ضیاءالحق ناوی
ضیاءالحق ناوی (۱۲۹۳[1] یا ۱۲۹۶[2] – ۱۳۶۲) پزشک، شاعر، و نمایندهٔ سبزوار در بیست و سومین دورهٔ مجلس شورای ملی ایران بود.
ضیاءالحق فرزند محمداسماعیل در سبزوار متولد شد و تحصیلات ابتدایی را همانجا سپری کرد. دبیرستان را در مشهد گذراند و دیپلم علمیاش را در تهران گرفت. در ۱۳۱۶ وارد دانشکدهٔ پزشکی تهران شد و دکترایش را در رشتهٔ پزشکی اخذ کرد. سپس برای اخذ مدرک تخصصی چشمپزشکی به پاریس رفت.[3] خدمات اداریاش از ریاست ادارهٔ بهداری سبزوار آغاز شد و به سمتهای ریاست بهداری استان دوم، ریاست درمانگاه اشرف پهلوی، رئیس تبلیغات وزارت بهداری، مدیرکل روابط اجتماعی وزارت بهداری، بازرس فنی، مدیرکل وزارت بهداری، و رئیس گروه صنفی نظام پزشکی ایران نیز نائل آمد.[4]
پس از بازنشستگی از وزارت بهداری، در انتخابات مجلس ایران (۱۳۵۰)، از مجموع ۲۲٬۴۳۳ رأی مأخوذه در حوزهٔ انتخابیهٔ سبزوار، با کسب ۱۷٬۲۴۵ رأی به عنوان نمایندهٔ دوم حوزه انتخاب شد.[5] او عضو حزب ایران نوین بود.[6] در ۱۳۵۳ حین نمایندگی به دلیل ابتلا به دیابت در بیمارستان سنترال آمریکا بستری شد و به همین خاطر یک پایش را از دست داد و قوهٔ بیناییاش نیز ضعیف شد.[7]
او با زبانهای عربی و فرانسه آشنا بود و به فارسی نزدیک به ۲۰ هزار بیت سرود که در کتاب ارمغان نوروز چاپ شدهاند. در شعر «ناوی» تخلص میکرد. در ذیل ابیاتی از فکاهی طنزگونهٔ «غزل پزشکی» اثر ناوی آمدهاست:[8]
ای که صدها چو منِ دلشده، شیدا داری | گر دلی شاد کنی، پیش خدا جا داری | |
کوفت و سوزاک و بواسیر، خَنازیر و جَرَب | آنچه خوبان همه دارند، تو تنها داری | |
دستْ افلیج و کمرْ خشک و دو پا بیحرکت | بنِشین دور تو گردم که تماشا داری | |
حاجتی نیست به ماتیک و به روژ و کِرِمت | تو که بر چهره پر آبله سودا داری… | |
دستبردار نباشد ز تو ناوی هرگز | گرچه داند که دل از آهن و خارا داری |
ناوی در ۱۳۶۲ درگذشت.[9]
پانویس
- نظری، رجال پارلمانی ایران، ۸۴۵.
- بیهقی، سبزوار، شهر دانشوران بیدار، ۲۲۳.
- بیهقی، سبزوار، شهر دانشوران بیدار، ۲۲۳.
- نظری، رجال پارلمانی ایران، ۸۴۵.
- «جلسه ۲: صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی روز سهشنبه ۱۶ شهریور ۱۳۵۰». کتابخانهٔ مجلس.
- «حقوق معلمین و کارکنان مدارس ملی تعیین شد». ۱۴ آذر ۱۳۵۳.
- نظری، رجال پارلمانی ایران، ۸۴۵.
- بیهقی، سبزوار، شهر دانشوران بیدار، ۲۲۳ تا ۲۲۵.
- بیهقی، سبزوار، شهر دانشوران بیدار، ۲۲۴.