دوقلویی
دوقلویی (به انگلیسی: twinning) یک مکانیزم مومسانی یا همان تغییر شکل مومسان است. در این مکانیزم یک قسمت شبکه اتمی طوری تغییر شکل مییابد که نسبت به شبکه تغییر شکل نیافته مجاور خود، تشکیل یک تصویر آینهای را میدهد. مانند لغزش، دوقلویی نیز در یک جهت ویژه موسوم به جهت دوقلویی رخ میدهد. اما در لغزش، اتمهای واقع در یک صفحه لغزش، همگی به فواصل مساوی از صفحه دوقلویی حرکت میکنند.[1][2] دوقلویی تنها کسر کوچکی از کل حجم بلور را تشکیل میدهد، بنابراین میزان تغییر شکل ایجاد شده توسط دوقلویی کوچک خواهد بود. از بین ساختمانهای سلول واحد فلزی اصلی، دوقلویی در ساختمان HCP دارای اهمیت بیشتری است؛ زیرا در این ساختمان تعداد سیستمهای لغزش کم است و در دمای محیط میتواند دوقلویی در آنها رخ دهد. اما در فلزات BCC مثل آهن یا مولیبدن، بجز هنگامی که آهنگ کرنشهای بسیار بالا در دمای محیط اعمال شود، دوقلویی حین اعمال تغییر شکل در دماهای پایین، رخ خواهد داد. در فلزات FCC نیز دوقلویی تحت شرایط اعمال تنش و آهنگ کرنشهای بسیار بالا و دمای پایین میتواند رخ دهد.[1] تغییر شکل ناشی از دوقلویی از حرکت اتمها در تمام صفحات و به اندازهٔ کسری از فاصلهٔ اتمی ایجاد میشود.[3][4]
منابع
- Smith, W.F. Principles of materials science and engineering. United States: N. p. , 1986. Web.
- https://www.osti.gov/biblio/5104722#biblio-cite-bib
- Hertzberg, Richard W. "Deformation and fracture mechanics of engineering materials." (1989).
- http://cds.cern.ch/record/258912