رشحه
زندگی‌نامه
پدرِ بیگم (هاتف اصفهانی)، شوهرش (میرزا علی‌اکبر، متخلص به «نظیری»)، پسرش (میرزا احمد متخلص به «کشته»)، و برادرش (سید محمد متخلص به «سحاب») نیز همگی شاعر بودند.مقام شعریِ بیگم از برادرش «سحاب» بلندتر بود. او از سادات بود و مدح بعضی از دختران و پسران فتحعلی‌شاه قاجار می‌گفت. محمودمیرزا در تذکرهٔ نقل مجلس می‌نویسد «رشحه شاعری بسیار توانا بود و «با لاله خاتون و مهری هروی و مهستی گنجوی، که مهتر و بهترِ شعرای نسوان می‌باشند، همسر و برابر است.»تاریخ دقیق مرگ وی مشخص نیست، ولی تا سال ۱۲۳۱ ه. ق رشحه هنوز زنده بوده‌است.
آثار
دیوان شعر بیگم، به گفتهٔ محمودمیرزا، سه‌هزار بیت شعر داشت که از بهترین و بزرگترین دیوان‌های یک زن شاعر ایرانی بود که در دست نیست. در تذکرهٔ نقل مجلس صد بیت از شعرهای او و در ضمیمهٔ دیوان هاتف هفتادوپنج بیت آمده‌است.
نمونه شعر
| غم نه، گر خاکم به باد از تندیِ خوی تو رفت | غم از آن دارم که محروم از سر کوی تو رفت | |
| گلشن خلدش شود گر جا نیاساید دگر | «رشحهٔ» مسکین که محروم از سر کوی تو رفت |
بخشی از یک غزل:
| جفا و جور تو عمری بدین امید کشیدم | که بینم از تو وفایی، گذشت عمر و ندیدم | |
| سزای آن‌که تو را برگزیدم از همه عالم | ملامت همه عالم ببین چگونه شنیدم |
| فلک کینه‌گرا دوش به آهنگ جفا | نیم‌شب پای فروهشت به کاشانهٔ ما | |
| گفتم: از بهر چه کار آمده‌ای، گفت که جور | گفتم: از بهر چه تقصیر بُوَد، گفت: وفا | |
| هر کجا نام ز دانش همه آفاق حجاب | هر کجا ذکر به نامش همه افلاک حیا |
پانویس
- به معنی تراویده یا چکیده
منابع
- بنفشه حجازی (۱۳۸۲)، تذکره اندرونی: شرح احوال و شعر شاعران زن در عصر قاجار تا پهلوی اول، تهران: نشر قصیده سرا، ص. ۷۸–۸۲، شابک ۹۶۴-۷۶۷۵-۷۶-۳
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به رشحه در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.