جعفرقلی قاجار
جعفرقلی خان قاجار یکی از برادران آغامحمد خان قاجار، سردودمان پادشاهی قاجار در ایران بود.
از میان برادران آغا محمد خان کسی که بیش از همه به او خدمت کرد جعفر قلی خان قاجار بود که در تمام مدت جنگ‌ها و سختی‌ها آغا محمد خان را یاری کرد و حتی یک بار نیز او را از اسارت رهانید. جعفر قلی خان آغا محمد خان را پدر خود می‌دانست و برخلاف سایر برادران آغا محمد خان هرگز با وی مخالفتی نکرده بود و علیه وی نشوریده بود.
پس از تاجگذاری آغا محمد خان، شاه نگرانی این را داشت که بعد از مرگش برادرانش از جمله جعفر خان برای ولیعهد او - فتحعلی خان - مشکل به وجود آورند و ایجاد دردسر کنند. بنابراین تصمیم گرفت که برادر صدیق و با اخلاص خود را از بین ببرد. وی مادر خویش را واداشت که جعفرقلی خان را که حکومت اصفهان بدو داده شده بود و راهی آنجا بود، به تهران برگرداند. آغا محمد خان به مادر قول داد که او را بیش از یک روز در تهران نگه ندارد. دو برادر در عمارت ویژه شاه با یکدیگر دیدار کردند. شاه قاجار در آنجا پس از صرف شام دستور کشتن برادر خود را داد. روایت دیگری به نقل از چند منبع دیگر وجود دارد که بر این مبنا است که جفر قلی خان هنگام ورود به تهران به نزد برادرش آقا محمد خان قاجار می‌رود و آقا محمد خان که نقشه‌ای از پیش طراحی شده برای کشتن برادرش داشت، وانمود می‌کند که دیگر کینه‌ای نسبت به برادرش ندارد و او را دگر باره به حاکمیت اصفهان منصوب می‌کند اما قبل از رفتن جفعر قلی خان به او می‌گوید بهتر است قبل از رفتن سری هم به عمارت تازه تأسیس باباخان(فتحعلی شاه) بزند. جعفر قلی خان به همراه باباخان که پشت سر عمویش او را همراهی می‌کند گشتی در عمارت خورشید می‌زنند که ناگهان چند نفر که به دستور آغا محمد خان در عمارت استقرار یافته بودند بر سر جعفر قلی میریزند و او را می‌کشند . از آنجایی که آغا محمد خان قول داده بود فقط یک شب او را درتهران نگه دارد، دستور می‌دهد او را تا قبل از نیمه شب دفن کنند. خود آغامحمد خان به برادرزاده اش باباخان که از ماجرا خبر نداشته اظهار می‌دارد که این کار را تنها به خاطراینکه باباخان بتواند بعد از او به راحتی سلطنت کندانجام داده است.
منابع
- پناهی سمنانی، احمد: آغا محمد خان قاجار چهره حیله گر تاریخ.
- پاکروان، امینه: آغا محمدخان قاجار.
- واتسن، گرانت: تاریخ ایران دوره قاجار.
- طلوعی،محمود: هفت پادشاه(جلد اول).