دیوانگی
دیوانگی یا جُنون به حالتی گفته میشود که شخص نمیتواند از قوه ادراکه خویش به نحو احسن استفاده نماید. روانپریشیها در اصطلاح عامه، «دیوانگی» و در اصطلاح فقهی و حقوقی جزو انواع جنون خوانده میشوند.
به شخص دچار دیوانگی، دیوانه در مقابل فرزانه(عاقل) یا مجنون(به عربی) گفته میشود.
از نظر واژهشناسی، دیوانه یعنی دیوگونه یا بسان دیو. از آن جایی که در افسانههای ایرانی، دیو نماد نادرستی، زشتی و پلیدی و وارونه کاری است؛ دیوانه هم کسی است که کارهایی خلاف دیگران میکند.
در ادبیّات فارسی لغت عربی «مجنون» هم بهعنوان مترادف واژهٔ دیوانه کاربرد دارد. در حقوق کیفری به دلیل عدم درک و آگاهی صحیح فرد دیوانه از رفتار و عدم توانایی در ارزیابی عملکرد خود، جنون از علل رافع مسئولیت کیفری به حساب میآید. دیوانگی یا جنون مصادیق متعددی دارد به همین دلیل در بسیاری از موارد تعیین حدود مسئولیت مجنون با مشکلات زیادی همراه است و نیاز به کارشناسی دقیق متخصصین دارد.