سد تهم
سد تهم در استان زنجان در فاصله ۱۵ کیلومتری شمال غربی شهرستان زنجان و در هشت کیلومتری پائین دست روستای تهم قرار دارد.
| سد تهم | |
|---|---|
 سد تهم زنجان | |
| نام رسمی | سد خاکی تهم |
| کشور | ایران  |
| محل | ۱۵ کیلومتری شمال شهر زنجان |
| سد و سرریزها | |
| گونه سد | خاکی با هسته رسی |
| بر روی رود | رودخانه تهم |
| ارتفاع از پی | ۱۲۳٫۷ متر |
| طول تاج | ۴۵۱ متر |
| عرض تاج | ۱۲ متر |
| عرض در پی | ۵۵۰ متر |
| گونه سرریز | نیلوفری |
| ظرفیت سرریز | ۱۱۰۰ (مترمکعب در ثانیه) |
| مخزن | |
| حجم کل مخزن | ۸۷٫۷۸ میلیون متر مکعب[1] |
| درازای مخزن | ۴٫۴۰ کیلومتر |
| سد پایین‌دست و سرریزها | |
| گونه سد | خاکی با هسته رسی |
دستیابی به محل سد از طریق جاده‌های اصلی و راه آهن کشوری تا شهر زنجان و جاده فرعی آسفالته زنجان ـ تهم امکان‌پذیر می‌باشد.
محل احداث سد در فاصله حدود ۳۰۰ متری پائین دست محل تقاطع رودخانه تهم و گله رود، که تشکیل دهنده رودخانه سارمساقلو می‌باشد، قرار گرفته است.
این رودخانه از شاخه‌های زنجان رود است، که زنجان رود خود نیز یکی از شاخه‌های رودخانه قزل اوزن می‌باشد.
دبی متوسط آن ۱۹/۱ مترمکعب در ثانیه برآورد گردیده است، که از این میزان حدود ۵۹/۳۴ میلیون مترمکعب در سال قابل تنظیم است.
هدف طرح تأمین آب شرب شهر زنجان می‌باشد. با توجه به محدودیت‌های بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی مقرر گردیده قسمتی از نیازهای آب شرب زنجان از طریق پتانسیل موجود رودخانه سارمساقلو تأمین گردد.
در سال مقصد طرح ۱۴۰۵ شهر زنجان نیاز به ۶۷ میلیون مترمکعب آب خواهد داشت، که از این میزان حدود ۶/۳۶ میلیون مترمکعب آن با بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی حدود ۴/۳۰ میلیون مترمکعب آن توسط آب تنظیم شده سد تهم تأمین خواهد شد.
علاوه بر آن سهم حقابه‌های اراضی پائین دست ۱/۴ میلیون مترمکعب در سال می‌باشد که با توجه به سیستم بهره‌برداری از سد تهم تأمین می‌گردد.
مشخصات هیدرولوژی حوضه آبریز
- مساحت حوضه آبریز: ۱۶۱ کیلومتر مربع
- آب دهی میانگین سالانه: ۵/۳۷ میلیون مترمکعب معادل ۱۹/۱ مترمکعب در ثانیه
- دبی لحظه‌ای برای دوره برگشت ۵۰ ساله: ۱۲۳ مترمکعب در ثانیه
مشخصات سد
- نوع سد: خاکی با هسته رسی
- تراز تاج سد: ۷/۱۸۹۱ متر از سطح دریا
- رقوم نرمال آب: ۱۸۸۶ متر از سطح دریا
رقوم ماکزیمم آب: ۴/۱۸۹۰ متر از سطح دریا
- حجم کل مخزن: ۷۸/۸۷ میلیون مترمکعب
- حجم مفید مخزن: ۷/۸۲ میلیون مترمکعب
- حجم آب قابل تنظیم: ۵۹/۳۴ میلیون مترمکعب
- ارتفاع سد از پی: ۷/۱۲۳ متر
- عرض سد در پی: ۵۵۰ متر
- عرض تاج: ۱۲ متر
- طول تاج: ۴۵۱ متر
- حجم خاکبرداری: ۲۸۵ هزار مترمکعب
- حجم خاکریزی بدنه: چهارمیلیون و ۲۵۰ هزارمترمکعب
مشخصات سازه‌های هیدرولیکی
- تونل انحراف آب به طول: ۸/۶۸۴ متر
- قطر نهائی تونل انحراف: ۴ متر
- ظرفیت تخلیه تحتانی: ۴۵ مترمکعب در ثانیه
- نوع سرریز: نیلوفری
- قطر آستانه ورودی سرریز: ۲۳ متر
- ارتفاع شفت قائم: ۵۰ متر
- قطر نهائی تونل سرریز: ۷ متر
- طول نهائی: ۳۱۸ متر
- حداکثر ظرفیت تخلیه: ۱۰۰۰ مترمکعب در ثانیه
- ارتفاع شفت سازه آبگیر و آبیاری: ۸۱/۴۱ متر
- قطر شفت: ۲ متر
- طول لوله آبیاری: ۴۲/۵۳۰ متر
تونل دسترسی به اتاق شیرها
- طول تونل: ۳۰۳ متر
- قطر نهائی: ۵/۴ متر
- شکل قطع نهائی: نیم دایره
بند انحرافی همایون
در سه کیلومتری پائین دست سد تهم، بند انحرافی همایون شامل سیستم انحراف، سرریز، حوضچه آرامش، دهانه آبگیر و مجرای تخلیه رسوبات است و دارای بدنه بتنی است، که آب تنظیم شده را توسط لوله فولادی به طول ۵/۱۱ کیلومتر و به قطر ۱۲۰۰ میلیمتر به تصفیه خانه آب شرب به صورت ثقلی انتقال خواهد داد.
- هزینه اجرائی طرح: ۳۸۰ میلیارد ریال
آب مورد نیاز شهر از دو منطقه شرق و غرب زنجان به ترتیب از منبع سطحی و زیرزمینی تأمین می‌شود.[2]