دیود زنر
دیود زِنِر (به انگلیسی: Zener Diode)، نوع خاصی از دیود است که بر خلاف دیود معمولی، نه تنها اجازۀ عبور جریان از آند به کاتد می‌دهد، بلکه در جهت معکوس، زمانی که ولتاژ از حد معینی موسوم به «ولتاژ زنر» فراتر رود، نیز جریان را عبور می‌دهد.
ولتاژ زنر را به نام‌های دیگری از جمله ولتاژ شکست، ولتاژ زانو یا ولتاژ بهمنی نیز می‌شناسند.
دیود زنر در سال ۱۹۱۵ میلادی به دست کلارنس زنر کشف شد و به نام او، دیود زنر، نام گرفت.
.jpg.webp)
کاربرد
دیود زنر به‌طور گسترده‌ای به عنوان مرجع ولتاژ (voltage reference) در کاربردهای تثبیت و تنظیم ولتاژ استفاده می‌شود. به این منظور، دیود زنر همیشه در بایاس معکوس در مدار قرار داده‌می‌شود.
از دیگر کاربردهای آن، شیفت‌دهندۀ سطح ولتاژ، یا بُرِش‌گر (clipper) ولتاژ است. دیود زنر به ندرت در بایاس مستقیم به کار می‌رود.
دیودهای زنر استاندارد
دیودهای زنر معمولاً با ولتاژ ۲٫۴ تا ۲۰۰ ولت تولید می‌گردند و مقادیر ولتاژ زنر آن‌ها تابعی از استاندارد آی‌ئی‌سی ۶۰۰۶۳ و مطابق سری E12 (با ۱۰ درصد تلورانس) یا E24 (با ۵ درصد تلورانس) است. جدول زیر ولتاژهای استاندارد دیود زنر را در سری ئی۲۴ نمایش می‌دهد.[1]
| ولتاژهای مختلف استاندارد E24 بر حسب ولت | توان زنر بر حسب وات |
| ۵٫۱–۵٫۴–۶٫۲–۶٫۸ - ۱۰ - ۱۱ - ۱۲ - ۱۵ - ۲۰ - ۱۰۰ - ۲۰۰ | ۰٫۵ وات |
| ۴٫۷–۵٫۱–۶٫۲–۶٫۸–۷٫۵–۸٫۲–۹٫۱ - ۱۰ - ۱۱ - ۱۲ - ۱۳ - ۱۵ - ۱۸ - ۲۰ - ۲۲ - ۲۴ - ۲۷ - ۳۰ - ۳۳ - ۳۶ - ۳۹ - ۴۳ - ۴۷ - ۵۱ - ۵۶ - ۶۲ - ۶۸ - ۷۵ - ۱۰۰ - ۲۰۰ | ۱٫۳ وات |
| ۲٫۷ - ۳ - ۳٫۳–۳٫۶–۳٫۹–۴٫۳–۴٫۷–۵٫۱–۵٫۶–۶٫۲–۶٫۸–۷٫۵–۸٫۲–۹٫۱ - ۱۰ - ۱۱ - ۱۲ - ۱۳ - ۱۵ - ۱۶ | ۵ وات |
جستارهای وابسته
منابع
- علی‌بابا، محمدمهدی (۱۳۹۰). کنترل‌کننده‌های منطقی. انتشارات گویش نو. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۵۰۸۴-۶۹-۶.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Zener diode». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.