دلار (پرتوزایی)
دلار واحد اندازهگیری فعالیت نوترون در یک رآکتور هستهای است. صد سنت معادل یک دلار است.
تعریف و استفاده
وقتی شکافت هستهای اتفاق میافتد، نوترونها در یک فرایند آماری آزاد میشوند. بیشتر نوترونها آنی هستند و در زمان شکافت ایجاد و در کمتر از ۱۰ نانو ثانیه (شیک) آزاد میشوند. مابقی از هستههای محصول شکافت آزاد میشوند. این نوترونهای تأخیری کنترل پذیری رآکتورهای هستهای را در زمان چند میلیثانیه فراهم میکنند؛ و اگر این نوترونهای تأخیری نبودند تغییرات رآکتور تا حدی سریع میشد که قابل کنترل نبود. محدودۀ راکتیویته کمتر از صفر دلار، بین صفر تا یک دلار و مساوی و بیشتر از یک دلار به ترتیب زیر بحرانی، بحرانی کنترل پذیر (نقطه کاری رآکتورهای قدرت) و بحرانی سریع (کنترل ناپذیر مانند انفجار هستهای یا رآکتور کنترل نشده) گفته میشود.[1]
نمونۀ استفاده از این واحد جملهٔ «۵ سنت بالاتر از بحرانیت سریع» است.[2]
تاریخچه
به گفته آلوین وینبرگ و اوجین وینگر، لوئیس اسلوتین اولین کسی بود که واژه دلار و سنت را برای نسبت بحرانیت سریع و برهنه پیشنهاد داد.[3]
منابع
- Hugh C. Paxton: A History of Critical Experiments at Pajarito Site. Los Alamos Document LA-9685-H, 1983.
- McLaughlin, Thomas P.; et al. (2000). A Review of Criticality Accidents (PDF). Los Alamos: Los Alamos National Laboratory. p. 75. LA-13638. Retrieved 5 November 2012.
- Weinberg, Alvin M.; Wigner, Eugene P. (1958). The Physical Theory of Neutron Chain Reactors. Chicago: University of Chicago Press. p. 595.