امامزاده قاضی صابر
امامزاده قاضی الصابر مربوط به دورهٔ قاجار است و در تهران، خیابان ونک، خیابان مجیدپور، خیابان امامزاده واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۵۳۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[1]
| امامزاده قاضی الصابر | |
|---|---|
| |
| نام | امامزاده قاضی الصابر |
| کشور | ایران |
| استان | استان تهران |
| شهرستان | تهران |
| اطلاعات اثر | |
| کاربری | مذهبی |
| دیرینگی | دوره قاجار |
| دورهٔ ساخت اثر | دوره قاجار |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۱۲۵۳۹ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۱ مرداد ۱۳۸۴ |
موقعیت
بقعهٔ امامزاده ابو القاسم قاضی صابر در روستای ونک پشت دانشگاه الزهرا واقع شده‌است.[2] به نقل از نهایه الاعقاب او در همان روستا متولد گردید و بنا بر زیارتنامهٔ موجود از نوادگان امام زین العابدین است. بقعهٔ او در سال ۱۳۰۲ ه.ق به وسیلهٔ میرزا یوسف مستوفی الممالک صدر اعظم ناصر الدین شاه قاجار ساخته شد که سنگ مرمر با خطوط و اشعار شیوا و ضریح چوبی و تزیینات کاشیکاری در آن بکار برد. این مکان زیارتی در یکی از کوچه‌های قدیمی ده ونک به نام کوچهٔ امامزاده قرار دارد. ساختمان از خشت و گل بوده و بیش از ۷۰۰ سال قدمت دارد. تا زمان قاجار، به دلیل جنگها و حوادث گوناگون طبیعی مخروبه بود و در زمان ناصرالدین شاه مرمت و به مرور به صورت آجری بازسازی شد.[2][3]
تاریخچه
ابوالقاسم علی بن محمد، ملقب به قاضی الصابر، از نوادگان سجاد، از بزر‌گترین و برجسته‌ترین عالمان و فقهای دینی زمان خود بود که بیش از ۸۹۷ سال از فوتش می‌گذرد. او در همان ده ونک متولد شد. بنا به نوشتهٔ شیخ عباس قمی و روایات سینه به سینهٔ اهالی ونک، این مکان ابتدا مجلس دروس علمی و دینی بوده و او شاگردان بسیاری داشته است.
این امامزاده در زمانهای مختلف متولیانی داشته و اولین بار در زمان قاجار، دربار ناصری تولیت امامزاده را به آقا سید یدالله، خلف آقابزرگ رودباری، واگذار کرده است. خیسری هم اکنون، خادم آستان است.این بقعه از اوایل سال۱۳۶۰ تا ۱۳۷۷، تقریباً تعطیل و فقط بعد از ظهر روزهای پنجشنبه چند ساعتی باز بوده ولی هم اکنون، این مکان بازگشایی شده است. از نظر سندیت و اعتبار و اصل و نسب این امامزاده در رده نهم و از نظر تاریخی در میان امامزاده‌های دیگر در رده چهاردهم قرار دارد. بنای امامزاده هشت ضلعی است و از نظر ساختاری شباهت بسیاری به خانهٔ علی در کوفه دارد. در حیاط امامزاده هم چند نفر مدفون شده‌اند، از جمله عده‌ای از کسانی که متولی آستان بوده‌اند. همچنین، در گوشه‌ای از حیاط درخت کهنسالی وجود دارد که مردم با بستن پارچه به شاخه‌های آن حاجت می‌گیرند.[4]
جستارهای وابسته
منابع
- «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
- «گزارش تصویری / بقعه امامزاده قاضی صابر». خبرگزاری مهر.
- «ایرنا - امامزاده قاضی صابر میزبان میهمانان ماه خدا». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ فوریه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۲-۲۰.
- «بنای امامزاده‌ای که شباهت بسیاری به خانه علی در کوفه دارد». خبرآنلاین.