; ارضی, زکیه; قاسمی, پروین; سیدمصطفی, احمدزاده. "فهرست پایاننامههای کارشناسی ارشد و دکتری به تفکیک گروههای پنجگانه دانشکده الهیات". مقالات و بررسی ها. 65 (32): 199–284.
- «پایاننامههای دفاع شده موجود در کتابخانه ملی». نشرحقوقی عدلیه - بستهها و جزوات دکتری و کارشناسی ارشد حقوق. ۲۰۱۴-۰۱-۱۵. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۴.
- «پایاننامههای مرتبط با سید مرتضی علم الهدی». www.hadithcongresses.ir. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۴.
- «ترجمه و تحقیق فصل قضاء و شهادات از کتاب الانتصار سید مرتضی». www.virascience.com. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۴.
- «ترجمه و بررسی مسائل البیع از کتاب الانتصار سید مرتضی». hawzah.net. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۴.
- «فهرست ترجمههای فارسی آثار سید مرتضی (ره)». manuscripts.
- «ترجمه و تحقیق مسائل نکاح از کتاب انتصار سید مرتضی». irandoc.
- معینیفر, محمد. "سید مرتضی علم الهدی (ره) و ایده نگاری فقه مقارن". بساتین. 3–4 (2): 101–108.