سانتوریو سانتوریو
سانتوریو سانتوریو (به انگلیسی: Santorio Santori تولد ۲۹ مارس ۱۵۶۱ فوت ۲۲ فوریه ۱۶۳۶)[1] یک پزشک و کالبدشناس و استاد مدرس ایتالیایی بود. بسیاری او را بعنوان بنیانگذار مطالعات کمیّتی در علوم پزشکی مدرن میدانند. در ضمن سانتوریو سانتوریو، مبتکر و مخترع مجموعه ای از لوازم و ابزار علوم پزشکی محسوب میشود. اثر معروف او «De Statica Medicina» در زمینه یافتههای آمار پزشکی بارها انتشار مجدد پیدا کرده و نسلهای متعددی از پزشکان و کالبدشناسان را تحت تأثیر قرار دادهاست.
زندگینامه
پدر و مادر سانتوریو اشرافزاده بودند. پدر او بعنوان یکی از مسئولین عالیرتبه شهر، برای جمهوری ونیز کار میکرد. سانتوریو در زادگاه خود تحصیل کرد و تحصیلات خود را در ونیز ادامه داد. در سال ۱۵۷۵ وارد دانشگاه پادوا شده و در ۱۵۸۲ با درجه دکترا ی پزشکی فارغالتحصیل شد. سپس او در ونیز بعنوان پزشک، مشغول کار شد. جایی که با گالیلئو گالیله آشنایی پیدا کرد. سانتوریو در ۲۲ فوریه ۱۶۳۶ بدنبال یک بیماری طولانی مربوط به مجاری ادرار در گذشت و در کلیسای مریم مقدس بخاک سپرده شد.
سابقه کار و فعالیت
طی سالهای ۱۶۱۱ تا ۱۶۲۶ م، سانتوریو، استاد پزشکی نظری در دانشگاه پادوآ بود. جایی که او آزمایشهایی در زمینه دما، تنفس و وزن انجام داد. وی در سال ۱۹۲۹ بدنبال شکایت یک دانشجو که او را به سهل انگاری در انجام وظیفه تدریس متهم کرده بود؛ از سمت خود در دانشگاه، استعفا داد. با این حال بعد از بازگشت به ونیز و اشتغال دوباره به درمان بیماران، همچنان عنوان استادی و حقوق بازنشتگی تا آخر عمر به او تعلق گرفت. در سال ۱۹۳۰ م او بعنوان رئیس کالج پزشکانِ وِ نیز و مدیر ارشد بهداشت همان شهر انتخاب شد. اگر چه او از اصول بقراط و جالینوس پیروی میکرد؛ اما بهصورت جدی آزمایشهای تجربی را پیگیری کرده و از ریاضیات و فیزیک برای شرح و توضیح طرز کار کالبد انسان بهره میبرد.
نوآوریها
دو وسیله، یکی برای سنجش تعداد ضربان نبض و دیگری برای تعیین درجه حرارت بدن به سانتوریو منسوب است. اگرچه شاید در ساخت این ابزار او از حلقه دوستان خود، از جمله گالیلئو گالیله الهام گرفته باشد.
مطالعه سوخت و ساز بدن
در طول یک دوره ۳۰ ساله او از یک صندلی تکمیل شده که اختراع کرده بود، برای اندازهگیری وزن هر آنچه میخورد ویا مینوشید و همچنین آنچه بهصورت مدفوع و ادرار دفع میکرد؛ استفاده نمود. او به این ترتیب وزن آنچه وارد بدن شده و آنچه از بدن خارج میشد را با هم مقایسه کرد و به این نتیجه رسید که تقریباً در مقابل هر ۳۶۰۰ گرم خوراکی که وارد بدن میشود؛ تنها ۱۲۶۰ گرم مواد زائد از بدن دفع میگردد. ادعا شده که او از این وسیله برای مطالعه وضعیت و آزمایش بیمارانش نیز استفاده میکرده؛ اما مدارک این آزمایشها از بین رفتهاست.
منابع
- Purnis, Jan (2016), "Sanctorius: Born: 29 March 1561, Capodistria, Venetian Republic (now Koper) Died: 22 February 1636, Venice", in Sgarbi, Marco, Encyclopedia of Renaissance Philosophy, Cham: Springer International Publishing, pp. 1–4, doi:10.1007/978-3-319-02848-4_970-1, ISBN 978-3-319-02848-4