سنگ پالرمو
سنگ پالرمو تکه‌ای بزرگ از یک ستون سنگی یادبود به نام «سالنامه شاهی» مربوط به پادشاهی کهن مصر است. این سنگ نام فرعون‌های مصر از دودمان نخست تا دودمان پنجم را در بر دارد. سنگ پالرمو در موزه باستان‌شناسی شهر پالرمو در ایتالیا نگهداری می‌شود. دیگر تکه‌های سالنامه شاهی در موزه‌های «پتری» در بریتانیا و مصر در قاهره نگهداری می‌شوند.
_1.jpg.webp)
توصیف ظاهری
سنگ پالرمو از بازالت سیاه ساخته شده‌است. در دو سوی سنگ با خط آغازین مصری نگارش شده‌است. سنگ یادبود اصلی ۲٫۱ متر ارتفاع و ۶۰ سانتی‌متر عرض داشته‌است. این سنگ به تکه‌های بسیاری که بعضی‌شان اکنون گم شده‌اند تقسیم شده‌است. مکان اصلی سنگ یادبود مشخص نیست اما بخش‌هایی از آن در محوطه‌ای باستانی در ممفیس پیدا شدند. بیشتر اطلاعات مربوط به دودمان‌های نخست و دوم در این سنگ باقی نمانده‌اند. کاهن و تاریخ‌دان مصری قرن سوم پیش از میلاد منثو، به سنگ یادبود کامل دسترسی داشته‌است و گاهشماری خود را بر پایه آن نوشته است.
تکه سنگ پالرمو در سال ۱۸۳۳ به مجموعه‌های موزه باستان‌شناسی پالرمو افزوده شد.[1]
اهمیت
متن نوشتار سنگ با فهرست کردن فرمانروایان چندین هزاره (که از سوی بسیاری افسانه‌ای دانسته می‌شوند) آغاز می‌شود. این فهرست به پیش از پدید آمدن خدای هوروس، که بر پایه متن سنگ پادشاهی را به منس اعطا کرد، اشاره می‌کند. این متن منس را نخستین فرمانروا از جنس انسان و یکپارچه‌ساز دو مصر معرفی می‌کند.[1] (نام دیگر منس می‌تواند نارمر باشد اما این احتمال هست که نارمر پادشاه پس از او بوده باشد.)
متن با شمردن نام فرعون‌های مصر تا نفر ار کاره کاکای، یکی از فرمانروایان آغازین دودمان پنجم، پیش می‌رود. این گمان وجود دارد که سنگ یادبود اصلی نام پادشاهان تا پس از این فرعون را نیز در بخش‌هایی که اکنون گم شده‌اند، در بر می‌گرفته‌است.[2] یکی از دلایل اهمیت این سنگ در بر داشتن نام مادران فرعون‌ها است که باستان‌شناسان را در شناسایی بهتر هر یک از آن فرعون‌ها یاری رسانده است.
منابع
کتاب‌ها
- St. John, Michael (۲۰۰۳). «The Palermo Stone : An Arithmetical View». London: University Museum London. شابک ۰۹۵۳۶۸۶۵۰۷.
- Wilkinson, Tony A. H. (۲۰۰۰). «Royal Annals of Ancient Egypt». New York: Columbia University Press. شابک ۰-۷۱۰۳-۰۶۶۷-۹.