دعوت (فیلم ۱۳۸۷)
دعوت فیلمی به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا محصول سال ۱۳۸۷ است. نویسندگی داستان فیلم را ابراهیم حاتمی‌کیا و چیستا یثربی بر عهده داشته‌اند. دعوت، فیلمی چند داستانی و پرستاره است.[1]
| دعوت | |
|---|---|
 | |
| کارگردان | ابراهیم حاتمی‌کیا |
| تهیه‌کننده | محمد پیرهادی |
| نویسنده | چیستا یثربی، ابراهیم حاتمی‌کیا[1] |
| بازیگران | فرهاد قائمیان مریم سرمدی محمدرضا فروتن مهناز افشار مریلا زارعی گوهر خیراندیش کتایون ریاحی آناهیتا نعمتی محمدرضا شریفی‌نیا سیامک انصاری رضا بابک ثریا قاسمی سحر جعفری جوزانی سارا خوئینی‌ها نگار فروزنده مجید مشیری |
| موسیقی | محمدرضا علیقلی |
| فیلم‌بردار | تورج منصوری |
| تدوین‌گر | مهدی حسینی‌وند |
| توزیع‌کننده | نمایشگران |
تاریخ‌های انتشار | ۱۳۸۷ |
| کشور | ایران |
| زبان | فارسی |
| فروش گیشه | ۴۲۶٬۰۰۰٬۰۰۰ تومان[2] |
داستان فیلم
چند خانواده متفاوت با بحرانی مشابه روبه‌رو می‌شوند و هرکدام از آن‌ها بنا به نگاه خاص خود واکنش‌هایی از خود بروز می‌دهند.
فیلم پیرامون مسئله سقط جنین است و پیام فیلم این است که «جنینی که به این دنیا دعوت شده نباید سقط شود» حتی اگر مادر آینده یک زن شصت ساله، یک زن بی شوهر (صیغه‌ای)، یک زن بازیگر که کارش را بیش از فرزند دوست دارد، زنی آواره در شهر با یک شوهر چاه بازکن یا زنی بریده از شوهر باشد.[1]
یک اپیزود فیلم دربارهٔ دو دانشجو با بازی پژمان بازغی پس از فیلمبرداری حذف شده‌است که برخی دلیل حذف آن را ممیزی می‌دانند اما حاتمی کیا دلیل اصلی‌اش را طولانی شدن زمان فیلم عنوان کرده‌است.[1]
اپیزود اول: قصهٔ شیدا
مهناز افشار : شیدا صوفی ( همسر علی )
سیامک انصاری : علی ( همسر شیدا )
محمدرضا شریفی‌نیا : هنرپیشه مقابل شیدا
آناهیتا نعمتی : دکتر زنان
هدا ناصح : پریسا ( دستیار دکتر زنان )
اپیزود دوم: قصهٔ خورشید
محمدرضا فروتن : زینال ( همسر سودابه )
ثریا قاسمی : خورشید
سحر جعفری جوزانی : سودابه ( همسر زینال )
اپیزود سوم: قصهٔ سیده خانم
گوهر خیراندیش : سیده خانم ( همسر مهدی )
رضا بابک : مهدی ( همسر سیده خانم )
سارا خوئینی‌ها : دختر بزرگ سیده خانم
نگار فروزنده : دختر دوم سیده خانم
رز رضوی : دختر سوم سیده خانم
بهار کاتوزی : دختر کوچک سیده خانم
اپیزود چهارم: قصهٔ افسانه
کتایون ریاحی : افسانه ( همسر کاوه )
مجید مشیری : کاوه ( شوهر افسانه )
مژگان جودی : طلا
اپیزود پنجم: قصهٔ بهار
مریلا زارعی : بهار سماوات ( همسر صیغه‌ای منصور )
فرهاد قائمیان : منصور ( همسر آذر و بهار )
مریم سرمدی : آذر ( همسر منصور )
پروین میکده : مادربزرگ بهار
ساقی عقیلی : خاله بهار
اپیزود ششم(حذف شده): قصهٔ ریحانه
لیلا اوتادی در نقش: ریحانه
پژمان بازغی در نقش: نامزد ریحانه
نگین صدق گویا در نقش: دوست ریحانه
امید روحانی در نقش : حراست دانشگاه
و با حضور افتخاری:
مهتاب کرامتی در نقش: پرستار (حذف شده)
نقدها
جامعه‌شناسان و منتقدان نگاه حاتمی‌کیا را به سقط جنین در بارداری ناخواسته نقد کرده و می‌گویند سرنوشتی که کودکان فیلم حاتمی‌کیا دارند فقر و ترک تحصیل خواهد بود و نتیجه آن کودکان کاری هستند که به ناچار شغل پدرشان، تخلیه چاه را دنبال می‌کنند؛ و می‌پرسند «آیا در چنین شرایطی که کودکان مورد خشونتند و فقر و ناآگاهی بر خشونت علیه آنان دامن می‌زند باز هم باید این کودکان به دنیا بیایند؟»[3][4]
به عقیده منتقدان حاتمی‌کیا خواستهٔ زن و آمادگی‌اش برای مادری را با دیدگاهی مردسالارانه و همسو با دیدگاه حکومت علیه کنترل جمعیت نادیده گرفته‌است.[3] همچنین شخصیت‌های زن در فیلم دعوت ضعیف هستند و با نگاهی مردسالارانه طراحی شده‌اند. این مشکل در نمایشنامهٔ چیستا یثربی که از فیلمنامه‌نویسان دعوت است وجود دارد. حتی زنان تحصیل کرده، هنرمند، و دکتر در فیلم هم این ضعف و نگاه را دارند.[1]
منتقدان پاسخی که فیلمساز به پرسش اساسی سقط جنین می‌دهد را «عاری از واقعیت» می‌دانند. همچنین نام فیلم و محتوایش تناقضی بزرگ دارد. منظور از نام فیلم، «دعوت شدن جنین به دنیا» است اما فیلم، در بیشتر اپیزودهایش اصل این دعوت را زیر سؤال می‌برد و با نشان دادن ناخوانده بودن میهمان، نقیض پیامی را که درصدد انتقالش است ثابت می‌کند.[4]
از سوی دیگر، علاوه بر شخصیت پردازی ضعیف زنان و حتی مردان مکمل، ساختار اپیزودیک فیلم مشکل دارد. داستان‌های اپیزودها هم‌وزن نیستند و همچنین اپیزودها یک کل واحد را تشکیل نمی‌دهند. بازی مریلا زارعی، فرهاد قائمیان و گوهر خیراندیش خوب ارزیابی شده اما نقدهای زیادی بر بازی ضعیف محمدرضا فروتن وارد شده‌است.[1]
منابع
- سایه جلالی (۱۴ آبان ۱۳۸۷). «نگاهی به فیلم دعوت ساخته ابراهیم حاتمی کیا». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۰۸.
- «صفحهٔ پایانی روزنامهٔ بانی فیلم» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۷ ژانویه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲۰ اکتبر ۲۰۰۸.
- فریده غائب (۲۵ آبان ۱۳۸۷). «آیا باید به هر دعوتی پاسخ مثبت داد؟». کانون زنان ایرانی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۵ نوامبر ۲۰۰۸.
- ونداد الوندی پور (۱۳ آذر ۱۳۸۷). «بودن یا نبودن، نقد فیلم دعوت». روزنامه کارگزاران. دریافت‌شده در ۵ مهر ۱۳۹۲.
| فیلم‌های بلند | هویت (۱۳۶۵) • دیده‌بان (۱۳۶۷) • مهاجر (۱۳۶۸) • وصل نیکان (۱۳۷۰) • از کرخه تا راین (۱۳۷۱) • خاکستر سبز (۱۳۷۲) • بوی پیراهن یوسف (۱۳۷۴) • برج مینو (۱۳۷۴) • آژانس شیشه‌ای (۱۳۷۶) • روبان قرمز (۱۳۷۷) • موج مرده (۱۳۷۹) • ارتفاع پست (۱۳۸۰) • به رنگ ارغوان (۱۳۸۳) • به نام پدر (۱۳۸۴) • دعوت (۱۳۸۷) • گزارش یک جشن (۱۳۸۹) • چ (۱۳۹۲) • بادیگارد (۱۳۹۴) • به وقت شام (۱۳۹۶) • خروج (۱۳۹۸) |
|---|---|
| مجموعه‌های تلویزیونی | |
 رده | |