خیرالدین تونسی

خیرالدین تونسی (عربی: خیرالدین باشا تونسی‎) (زاده: ۱۸۲۰- درگذشته: ۱۸۹۰) یکی از سمبل‌های اصلاحات در تونس بود.[5]

خیرالدین تونسی
تصویر خیرالدین پاشا بر روی اسب
صدراعظم تونس
مشغول به کار
۲۲ اکتبر ۱۸۷۳ – ۲۱ ژوئیه ۱۸۷۷
پادشاهصادق بای
پس ازمصطفی خزنادار
پیش ازمحمد خزنادار،[1]
مصطفی بن اسماعیل (۱۸۷۸)[2]
صدراعظم امبراطوری عثمانی
مشغول به کار
۴ دسامبر ۱۸۷۸ – ۲۹ ژوئیه ۱۸۷۹
پادشاهعبدالحمید دوم
پس ازمحمد آساد سافت پاشا
پیش ازاحمد عارفی پاشا
رئیس مجلس بزرگ تونس
مشغول به کار
۱۸۶۱ – ۱۸۶۲
پادشاهصادق بای
پس ازاولین منصب جدید[3]
پیش ازمصطفی سافت پاشا
وزیر دریانوردی تونس
مشغول به کار
۱۸۵۷ – ۱۸۶۲
پادشاهمحمد بای
صادق بای
پس ازمحمد خوجا
پیش ازاسماعیل کاهیا
اطلاعات شخصی
زادهح. ۱۸۲۰
قفقاز
درگذشته۳۰ ژانویه ۱۸۹۰
استانبول
آرامگاهتونس[4]
ملیتتونس

زندگی‌نامه

خیرالدین تونسی در سال ۱۸۲۰ در یک روستا در کوه‌های «قوقاز» متولد شد. او دربارهٔ خودش می‌گوید که شاهزاده‌ای وابسته به یک قبیله در جنوب غربی کوه‌های قوقاز بوده‌است، پدرش در یکی از حملات عثمانی علیه روسیه فوت کرد. او سپس به عنوان یک کودک اسیر و در بازار «عبید» در استانبول به فروش رفت و سپس در یک خانواده اشرافی تربیت و در نهایت در سال ۱۸۳۷ در سن ۱۷ سالگی توسط افراد احمد پاشا بای خریداری و به تونس برده شد.[6][7]

مناصب

خیرالدین پس از فراگرفتن فنون نظامی و سیاست و تاریخ بعنوان سرپرست دفتر علوم نظامی منصوب گردید. به دلیل صلاحیت‌های نظامی بارزی که از خود نشان داد در سال ۱۸۴۹ احمد پاشا او را بعنوان فرمانده لشکر سواره نظام منصوب نمود. در سال ۱۸۵۷ بعنوان وزیر دریانوردی منصوب و اصلاحات زیادی در آن بعمل آورد که از مهمترین آنها بازسازی بندر ”حلق وادی” و بازسازی مدیریت وزارت دریانوردی بود از دیگر اصلاحات وی تعیین لباس نظامی برای دریاداران و ثبت توافقنامه‌ها با خارجیان برای حفظ تمامیت تونس بود.[8]

استعفا و تلاش برای ایجاد عدالت

خیرالدین تونسی اصلاحات زیادی انجام داد و در برابر حاکمیت استبدادی مقاومت می‌کرد. او برای ایجاد عدالت تلاش کرد و در تدوین قوانین مجلس شورا که خودش در سال ۱۸۶۱ بعنوان رئیس آن انتخاب شد سهیم بود. در سال ۱۸۶۲ با بالا گرفتن فساد سیاسی در کشور که نتیجه سوء استفاده‌های مسئولین و دزدیهای آن‌ها بود خیرالدین استعفای خود را اعلام کرد و به مدت ۷ سال یعنی از سال ۱۸۶۲ تا ۱۸۶۹ در حاشیه بود. در این مدت به نوشتن کتاب و … پرداخت که محصول آن کتاب مشهورش بنام ”برای شناختن پادشاهان قدم برمی‌دارم” می‌باشد. بعد از فوت «علی بن غذاهم» در سال ۱۸۶۴، «محمد صادق بای»، خیرالدین را در سال ۱۸۶۹ به ریاست کمیسیون دارایی منصوب کرد و بخاطر موفقیت‌هایی که در این مسئولیت کسب کرد در سال ۱۸۷۱ «محمد صادق بای» او را مأمور به تقویت روابط بین تونس و دولت عثمانی کرد وی سرانجام در سال ۱۸۷۳ بعنوان وزیر ارشد انتخاب شد. با بالا گرفتن نارضایتی‌ها، خیرالدین پاشا از همه مسئولیتهای خودش استعفا داد و در سال ۱۸۷۸ بدستور محمد صادق بای به ترکیه مهاجرت کرد. در آنجا عبد الحمید الثانی سلطان عثمانی به وی وزارت دادگستری را پیشنهاد کرد ولی او نپذیرفت. او سپس به ترکیه برگشت و مسئولیت وزیر ارشد را عهده‌دار گردید.[9]

درگذشت

خیرالدین تونسی در ۷ جمادی‌الثانی ۱۳۰۷ برابر با ۳۰ ژانویه ۱۸۹۰ فوت نمود. جسد وی در ۱۹۷۱ به تونس برده شد و در گورستان الجلاز دفن شد.[10][11]

منابع
  1. Guellouz et al. (2010) at 429.
  2. Ziadeh (1962) at 10, 11.
  3. Brown at 30, in Khayr al-Din (1967).
  4. In March 1986 his body was "repatriated" to Tunisia. Clancy-Smith (2011) at 338.
  5. Hayreddin Pasha
  6. On the Surest Path
  7. revolvy-Hayreddin Pasha
  8. Akvem’ül–Mesalik fi Marifeti Ahval’ül-Memalik
  9. Tunuslu Hayrettin Paşa
  10. خیر الدین التونسی.. الوزیر المصلح المستنیر
  11. خیر الدین التونسی

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ خیرالدین تونسی موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.