شهسواران (میدان آتشفشانی)
میدان آتشفشانی شهسواران یک میدان آتشفشانی در جنوب شرق ایران است که محدوده‌ای بیضی‌شکل در غرب کوه آتشفشانی بزمان را می‌پوشاند. در این میدان آتشفشانی مخروط‌ها و جریان‌های گدازه طی فوران‌های انفجاری آتشفشانی به ویژه در شرق آن فوران کرده است. سنگ‌های آتشفشانی این میدان اغلب آندزیت و نیز بازالت، داسیت و ریوداسیت است. آتشفشان‌خیزی در این میدان از ۱۲ میلیون سال پیش تا زمان‌های اخیر ادامه داشته است. زمین‌لرزه ۱۳۸۹ فهرج در این میدان آتشفشانی روی داد ولی به نظر می‌رسد با فعالیت‌های آتشفشانی ارتباطی نداشته است.
زمین‌شناسی و جغرافیا
میدان آتشفشانی شهسواران شامل پهنه‌ای با ابعاد ۶۰ در ۱۲۰ کیلومتر به شکل بیضی است. این بیضی نشان‌دهنده یک کمان آتشفشانی که توسط کوه‌های آتشفشانی نفتان، بزمان و کوه سلطان پاکستان پدید آمده است. در این میدان آتشفشانی مخروط‌ها و جریان گدازه به خوبی حفظ شده است. جریان‌های پایه گدازه به صورت لایه میان آوارهای آتشفشانی و جریان‌های گدازه سیلیکاتی قرار دارد. توده‌های آندزیتی متعلق به فازهای اخیر آتشفشانی است که برخی از آن‌ها در پادگانه رودخانه‌ای اشکال مشخص کلویی را پدید آورده‌اند. فوران‌های انفجاری سنگ‌های ایگنمبریت و سنگ پا را بر جای گذاشته‌اند که این‌گونه فعالیت‌های انفجاری در بخش شرقی میدان شهسواران به سمت آتشفشان بزمان روی داده و با تشکیل جریان آذرآواری و سنگ‌های برش (سنگ) همراه بوده است.
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Shahsavaran (volcanic field)». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۵ ژوئن ۲۰۱۷.