توانیر
شرکت مادرتخصصی مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر) شرکتی زیرمجموعهٔ وزارت نیروی ایران است که مسؤولیت «توسعهٔ تأسیسات تولید، انتقال و عمده‌فروشی برق» را در این کشور برعهده دارد. محمدحسن متولی زاده در حال حاضر مدیریت عامل این مجموعه را برعهده دارد.[1]
 | |
| نوع | مهندسی |
|---|---|
| بنا نهاده | ۱۳۴۲ |
| دفتر مرکزی | تهران، ایران |
| محدودهٔ فعالیت | ایران |
| مدیر عامل اجرایی | محمدحسن متولی زاده |
| خدمات | خدمات مهندسی تولید انرژی الکتریکی انتقال و توزیع انرژی الکتریکی |
| وبگاه | |
تاریخچه
توسعهٔ سریع صنعت برق در ایران فکر ایجاد وزارتخانه‌ای برای تأمین آب و برق موردنیاز کشور را ایجاد کرد و برهمین‌اساس در ۲۲ اسفند ۱۳۴۲ «وزارت آب و برق» تأسیس شد. در تیرماه ۱۳۴۴ قانون توسعهٔ مؤسسات برق غیردولتی به تصویب مجلس شورای ملی و مجلس سنا (مجلسِینِ وقت) رسید. همین‌طور، براساس مادهٔ ۲ قانون سازمان برق ایران، در سال ۱۳۴۶ به وزارت آب و برق اجازه داده شد تا کشور را از نظر تأمین برق بدون الزام به پیروی از تقسیمات کشوری به مناطقی تقسیم و به‌تدریج نسبت به تأسیس شرکت‌های برقِ منطقه‌ای اقدام کند.
در سال ۱۳۴۸ نیز شرکت توانیر با مسؤولیت توسعهٔ تأسیسات تولید، انتقال و عمده‌فروشی برق تشکیل شد.
در ۲۸ بهمن ۱۳۵۳، با محول‌کردن برنامه‌ریزی جامع و هماهنگ‌کردن فعالیت انرژی در سطح کشور به وزارت آب و برق، این وزارت به وزارت نیرو تغییرنام یافت و در همان سال و سال بعد، تغییراتی در اساسنامهٔ «شرکت توانیر» ایجاد شد. پس از انقلاب ایران (۱۳۵۷) و با شرایط جدیدی که در صنعت برق از نظر کیفی و کمّی ایجاد شد، مسئلهٔ تغییرات در ساختار صنعت برق اهمیت ویژه‌ای یافت و سرانجام «شرکت توانیر» در مهرماه سال ۱۳۷۴ به «سازمان مدیریت تولید و انتقال نیروی برق ایران (توانیر)» تبدیل و وظایف و مأموریت‌های معاونت امور برقِ وزارت نیرو به این سازمان محول و پست مدیرعامل این سازمان به معاونت امور برق داده شد.
بالاخره در جلسهٔ مورخ ۲۷ آذر سال ۱۳۸۱ هیئت وزیران، بنا به پیشنهاد وزارت نیرو و تأیید سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و وزارت امور اقتصادی و دارایی، در ساختار شرکت توانیر تغییراتی ایجاد و اساسنامهٔ آن به نام شرکت مادر تخصصی مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر) به تصویب رسید.
شرکت‌های زیر مجموعه توانیر شامل 16 شرکت برق منطقه ای و 39 شرکت توزیع برق می‌باشد.
شرکت‌های زیرمجموعه
شرکت های برق منطقه ای
- شرکت برق منطقه‌ای آذربایجان
- شرکت برق منطقه‌ای اصفهان
- شرکت برق منطقه‌ای باختر
- شرکت برق منطقه‌ای تهران
- شرکت برق منطقه‌ای خراسان
- شرکت برق منطقه‌ای خوزستان
- شرکت برق منطقه‌ای زنجان
- شرکت برق منطقه‌ای سمنان
- شرکت برق منطقه‌ای سیستان و بلوچستان
- شرکت برق منطقه‌ای غرب
- شرکت برق منطقه‌ای فارس
- شرکت برق منطقه‌ای کرمان
- شرکت برق منطقه‌ای گیلان
- شرکت برق منطقه‌ای مازندران
- شرکت برق منطقه‌ای هرمزگان
- شرکت برق منطقه‌ای یزد
شرکت های توزیع نیروی برق
- توزيع نيروی برق آذربايجان غربی
- توزيع نيروی برق آذربايجان شرقی
- توزيع نيروی برق استان اصفهان
- توزيع نيروی برق استان اردبيل
- توزيع نيروی برق استان ايلام
- توزيع نيروی برق استان البرز
- توزيع نيروی برق استان چهارمحال و بختياری
- توزيع نيروی برق استان بوشهر
- توزيع نيروی برق استان خراسان رضوی
- توزيع نيروی برق خراسان جنوبی
- توزيع نيروی برق استان خوزستان
- توزيع نيروی برق استان خراسان شمالی
- توزيع نيروی برق استان سمنان
- توزيع نيروی برق استان زنجان
- توزيع نيروی برق استان فارس
- توزيع نيروی برق استان سیستان و بلوچستان
- توزيع نيروی برق استان قم
- توزيع نيروی برق استان قزوين
- توزيع نيروی برق استان كرمانشاه
- توزيع نيروی برق استان كردستان
- توزيع نيروی برق استان گلستان
- توزيع نيروی برق استان كهگيلويه و بوير احمد
- توزيع نيروی برق استان لرستان
- توزيع نيروی برق استان گيلان
- توزيع نيروی برق استان مركزی
- توزيع نيروی برق استان مازندران
- توزيع نيروی برق استان همدان
- توزيع نيروی برق استان هرمزگان
- توزيع نيروی برق تهران بزرگ
- توزيع نيروی برق استان يزد
- توزيع نيروی شمال استان كرمان
- توزيع نيروی برق جنوب استان كرمان
- توزيع نيروی برق اهواز
- توزيع نيروی شهرستان اصفهان
- توزيع نيروی برق شيراز
- توزيع نيروی برق تبريز
- توزيع نيروی غرب مازندران
- توزيع نيروی شهرستان مشهد
- توزيع نيروی استان تهران
مدیریت شبکه برق ایران
- سازمان توسعه برق ایران
- سازمان انرژیهای نو ایران (سانا)
- سازمان بهره‌وری انرژی ایران (سابا)
- مدیریت پروژه‌های نیروگاهی ایران (مپنا)
- توسعه صنایع نیروگاهی ایران
برخی مدیران سابق
- محمد احمدیان
- محمد بهزاد
- همایون حائری
- آرش کردی