عارضه بدخلقی مردانه
عارضهٔ بدخلقی مردانه[1] یا پریودی مردانه که به اختصار به نام IMS شناخته می‌شود. این عارضه سبب عصبانیت زودهنگام و حساسیت بیش از حد به محرک‌های بیرونی می‌شود. به دلیل مشابه‌بودن تغییرات خلق‌وخوی مردان به دلیل تغییرات هورمونی این عارضه را با پریودی زنان مقایسه می‌کنند.[2]
با وجودی که سندرم پیش از قاعدگی در زنان تنها چند روز طول می‌کشد، برخی مردان در زمانی طولانی‌تر این احساسات ناخوشایند را تجربه می‌کنند و گاه بدون دخالت متخصصان توانایی رها شدن از این حالات را ندارند. مردانی که نشانه‌ها را برای چندین ماه تجربه می‌کنند، خلاص‌شدن از این حالات بدون درمان جدی و طولانی‌مدت ممکن نیست.[3]
پیشینهٔ پژوهش
در سال ۱۹۷۲ دو پژوهشگر دانشگاه جورج‌تاون برای نخستین‌بار این عارضه را معرفی کردند و طبق پژوهش ۱۶ سالهٔ آن‌ها تغییرات هورمونی‌ای که طی دورهٔ ۴ تا ۶ هفته‌ای رخ می‌دهد روحیه و خلق‌وخوی مردان تغییر می‌کند که از بانشاط تا غمگین و تهاجمی ممکن است تغییر کند.[2]
در سال ۲۰۰۱ طی یک تحقیق مشخص شد که کاهش تستوسترون خون جانوران پستاندار نر مانند میش، فیل، آهو، گوزن حساسیت و تغییرات خلقی در آن‌ها به وجود می‌آورد و در انسان‌ها فقط منوط به کاهش تستوسترون نیست و افزایش کورتیزول و کاهش سروتونین هم مؤثر هستند.[2]
عوامل مؤثر در بروز عارضه
عوامل بسیاری در بروز این عارضه برای مردان وجود دارد که بعضی از مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر می‌شود:
- رژیم غذایی
تغییر در رژیم غذایی از رایج‌ترین دلایل بروز آن است. غذاهای چرب و و وعده‌های غذایی فاقد سبزیجات میزان سروتونین خون را کاهش می‌دهد.
- افزایش وزن
بالا رفتن وزن باعث استروژن بالاتر و تستوسترون پایین‌تر می‌شود با برهم خوردن نظم هورمون‌ها و ناآگاهی خود فرد از این موضوع، نمایش واکنش‌های غیرطبیعی به اتفاقات سادهٔ روزمره هم آغاز می‌شود و رفتار یک مرد را به‌شدت تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
- خواب نامنظم
خواب کم و نامنظم نیز یکی از عوامل ایجاد عارضهٔ بدخلقی مردانه محسوب می‌شود و قادر است این عارضه را به‌طور روزانه ایجاد کند.
استرس مداوم و شدید، سطح تستوسترون در بدن آقایان را پایین می‌آورد که مردها را دچار سندرم تحریک‌پذیری می‌شود و این نوسان هورمونی بر رفتار و احساسات مردها تأثیری جدی می‌گذارد.
- خوردن بعضی از داروها
داروهای هورمونی هم می‌توانند بدن را از توازن خارج کنند و مصرف‌کنندگان را به این سندرم مبتلا کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که حتی داروهای گیاهی و طبیعی که بر هورمون‌های بدن تأثیر می‌گذارند هم می‌توانند مردها را تحریک‌پذیر، ناامید یا خشن کنند.
- سیگار کشیدن
دخانیات می‌تواند بر سطح هورمون‌ها، بیوشیمی مغز و سطح استرس اثر بگذارد و احتمال ابتلا به این سندرم را بیشتر کند.[3]
- سایر عوامل
- مردانی که با مشکلات مالی و شغلی روبرو هستند.
- مردانی که به کاری که انجام می‌دهند بی‌علاقه هستند.
- مردانی که نوشیدنی‌های الکلی زیاد می‌نوشند.
- مردانی که در وعده‌های غذایشان شکر زیاد مصرف می‌کنند.[2]
درمان
- رژیم درمان
روش‌های زیر در درمان این عارض کمک بسیاری می‌کنند:
- تنظیم قند خون.
- کاهش مصرف شکر
- خوردن صبحانه کامل
- مصرف مکمل‌های ویتامینی نظیر ویتامین ب۶ (B6)، منیزیوم و کلسیم به کاهش رخداد این عارضه کمک می‌کند.
- نوشیدن الکل زیاد تعادل قند خون را بهم می‌زند.
- یکی از روش‌های درمان این عارضه مصرف فیبرها در کنار مصرف پروتئین است در نتیجه باید سهم سبزیجات و میوه‌ها در رژیم غذایی بیشتر شود.[3] در نتیجه افزایش مصرف میوه و سبزیجات پیشنهاد می‌شود.
- مصرف تنقلاتی نظیر پسته و گردو[2]
- فعالیت فیزیکی
فعالیت‌های فیزیکی مستمر نظیر ورزش روزانه به تنظیم هورمونی بدن کمک می‌کند.
- رابطهٔ جنسی
در مردان همبستری باعث ترشح بیشتر سروتونین می‌شود که به کاهش عوارض این سندرم کمک می‌کند.
جستارهای وابسته
منابع
- Irritable Male Syndrome
- «پریود-مردانه-چیست؟». 7sobh.com. دریافت‌شده در ۳۱ شهریور ۱۳۹۴.
- «مردان هم عادت ماهیانه را تجربه می‌کنند!». shafaf.ir. دریافت‌شده در ۳۱ شهریور ۱۳۹۴.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Irritable male syndrome». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۵.