عمودپرواز
در هواپیماهای عمود پرواز (به انگلیسی: Vertical Take off and Landing یا VTOL) نیروی برای مورد نیاز مستقیماً توسط موتور فراهم می‌شود. شیوه متداول در هواپیماها برای برخاستن از روی باند بدین ترتیب است که هواپیما پس از رها شدن ترمز با ماکزیمم توان حرکت کرده تا به سرعت مشخصی که نیروی برای مورد نیاز برای جدا شدن از سطح زمین را فراهم می‌کند، برسد. این نوع هواپیماها برای تغییر جهت نیروی رانش موتور مجهز به سیستم کنترل بردار پیشرانه‌ای (Thrust vectoring) می‌باشند.
ایده ساخت هواپیماهای عمود پرواز به آلمان‌ها و زمان جنگ جهانی بر می‌گردد. آلمان‌ها به دنبال هواپیمایی بودند که بتواند مانند هلیکوپتر از روی زمین بلند شود و این توانایی، روی سرعت و توانایی رزم هوایی هواپیما تاثیر منفی نداشته باشد.
آلمان‌ها ایده اولیه هواپیماهای عمود پرواز را از برنامه موشک بالستیک خود الهام گرفتند.[1]