غار قمری
غار قمری یا اشکفت قمری مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است و در خرم‌آباد، بالای کوه مشرف به گرداب سنگی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۱۴۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. غار تاریخی قَمَری در غرب شهر خرم‌آباد و در سینة سفیدکوه مشرف به این شهر زیبا و تاریخی واقع شده است.
| غار قمری | |
|---|---|
| نام | غار قمری |
| کشور | ایران |
| استان | لرستان |
| شهرستان | شهرستان خرم‌آباد |
| اطلاعات اثر | |
| نام محلی | اشکفت قمری |
| کاربری | غار |
| دیرینگی | دوران پیش از تاریخ ایران باستان |
| دورهٔ ساخت اثر | دوران پیش از تاریخ ایران باستان |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۴۱۴۴ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۰ مهر ۱۳۸۰ |
غار قمری از غارهای آهکی دره خرم‌آباد و بر سینه سفیدکوه و مشرف به دره خرم‌آباد است. کاوش رسمی این غار در سال 1343 تا 1348 توسط پروفسور فرانک هول و باستان‌شناسان دانشگاه رایس انجام شده است.
این غار شامل 2 سالن که سالن اول 3 متر لایه فرهنگی داشته و در هر مترمربع 500 قطعه استخوان حیوانات مختلف کشف شده و سالن دوم که بسیار تاریک است.
کف سالن دوم صخره ایست و سقف و بعضی قسمتها شامل استلاگتیت و استلاگمیت است. بنا به گفته‌ی فرانک هول این غار محل سکونت انسان از ماه نوامبر تا مارس بوده است.
دهانة غار رو به شرق و مشرف به گرداب سنگی است و سطح داخل دهانة آن بیش از 200 متر است.
طول راهروی غار، باریک و طولانی بوده و تاکنون انتهای آن کشف نشده است. دربارة این غار افسانه‌های بسیاری زبانزد مردم محلی است. در این غار آثار و شواهدی از زندگی انسان در دوره پارینه سنگی میانی با قدمت حدود ۵۰۰۰۰ سال به دست آمده است.
در سال 1965پروفسور فرانک هول به بررسی غار قمری پرداخت و تعدادی ابزار سنگی دستکاری شده و استخوانهای حیوانات قابل شناخت بدست آورد و با وجود مواد فراوان قابل تحقیق و بررسی توفیق مطالعه دقیقی را در تغییرات ابزارها در زمان بین « موستری زیرین » ۵۰۰۰۰ سال قبل از میلاد و (زارزی زیرین 12000سال قبل از میلاد) نصیب هیأت ساخت.
ابزار به دست آمده از غار قَمَری را به فرهنگ موسترین نسبت می‌دهند آثار موستری خرم‌آباد شاید به اواخر این دوره میرسد و ظاهراً از سکونت‌های اولیه در زاگرس حکایت میکند. از مشخصات ویژه این دوره ابزار مثلثی شکل سر نیزه‌ها، تیغه‌های جانبی که رواج آنها تقریباً سه برابر سر نیزه‌ها هستند و دیگر ابزار به صورت قلمهای حکاکی ساده با رواج کمتری دیده میشوند.
آثار بررسی شده در غار قمری شامل بقایای ادوات سنگی دوران موسترین هم‌چنین بقایای استخوان حیوانات نیز که به سختی پوسیده شده بود، در اینجا مشاهده شده است.
ef>«دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.</ref>