فریجی‌ها
فریجی‌ها (English: Phrygians, Greek: Φρύγες, Phruges or Phryges) قبیله ای از قبایل هندو-آریایی بودند که بر طبق گفتهٔ هرودوت در ابتدا در جنوب بالکان ساکن بودند. در آن زمان بیرگس Bryges نامیده می‌شدند. بعدها به آناتولی کوچ کرده و از آن زمان معروف به فریجی شدند. آن‌ها دولتی تشکیل دادند که بعدها توسط کیمری‌ها در ۶۹۰ پیش از میلاد نابود شد و سپس دولت لیدی و در نهایت کوروش کبیر منطقه را فتح کرد.[1]
زبان
فریجی‌ها به زبان‌های هندو-آریایی رایج در مرکز غرب آناتولی سخن می‌گفتند. متون موجود از قرن ۸ تا ۳ پیش از میلاد نشان می‌دهد که آن‌ها به دبیره ای جز یونانی نگارش می‌کرده‌اند. بیشتر متون موجود در گردیوم و میداس یافت شده‌اند. ویژگی زبان آن‌ها این است که با زبان‌های هندو-آریایی دیگر در آناتولی مانند زبان هیتی همانندی چندانی ندارد. جایگاه زبان آن‌ها در میان زبان‌های هندو-اورپایی همچنان محل بحث است.[2]
دین
از دین فریجی‌ها اطلاعات اندکی داریم. اما بر اساس گزارش‌های سنای روم در ۲۰۴ پیش از میلاد مسیح می‌دانیم که خدای مادینهٔ آناتولی یعنی سِبِلی (Cybele) را می‌پرستیده‌اند. بالاترین کاهی معبد سبل را آتیس (Attis) می‌نامیده‌اند. بر اساس سروده‌های فریجی می‌دانیم که سبلی عاشق مرد جوانی به نام آتیس بوده‌است که توسط گرازی کشته می‌شود.[3]